کاروانسرای کچلگ

راه های کهنی که در پیرامون منطقه میبد وجود دارد از عوامل حیاتی پیدایش ، تکوین و توسعه این شهر بوده اند . میبد بر سر چند شاهراه سرزمینی قرار داشت ، نخست شاهراهی که از جنوب غربی میبد می گذشت و از دوران کهن ، ری را به کرمان متصل می کرد . در مسیر غربی که به راه کربلا مشهور بود ، راهی کنارگذر به نام اربون قرار داشت ، که احتمالا از آن برای ترابری کاروان ها استفاده می شد . راهی دیگر از جنوب میبد ، پس از گذشتن از ندوشن و ابرقو به اصطخر در فارس می پیوست . میبد از راه اردکان به طبس در خراسان و از آن به شمال و شمال شرقی یعنی شهرهای سمنان ، دامغان ، شاهرود و سرزمین مازندران متصل می شده است . راه مستقلی نیز از میبد به اصفهان می رفت که قسمتی از آن در فاصله میبد تا عقدا منطبق با شاهراه ری – کرمان بود و سپس از آن جدا می شد . شبکه ای که از آمیزش یا ارتباط با این راه ها در اطراف میبد ایجاد شده بود ، این شهر را به کانون مهمی در نظام بازرگانی سرزمین یزد بدل کرده بود و از همین رو تاسیسات خدماتی فراوانی برای کاروان ها و ابنیه خیریه و عام المنفعه نیز برای اسکان و تغذیه مسافران در شهر به چشم می خورد . در میبد دو مجموعه کاروانی وجود دارد. مجموعه نخست (( کچلک )) است که در مدخل غربی شهر و به فاصله حدود ۳ کیلومتری شارستان در کنار شاهراه ری به کرمان واقع شده و امروزه به حالت متروکه و نیمه ویرانه در آمده است . این مجموعه از یک جوی آب ، آسیاب ، رباط ، آب انبار ، اصطبل روباز و برخی مانده های ساختمانی مبهم تشکیل شده است . به نظر می رسد که این مجموعه کاروانی در گذشته های دور دارای اهمیت فراوان بوده است . اظهار نظر دقیق درباره پیشینه تاریخی و سیر تکوین و توسعه آن مستلزم کاوش ها و بررسی های معماری است ولی از روی ویژگی های معماری ، کالبد ، شیوه و فنون ساخت آن می توان چنین استنباط کرد که در دوران آل مظفر رونق داشته است.