آرامگاه ناصرالحق آمل

آرامگاه ناصرالحق آمل، محل دفن حسن بن علی ناصر الکبیر معروف به اطروش بنیانگذار حکومت علویان در منطقه شمال ایران است. آرامگاه ناصرالحق برجی آرامگاهی مربوط به سدهٔ ۹ ه‍جری قمری است. در سال های اخیر آرامگاه ناصرالحق مورد مرمت قرار گرفته و توسعه پیدا کرده است. آرامگاه ناصرالحق در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۶۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آرامگاه ناصرالحق دارای طرفداران زیادی در کشورهای عربی است و می‌تواند خواستگاه گردشگری مناسبی باشد.
آرامگاه ناصرالحق آمل به عنوان شصتمین اثر تاریخی در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است. مقبره ابومحمد اطروش ملقب به ناصرالحق که از او به عنوان نخستین حاکم شیعی سرزمین طبرستان، دیلمان و گیلان نام میبرند در قلب شهر آمل قرار دارد. آرامگاه ناصرالحق طرفداران زیادی در کشورهای مسلمان به ویژه کشور یمن دارد به گونه‌ای که وی را از بزرگان مذهب زیدیه می‌دانند.

ملگنوف می‌گوید: گنبد ناصرالحق که یکی از سادات حسنی است در آمل قرار دارد، ناصرالحق، ابومحمد حسن اطروش مشهور به ناصر کبیر از فقه، علماو شعرای توانمند شیعه در قرن سوم ه‍.ق است. شیخ طوسی او را در شمار اصحاب امام هادی آورده‌است. او سومین فرماندار تشیع در جهان و حاکم طبرستان بود و از این رو که بر اثر اصابت شمشیری در نبردگاه کر شده بود به اطروش خوانده می‌شد. وی همچنین جد مادری شریف رضی و سید مرتضی است. این گنبد دارای چند درب ورودی و گنبدی مدور که در سابق دارای سرامیک الوان بود و هنوز تکه‌هایی از ان آثار باقی است. این گنبد در زمانه‌های دور به گونه‌ای دیگر بود و به آن گنبد کبود می‌گفتند و ۹۰۰ صد سال زیارتگاه جهانیان بود و بعدها تخریب گشت و به دست مرعشیان گنبد فعلی ساخته شد. بنای اولیه با توجه به متون تاریخی از میان رفته چنان‌که ابن اسفندیار می‌نویسد مقبره و مدرسه و کتابخانهای که او تأسیس کرد و رقبات و موقوفاتی که برای آنها در نظر گرفته شده بود، تا قرن هفتم هجری در آمل بر جای بود.

در مورد این بنا سید ظهیرالدین مرعشی در کتاب تاریخ طبرستان و رویان و مازندران می‌نویسد در سال ۸۱۴ هجری سید علی ساری به زیارت مشهد مبارک ناصرالحق رفته و به همره سید قوامالدین مرعشی با برادران خود عمارت دیگر بنیاد کردند؛ بنابراین گنبد ناصرالحق از بناهای قرن نهم هـ. ق است.
گنبد ناصرالحق بنایی است چهار ضلعی که در نمای بیرونی چهار گوشه بنا را با چهار گوشواره پرکرده و پایه‌ای هشت ضلعی برای گنبد رک هشت وجهی بوجود آورده‌است. در داخل بنا، سقف مدور وجود دارد که در بالای آن سوراخی وجود دارد و به گنبد بنا می رسد. مولانا اولیاء ا… آملی می نوسید مقبره ناصر الحق در قرن نهم هجری قمری توسط سیدعلی ساری ساخته شده است.
این مزار محل زیارت شیعیان چهار امامیه سراسر جهان به ویژه شیعیان زیدیه کشورهای یمن و مصر است.

آدرس : مازندران، آمل، محله پایین بازار، چاکسر

منابع:
بزنیم بیرون
ویکیپدیا