گرداب سنگی (گِردُو بَردینَه) یکی از آثار تاریخی استان لرستان است که در شمال غربی خرم‌آباد در بافت قدیمی شهر قرار دارد. پیش از هر چیز باید بگوییم که این گرداب به قدری منحصر به فرد و زیبا است که به عنوان یکی از آثار ملی ایران در فهرست ثبت ملی قرار گرفته است. پس این موضوع را به خوبی می دانید که مسئله تامین آب در زمان های بسیار دور جزء یکی از معضلات و دغدغه های مردم محسوب می شده است و همین خاطر بسیاری از مردم با همفکری های شان سیستم های خلاقانه و در عین حال هوشمندانه ای را برای نگهداری آب طراحی کرده اند.
نمونه های آن در تمامی شهرها قابل مشاهده و یکی از آن ها هم گرداب سنگی خرم آباد است. این بنا در دوره حکومت ساسانی ها احداث شد آن هم با هدف ذخیره آب چشمه همچنین انتقال آن به نقاط دیگر شهر بود. جالب است بدانید که این گرداب سنگی در زبان لری با نام «گردو بردینه» شهرت دارد. در گذشته آب های ذخیره شده این چشمه به واسطه کانال های تعبیه شده به نقاط مختلف شهر منتقل می شده است.
برای آشنایی بیشتر با خرم آباد پیشنهاد می کنیم به صفحه جاهای دیدنی خرم آباد مراجعه بفرمایید.
معماری گرداب سنگی
گرداب سنگی یکی از آثار به جا مانده از دوره ساسانیان و بنایی است از سنگ‌هایی به ابعاد ۱×۱ متر و ساروج که پیرامون چشمه‌ای ساخته شده تا آبی که از چشمه خارج می‌شود، در آن ذخیره گشته و سپس از طریق کانال، به نقاط مختلف شهر باستانی شاپورخواست هدایت شود. قطر این سازه ۱۸ متر، پهنای آن ۳ متر و ارتفاع آن تا کف چشمه ۱۸ متر می‌باشد. در قسمت شرقی گرداب، دریچه‌ای به ابعاد ۹۰×۱۶۰ سانتی‌متر دیده می‌شود که با یک وسیله کشو مانند بسته می‌شده و آب را به جوی کناره غربی گرداب سرازیر می‌کرده است.
در دره‌ای که امروزه «بابا عباس» نامیده می‌شود و فاصله آن تا گرداب سنگی ۱۲ کیلومتر می‌باشد. آثار یک آسیاب بر جای مانده که آب آن از گرداب سنگی تأمین می‌شده است. چشمه‌ای که گرداب سنگی از آن تغذیه می‌شود. از اواسط زمستان تا اواسط تابستان پرآب است و در سایر مواقع خشک و خاموش است. آبدهی این چشمه ۱۷۰ لیتر در ثانیه است که این میزان در اوایل فصل بهار افزایش می‌یابد. گرداب سنگی که به گویش لری «گِردآو بَردینَه» خوانده می‌شود. در مجاورت خیابان هفده شهریور شهر خرم‌آباد پایین‌تر از میدان تختی واقع شده است.
نحوه دسترسی به گرداب سنگی
آدرس: خرم آباد – پایین تر از میدان تختی – ابتدای خیابان ۱۷ شهریور
دیدگاه ها :
*اگر نظری دارید یا این مطلب نیاز به اصلاح دارد و یا عکس یا ویدئوی مرتبط با آن دارید لطفا اینجا برای ما ارسال کنید.