اسلام شهر

اِسلام‌شَهر مرکز شهرستان اسلام‌شهر واقع در استان تهران است که در ۱۲ کیلومتری جنوب شهر تهران واقع شده‌است و و از طریق بزرگراههای قدیم و جدید تهران-ساوه و همچنین آزادگان و احمدآباد مستوفی قابل دسترسی است. فاصله آن تا مرکز شهر تهران حدود ۱۵ کیلومتر است. باستانی‌ترین محله‌های اسلامشهر سالور، مافین آباد و روستای ضیاآباد می‌باشد که محوریت بقیه آبادی‌ها را داشته است. وسعت شهرستان در حدود ۲۴۵کیلومتر مربع است که از نظر مختصات جغرافیایی با اندکی تفاوت نسبت به مرکز تهران در ۵۱ درجه و ۱۰ دقیقه طول شمالی تا ۳۰،۲۲،۵۱ و در عرض ۳۰،۴۲،۳۴تا۳۰،۲۷،۳۵ عرض شرقی از نصف النهار گرینویچ قرارگرفته دارای ۲بخش ،۴ دهستان و ۴۹ روستا است. در گذشته به دلیل همجواری روستای قاسم‌آباد با جاده ساوه، اسلامشهر را به نامقاسم‌آباد شاهی و یا قاسم‌آباد خالصه می‌شناختند و مدتی نیز نام آنشادشهر بوده است. بر پایه آمارگیری سال ۱۳۸۵، تعداد ۹۱٬۲۹۳ خانوار در آن ساکن بوده‌اند که جمعیتی بالغ بر ۳۵۷٬۱۷۱ نفر را در خود جای داده‌اند. از این تعداد نفرات جمعیتی، ۱۸۴٬۱۵۱ نفر از آ ن‌ها مرد و تعداد ۱۷۳٬۰۲۰ نفر از آنان زن بوده‌است. این شهرستان دارای تعدادی شهرک به نام‌های موسی‌آباد – مفیدی (بلوار مفیدی) -باغ فیض – زرافشان – مهدیه – شهرک صادقیه (شهرموسی) – محمدیه – قائمیه (زاهدی) – شهرک امام حسین – واوان – سالور -سعیدیه – باغ نرده – سرنوری – کاشانی – حاجی محمود و … می‌باشد.

پیشینه

اسلام شهر را در آغاز روستاهای چندی تشکیل می‌داد به گونه‌ای که کهن‌ترین کهریز (قنات)، مدرسه، گرمابه همگانی، آتشکده زرتشتیان باستان (درنزدیکی ایرین) و گردشگاه‌های ثروتمندان شهرنشین در روستای ضیاآباد بوده است. سالور به دلیل نزدیکی به رودخانه از آبادیهای بسیار قدیمی و زیبا بوده است. قاسم‌آباد و ایرین و چیچکلو و محمدآباد چهار طاقی از دیگر آبادی‌های اسلامشهر بوده‌اند.

آثار باستانی، گردشگری و مذهبی

حضرت امامزاده عقیل (ع) از نوادگان حضرت عباس بن علی بن ابی طالب (ع) است. بقعه او در خیابا ن شهید مدنی اسلام شهر واقع شده است. بنای بقعه در مساحتی حدود ۳۷۰۰۰متر مربع قرار دارد. پلان بنا مستطیل شکل دارای گنبدی خشتی است. نمای بیرونی بقعه با کاشیهای معرق آبی، زرد و فیروزه‌ای رنگ پوشیده شده و بر روی کاشیها کتیبه‌های زیادی به خط کوفی و نستعلیق کتیبه‌های زیادی به خط کوفی و نستعلیق وجود دارد. ضریح مشبک روی مرقد درسال ۱۳۷۲ در اصفهان ساخته شده و در حرم مطهر نصب گردیده است.

اصالت بنای بقعه به دوره صفویه باز می‌گردد و در دوره‌های قاجاریه و معاصر نیز مورد مرمت قرار گرفته و قسمتهایی به آن افزوده شده است. نام این بقعه در فهرست آثار تاریخی میراث فرهنگی استان تهران به ثبت رسید.

تپه مافین آباد مربوط به هزاره ۵ و ۴ قبل از میلاد است و در اسلامشهر، جنوب شهرک قائمیه واقع شده و این اثر در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۲۳۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

توسعه

در سالهای پیش از انقلاب طرح های توسعه مختلفی برای اسلامشهر طراحی شد.طرح هایی مانند بندر خشک آپرین و شهرک واوان و بسیاری از طرح ها که تبلیغات در این خصوص منجر به مهاجرت گسترده به اسلامشهر شد. بعد از پیروزی انقلاب تمام این طرح ها به فراموشی سپرده شد. هنوز هم در جاده احمد آباد مستوفی آثاری از خیابان بندی های که برای توسعه این منطقه انجام شده بود و به همانصورت باقی مانده وجود دارد. بسیاری از افرادی که به امید توسعه در این شهر سرمایه گذاری کردند متضرر شدند. اسلامشهر که جزو منطقه ۱۸ تهران محسوب می شد پس از پیگیری عده ای از مدیران وقت شهری از تهران مستقل شد که این جدایی هنوز هم مخالفان بسیاری دارد. حاصل این جدایی محرومیت هرچه بیشتر مردم این شهر از بودجه های شهر تهران بود. شهر هایی مثل چهاردانگه هنوز خود را جزوی از تهران میدانند و هر از گاهی با حضور در مجلس شورای اسلامی خود را اهالی چهاردانگه از منطقه ۱۸ تهران معرفی میکنند.