ساکنین کیش از قبل از میلاد تاکنون را در این مطلب مورد بررسی قرار می دهیم .جزیره کیش یکی از پر طرفدارترین جزیره های ایران است دوست دارید درباره ساکنین کیش از قبل از میلاد تا کنون بدانید ؟ پس با ما همراه باشید . می خواهیم اولین کسانی که پا روی جزیره گذاشته‌اند را بشناسیم، درباره بومیان کیش بخوانیم و زندگی در جزیره کیش را بررسی کنیم. اولین چیزی که درباره زندگی در کیش باید بدانید کیشوندی است . به ساکنین جزیره کیش یا همان شهروندان کیش نیز کیشوند می‌گویند.
فهرست
کیش کجاست؟
کیش، یکی از جزیره‌های خلیج فارس، استان هرمزگان و مرکز بخش کیش از شهرستان بندر لنگه در جنوب ایران است. شهر کیش از شمال به ایران، از جنوب به امارات متحده عربی، از شرق به تنگه هرمز و از غرب به بحرین و عربستان می‌رسد. این جزیره بیضی‌شکل، در ۱۲کیلومتری کرانه شیبکوه واقع شده و در قدیم با نام «قیس» شناخته می‌شد.
آب و هوا و پوشش گیاهی
همه می‌دانیم که آب‌وهوای جنوب ایران گرم و مرطوب است و جزیره مرجانی کیش نیز از این قاعده مستثنی نیست. به همین دلیل بهترین فصل سفر به کیش را فصل‌های پاییز، زمستان و اوایل بهار می‌دانند. البته این به آن معنا نیست که جزیره در فصل تابستان خالی از سکنه می‌شود؛ چراکه ساکنین جزیره کیش به‌خوبی با گرمای تابستان‌های این منطقه کنار آمده‌اند.
در لیست پوشش گیاهی کیش می‌توان علاوه‌بر باغ های نخل خرما، درختان کهور و سایر گیاهان مقاوم در برابر خشکی به تاکستان‌های معروف و درختان کمیاب لور اشاره کرد.
شاید تصور کنید کیش جزیره‌ای جوان است که تاریخچه چندان دور و درازی ندارد، اما این جزیره از یکی از سرزمین‌های قدیمی ایران است.
ورود اولین انسان‌ها به جزیره کیش
شاید برایتان جالب باشد بدانید اولین ساکنین جزیره کیش چه افرادی بودند؟ برای پاسخ به این پرسش باید سفری به قرن چهارم قبل از میلاد داشته باشیم. آن طور که از شواهد به نظر می‌رسد، دریاسالار یونانی به نام «نیارخوس» به دستور اسکندر مأمور شد در سال ۳۲۵ قبل از میلاد سفری اكتشافی به سواحل دریای عمان و خلیج فارس داشته باشد. یادداشت‌های نیارخوس نیز نشان می‌دهند که او در قرن چهارم قبل از میلاد به جزیره کیش یا همان «اراراکتا» سفر داشته است.
دوران شکوفایی سواحل کیش بعد از وقوع زلزله قرن چهارم هجری در سیراف آغاز شد. در آن زمان، به لطف توران‌شاه، در کیش بندرگاه ایجاد و به مرور زمان به مرکز عمده بازرگانی خلیج فارس تبدیل شد. به این ترتیب پای اولین انسان‌ها به جزیره کیش باز شد.
تاریخچه جزیره کیش
این جزیره از دوره هخامنشیان تاکنون شاهد روزهای پر تب‌وتاب مختلفی بوده است.
دوره هخامنشیان تا ساسانیان
اگر سری به کتاب‌های تاریخی بزنید، متوجه می‌شوید که جزیره کیش از زمان هخامنشی‌ها تا ساسانی‌ها تحت تسلط ایران بود؛ اما با گسترش اسلام، کیش نیز از مستعمرات اموی‌ها شد تا اینکه یک ایرانی اهل ری، در سال ۲۴۹ه.ق موفق شد تمام جزایر خلیج‌فارس را تسخیر کند.
دوره سلجوقیان
دوره سلجوقیان، دوره سرنوشت‌سازی برای ساکنین جزیره کیش محسوب می‌شد. این دوره همان دوره‌ای بود که کیش به بزرگ‌ترین مرکز تجاری خلیج‌فارس تبدیل شد و حکومت قیاصره به قدرت رسیدند. حاکمان قیاصره از نسل «قیس» بودند و در ابتدا با دزدی دریایی اقتصاد حکومت خود را بنا کردند.
