سد تاریخی گوران ، پی ریزی شده از دوران هخامنشیان

سد تاریخی گوران در ۷۸ کیلومتری قشم در روستای گوران واقع شده است. باتوجه به شواهد به دست آمده، سد گوران قشم در دوره‌ی هخامنشیان پی ریزی شده و تاج بالای آن به دست ساسانیان ساخته شده است. در نهایت سد گوران قشم در دوره‌ی پهلوی تکمیل شد و در تاریخ ۲۵ اسفند ماه سال ۱۳۷۹ به شماره ثبت ۳۰۵۷ در لیست آثار ملی ایران قرار گرفت. آب شیرین در قشم از ارزش والایی برخوردار است و بدین روست که از دیرباز بهره بهینه از این مایه حیات، الگوی زندگی قشمی‌ها بوده است که نمونه آن را می‌توان در سد تاریخی پی‌پشت که دریچه و حوضچه آن بر جای مانده از روزگار ساسانیان است، به خوبی مشاهده کرد.

روستای گوران

این روستا در منتهی الیه غربی جنگل حرا قرار دارد. گوران قشم، روستایی از توابع بخش شهاب شهرستان قشم در استان هرمزگان ایران است. گفته میشه نام گوران از گبران گرفته شده است که گویا محل سکونت زرتشتیان بوده است. درحال حاضر بیش تر قایق ها، لنج های ماهی گیری، موتور لنج های باری و مسافربری مورد استفاده مردم به دست استادکاران و کارگران قشمی ساخته می شوند که پیشه صنعت لنج سازی از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است.

مرکز اولیه ساخت لنج، در جزیره قشم از جمله روستای گوران که در ۹۰ کیلومتری غرب جزیره قشم قرار گرفته، بوده است. که این آبادی ها از مراکز بزرگ تولید و ساخت لنج های سنتی می باشد . قایق ها و لنج های ساخته شده در آب های دریای پاری، بین جزیره ها و بندرهای ایران و شیخ نشین ها و حتی در سفرهای دراز به هند و آفریقا مورد استفاده قرار می گیرد. بیشتر لنج های ساخته شده در جزیره قشم چه از نظر حجم و چه گونه شناور توسط استادان پس پشتی طراحی می شود.

مراحل تولید لنج توسط اهالی منطقه‌ی سد گوران

مواد نخستین و اصلی برای ساخت لنج های محلی عبارت اند از:چوب ساج، منتیگ، فینی، جنگلی. تنه درختان محلی مانند کرت، کهور، کنار و تنه درختان غیرمحلی، مانند توت و چنار. غیر از تخته و مواد چوبی وسایل فلزی نیز مانند میخ، پیچ و مهره. در ساخت لنج به کار می روند که در گذشته توسط آهنگران محلی شناخته می شد. بخشی از نیازها را تامین می کرده اند در حال حاضر میخ های مورد نیاز از اصفهان تهیه می شود.

مواد تزیین و تقویت کننده ای که در ساختن لنج برای استحکام و دوام و زیبایی به کار می برند. می توان از پنبه آغشته به روغن کنجد و نارگیل نام برد که در اصطلاح محلی (کلفات) گویند.

استادکاران پس از ساختن لنج ها، فتیله های پنبه ای را با روغن کنجد می آلایند و در درزهای لنج می گذارند. روی آن را قیراندود می کنند تا سوراخ های لنج بسته شود و آب به درون آن رخنه نکند. زمانی که ساخت یک لنج آغاز می شود تا زمان اتمام کار ممکن است بین یک تا دو سال به طول بیانجامد.

نحوه دسترسی به سد تاریخی گوران

برای دسترسی به این سد واقع در روستای گوران، از توابع شهرستان قشم که در استان هرمزگان واقع شده باید از جاده‌های شهرک کورزین جدید و شرکت گاز استفاده کنید. مسیر حرکت از قشم به روستای گوران بسیار سرراست می باشد. درنهایت جاده‌ی گوران شما را به سد گوران جزیره‌ی زیبای قشم می‌رساند. فراموش نکنید که پاییز و زمستان بهترین فصول برای سفر به سد گوران و منطقه‌ی جنوبی ایران هستند.