موزه مردم شناسی فردوس شامل دو بخش «آداب و رسوم حمام» و «مشاغل سنتی» شهر قدیم فردوس میباشد که از جمله بخشهای موزه میتوان به مشاغل آهنگری، نمد مالی، خراطی، دلاکی و… اشاره نمود که در هر بخش با توضیحاتی به معرفی آن پرداخته شده است. از دیگر بخشهای موزه می توان اتاق نشیمن خانه، مطبخ خانه و نگارخانه را نام برد.
حمام خیروز یکی از بناهای زیبا و تاریخی شهر تون است که در ضلع جنوبی امام زادگان سلطان محمد و سلطان ابراهیم واقع شده است. قدمت این بنای تاریخی به دوره صفویه برمیگردد. این حمام در زلزله سال ۱۳۴۷ بطور جدی آسیب میبیند و پس از آن غیر قابل استفاده بوده و میتوان گفت از حیث انتفاع خارج شده است.
معماری این حمام مانند حمام های سردشت و کوشک در سطح منطقه منحصر به فرد بوده و نکته جالب توجه در ساخت آن اینکه حمام طوری طراحی شده که آب قنات وارد سربینه مردانه شده پس از عبور از طول سربینه زنانه از آن خارج میشود. این حمام دارای دو قسمت (زنانه و مردانه) کاملاً نجزا بوده است. تاریخ ساخت بنای اولیه آن به دوره صفویه بر میگردد که در سال ۱۳۳۵ بخشهایی به آن اضافه شده است.
این بنای تاریخی به جز آسیبهایی که در زلزله به آن وارد شده است، متأسفانه پس از زلزله نیز مورد بی-توجهی و ناملایمات زیادی قرار گرفته و آسیبهای طبیعی، انسانی زیادی به آن وارد شده و کاملاً به صورت خرابه و ویرانه در آمده بود. تا اینکه در سال ۱۳۸۳ نمایندگی میراث فرهنگی شهرستان پیشنهاد ثبت آن را داد و با شماره ۱۲۸۱ د رتاریخ ۵/۴/۱۳۸۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و پس از آن توسط سازمان میراث فرهنگی حفاظت شد. در سالهای اخیر پس از انجام مطالعات تصمیم بر آن شد که مرمت و بازسازی آن با کاربری موزه مردم شناسی شهرستان انجام گیرد، که شروع عملیات مرمت بنا از سال ۱۳۸۶ آغاز و تا تابستان سال ۱۳۹۱ به طول انجامید. مجموع اعتبار هزینه شده جهت عملیات مرمت، بازسازی و کاربری موزه ای به بنا معادل ۳۵۰۰ میلیون ریال اعتبار ملی و استانی بوده است.
مساحت عرصه حمام خیروز ۱۲۰۰متر مربع و کل محوطه سازی ۲۵۰۰متر مربع میباشد.
منبع : سازمان میراث فرهنگی خراسان جنوبی
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.