جالب است بدانید آخرین حاکم قیاصره، یعنی «ملک سلطان» به دست حاکم جزیره «هرمود»، یعنی «سیف‌الدین ابونصر علی‌بن کیقباد» به قتل رسید. با قتل آخرین حاکم کیش، برای همیشه حکومت قیاصره پایان یافت.
از سال ۹۱۲ تا ۱۰۳۱ق
بین سال‌های ۹۱۲ تا ۱۰۳۱ پرتغالی‌ها به این منطقه حمله کردند و همچون جزیره قشم و هرمز کیش را نیز تسخیر کردند. در این دوران پرتغالی‌ها جزو ساکنین جزیره کیش محسوب می‌شدند تا بیش از یک قرن بعد، شخصی به نام «امام قلی خان» که سپهسالار شاه عباس بود، توانست خلیج‌فارس و جزایر آن و نیز بحرین را فتح کند. بعد از موفقیت امام قلی خان، کیش و ساکنین جزیره کیش برای همیشه ایرانی شناخته شدند.
از دوران پهلوی تا کنون
رونق اقتصادی و تجاری کیش روزبه‌روز بیشتر و بیشتر می‌شد تا اینکه در اوایل دوره حاکمیت محمدرضا پهلوی نیز، کیش، مرکز تجارت مروارید و صید ماهی معرفی می‌شد.در نهایت، در سال ۱۳۶۱، جزیره کیش به‌عنوان اولین منطقه آزاد اقتصادی ایران انتخاب شد. درحال‌حاضر اقتصاد کیش بر پایه جذب توریست و تجارت استوار است.
جمعیت جزیره کیش، کم اما اصیل
اگر کمی از آوازه زندگی در کیش و موقعیت‌های شغلی متنوع و درآمدزایش شنیده باشید، می‌دانید که کیش یکی از بهترین شهرها برای زندگی با رفاه مناسب است. به همین دلیل بسیاری از مردم سایر شهرهای ایران تمایل دارند کیشوند شوند؛ بنابراین دور از ذهن نیست اگر بگوییم که ساکنین جزیره کیش، متنوع‌ترین بافت جمعیتی در خلیج‌فارس را تشکیل می‌دهند.
اگر سری به آمار جمعیتی جزیره کیش و روستاهایش بیندازید، می‌بینید جمعیت کل این جزیره در سال ۱۳۹۵ نزدیک به ۴۰هزار نفر بوده است.
کیش دارای یکی از بافت‌های جمعیت شهری متراکم در استان هرمزگان است؛ اما در بخش «سفین» نیز جمعیت روستایی کیش زندگی می‌کنند. در حقیقت مردم سفین را قدیمی‌ترین ساکنین جزیره کیش می‌دانند.
ساکنین کیش
همان طور که پیش‌تر هم گفتیم، اصلی‌ترین بومیان کیش، مردم روستای سفین هستند. البته این روزها با گسترش بافت شهری جزیره کیش، سفین نیز بخشی از کیش شده و حالا در کیش محله‌ای به نام محله سفین وجود دارد. شغل اصلی ساکنان سفین یا همان بومیان کیش صیادی، دامداری و کشاورزی است.
مهاجران کیش
خوب است بدانید، درحال‌حاضر کمتر از ۲درصد از ساکنین جزیره کیش را بومیان محله سفین تشکیل می‌دهند؛ چرا که با توسعه تجارت در کیش، جمعیت جزیره دستخوش تغییرات بی‌حدی شد و بسیاری از مردم ایران با هدف تجارت و درآمدزایی، به کیش مهاجرت کرده‌اند.
مسافران کیش
همه می‌دانیم که کیش، یک جزیره توریستی است و هیچ ادعایی این واقعیت را تغییر نمی‌دهد. وقتی یک منطقه، شهر یا جزیره توریستی می‌شود، طبیعی است توریست‌ها و مسافرانش بسیار بسیار بیشتر از ساکنین آن منطقه شوند. به این آمار جالب، توجه کنید:
کیش با مساحت ۹۰ کیلومترمربعی خود و ساکنین ۴۰هزارنفره‌اش، سالانه میزبان حدود ۲میلیون مسافر است.
فرهنگ ساکنین کیش، عجیب اما دوست‌داشتنی
فرهنگ بومی ساکنین جزیره کیش ارتباط زیادی با فرهنگ‌های جهانی دارد. آداب‌ورسوم، پوشاک و پوشش مردان و زنان جزیره، خوراک و غذاهای لذیذ و گهگاه عجیب کیشی‌ها گستره وسیعی دارد. بخشی از فرهنگ بومیان کیش مشابه با فرهنگ سایر نقاط ایران است و ریشه برخی دیگر را باید در جهان جست. در ادامه می‌خواهیم کمی بیشتر با این فرهنگ آشنا شویم. یکی از جالبترین جاهای دیدنی کیش خانه مردم شناسی بومیان کیش می باشد. پیشنهاد می کنیم برای آشنایی بیشتر به آنجا سری بزنید.
