یخچال برزن از جمله آثار قدیمی شهرستان ابرکوه است که کنار جاده ارتباطی روستای مریم آباد واقع شده و با پلانی بصورت مدور و حجمی مخروطی شکل بنا شده است. ارتفاع این بنا حدود۲۰ متر است سطح کف داخل بنا، گودتر از سطح زمینهای بیرونی ساخته شده است.
یخچال برزن دارای ۴ بخش عمده، حوض بند، مخزن یخ، دیوارهای سایه انداز و گنبد بزرگ روی مخزن می باشد. مصالح بکار رفته در این بنا سنگ و خشت خام و گل و چوب و آهک است که ابتدا حدود ۵۰ سانتی متر را با مصالح سنگ، ملات، ماسه و آهک بنا کرده اند و مابقی را باخشت و گل ساخته اند. از خصوصیات بارز این بنا طرح و فرم ساخت آن میباشد. قدمت برخی از یخچالها به عهد قاجار و برخی دیگر به رونق جاده ابریشم برمیگردد. یخچال برزن دارای سه دریچه می باشد که در جبهه های شمالی، شرقی و غربی آن قرار گرفته که پس از انبارکردن یخ با مقداری گیاه خشک دریچه ها را مسدود می کرده و در تابستان از آن استفاده می کردند. این بنا تحت شماره ۱۵۱۴۵مورخ ۱۳/۱۲/۸۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
مطالب مرتبط :