آداب و رسوم
بومیان کیش مراسم و آداب مختلفی دارند که بعضی از آن‌ها بسیار جالب‌توجه هستند. در ادامه بعضی از این آداب و رسوم را معرفی کرده‌ایم.
مراسم زار
ریشه مراسم زار به اتیوپی یا حبشه می‌رسد. افراد زیادی در کیش معتقدند که زار در نقش ارواح خبیثه، در مناطق مرطوب می‌تواند به جسم انسان‌ها نفوذ کند. به همین دلیل مردم بومی کیش برای خنثی‌کردن بیماری‌های ناشی از زار، به نوعی رقص، به نام «رقص زار» پناه می‌برند.مجری این مراسم، یک زن است، در طول مراسم صدای طبل‌های مختلف به گوش می‌رسد و جالب‌تر آنکه مدت‌زمان مراسم نامشخص است و ممکن است حتی چند روز طول بکشد.
اهل هوا
یکی دیگر از مراسم‌های جن‌گیری در کیش، مراسم اهل هوا است. در حقیقت، اهل هوا افرادی هستند که به اعتقاد بومیان کیش، گرفتار بادهای اهریمنی و در نتیجه آن، بیمار می‌شوند. برای رهایی از این بیماری‌ها و بادهای اهریمنی باید سراغ «مامان» یا «بابا» باد اهریمنی رفته تا با اجرای آئینی مشخص، باد از بدن فرد مدنظر خارج شود.
هرس درختان لور
درختان لور، درختان باارزشی برای ساکنین جزیره کیش است. بومیان این جزیره بر این باورند که هرس درختان لور با اره آسیب جدی به درخت می‌زند که در نهایت منجر به خشک‌شدن درخت می‌شود. آن‌ها می‌گویند که هرس درخت لور با اره مشابه با قطع کردن است. بنابراین برای اینکه درخت آسیب کمتری ببیند، آن را با تبر هرس می‌کنند.
جالب اینجاست که کارشناسان نیز این موضوع را تأیید کرده‌اند و می‌گویند که هرس درختان لور موجب زردی و آسیب‌دیدگی آن‌ها می‌شود.
مراسم مذهبی گرگاعو
«گرگاعو» از مراسم مذهبی خاص ساکنین جزیره کیش است که در زمان ولادت امام حسن(ع) و امام زمان(عج) برگزار می‌شود. در مراسم گرگاعو، بچه‌ها در قالب گروه‌های چندنفره با آواز و دُهُل وارد حیاط بومیان جزیره می‌شوند و ساکنین خانه‌ها در کیسه‌هایشان خوراکی می‌ریزند.
مراسم مذهبی عیدین
«عیدین» به روز عید فطر و عید قربان گفته می‌شود. عیدین برای ساکنین جزیره کیش مانند عید نوروز بسیار باارزش است و بومیان خود را موظف می‌دانند با پوشیدن لباس نو، پذیرایی مفصل از مهمان‌ها، دیدار اهل قبور و بازمانده‌ها این عیدها را جشن بگیرند. عیدین با برگزاری نماز روز عید شروع می‌شود، به این صورت که مردها نماز را به صورت دسته‌جمعی در مسجد یا فضای باز به جا می‌آورند و زن‌ها، نمازشان را به‌صورت فُرادی در منزل می‌خوانند.
ازدواج
مراسم ازدواج بومیان کیش به دور از هرگونه تجمل و البته به شکل سنتی برگزار می‌شود. خانواده داماد، به اتفاق بزرگان فامیل برای خواستگاری به منزل عروس می‌روند. اگر به توافق برای وصلت رسیدند، مراسم بله‌بران برگزار می‌شود و پس از آن به‌مدت ۳ روز و ۳ شب مراسم رقص و شادی برگزار می‌شود. در شب روز سوم مراسم عقد برگزار می‌شود و عروس و داماد را مطابق با آداب و رسوم، به اتاقی به نام «فرشه» یا همان حجله می‌برند. بعد از ۷ روز، تزیینات حجله جمع می‌شود و شب هشتم، زنان نیز پس از پذیرایی در خانه پدر عروس، شادی‌کنان عروس را به خانه داماد می‌برند و پس از صرف شام در خانه داماد مراسم پایان مي‌یابد.
مراسم خاک‌سپاری و سوگواری
مراسم سوگواری در کیش نیز مانند مراسم عروسی، خیلی ساده برگزار می‌شود. در زمان فوت بومیان کیش، تمام وابستگان و نزدیکان در منزل مرحوم جمع می‌شوند و پس از تدفین، مراسم روز اول تمام می‌شود. پس از آن به مدت سه روز وابستگان به قرآن‌خوانی و فاتحه‌خوانی سپری می‌کنند و در پایان غذایی از گوشت و برنج پخت می‌شود و برای ثواب بین ساکنین جزیره کیش پخش می‌شود.
نکته جالب توجه آن است که در بین ساکنین جزیره کیش مراسم هفتم، چهلم و سالگرد برگزار نمی‌شود و فقط عید فطر و عید قربان برای زنده نگه‌داشتن یاد متوفی، دور هم جمع می‌شوند و به فاتحه‌خوانی مشغول می‌شوند.
لباس محلی
پوشاک محلی ساکنین جزیره کیش شباهت بسیاری به لباس محلی بومیان استان‌های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و به‌طور کلی خطه جنوب ایران دارد. مردان بومی کیش معمولاً دشداشه، عبا، دستار را همراه با عرقچین و غتره (چفیه) می‌پوشند. لباس محلی زنان کیش از ملفع (لباسی بلند و گشاد از جنس حریر یا ابریشم) و بطوطه یا برقع (پوشیه) تشکیل می‌شود. نکته مشترک میان پوشاک محلی ساکنین جزیره کیش، رنگ‌های شاد و زنده این لباس‌ها است.
غذای بومیان
اگر به جزیره مرجانی کیش سفر کرده باشید، ۱۰۰درصد نام «سمک مشوی»، انواع «قلیه»، «هریسه» (نوعی حلیم)، «مضروبه»، «مرگوگ»، «محمر یا برنج شکری» و «مچبوس» به گوشتان خورده است. بیشتر این غذاها با انواع ماهی جنوب طبخ و با ادویه‌های عربی مزه‌دار می‌شوند. به همین دلیل توصیه اکید می‌کنیم که کنار تفریحات آبی و بازارگردی‌های سوپرلاکچری کیش، سراغ غذاهای سنتی کیش را بگیرید و از طعم مثال‌زدنی‌شان لذت ببرید.
زندگی در جزیره کیش، مطلوب اما گران
اگر برنامه‌ای برای سکونت در کیش دارید، بد نیست پیش از هر اقدامی از شرایط سکونت در کیش آگاه شوید.زندگی در کیش سطح کیفی خوبی دارد. از آنجا که کیش ظرفیت جذب سرمایه و سرمایه‌گذارهای بی‌شماری را دارد، وضع درآمد قابل قبول است. آب‌وهوای کیش گرم و مرطوب، اما تمیز است. کیش یکی از چهار منطقه جهان است که درصد اکسیژن خالص آن بیشتر از سایر نقاط جهان است. به همین دلیل این جزیره برای افرادی که از مشکلات تنفسی رنج می‌برند، مناسب است.
کیشوندی چیست؟
به ساکنین جزیره کیش یا همان شهروندان کیش نیز کیشوند می‌گویند. کارت کیشوندی برای بومیان کیش، و تمام افرادی صادر می‌شود که در کیش مشغول به کار هستند یا اقامت دارند.
شرایط زندگی در کیش
اگر بخواهیم خیلی خلاصه شرایط زندگی در کیش را برای ساکنین جزیره کیش و کیشوندها بررسی کنیم، باید سراغ مزایا و معایب زندگی در جزیره کیش را بگیریم.
مزایای زندگی در کیش
یکی از آرام‌ترین مناطق برای زندگی در جهان؛
امنیت جزیره؛
هوای پاک؛
امکان اشتغال به‌سادگی؛
یکی از قطب‌های خرید.
معایب زندگی در کیش
گرمای هوای طاقت‌فرسا در تابستان‌ها؛
رطوبت زیاد؛
گران‌بودن هزینه زندگی در کیش.
ساکنین جزیره کیش افرادی خونگرم، صمیمی و میهمان‌نواز هستند که بی‌شک می‌توانید از حضور در مراسم و میهمانی‌های آن‌ها تجربه متفاوتی به دست آورید.
تصاویر بیشتر : -->
دیدگاه ها :
*اگر نظری دارید یا این مطلب نیاز به اصلاح دارد و یا عکس یا ویدئوی مرتبط با آن دارید لطفا اینجا برای ما ارسال کنید.