ساختمان پست و تلگرافخانه انگلیسی ها در استان سیستان و بلوچستان،شهر چابهار، روستای تیس در خیابان مولوی واقع شده است و از جاذبه های دیدنی روستای تیس به شمار می رود . ساختمان قدیمی تلگراف خانه ، در واقع قدیمی ترین بنای مدرن و از ساختمان های سنگی منطقه چابهار است که توسط انگلیسی ها اواخر دوران قاجار و در سال ۱۸۶۴ بنا شده است .
باتوجه به کتیبه سنگی موجود در قسمت جلوی ساختمان زمان ساخت آن به سال ۱۸۶۹ میلادی برابر با ۱۲۴۸ هجری شمسی در زمان نفوذ پرتغالی ها باز می گردد. این تلگرافخانه را با نام بنلگو نیز می شناسند . تلگراف خانه انگلیسی ها یکی از قدیمی ترین تلگراف خانه های ایران است . این بنا به عنوان اولین مرکز تجاری کمپانی هند شرقی در بندر جاسک ساخته شد. این بنا برای رونق دریانوردی ، تجارت و برقراری ارتباط میان هند، گواتر، جاسک و بندرعباس با ویژگی های منحصر به فرد معماری ایجاد شده بود. هر چند این مکان دیدنی به ساختمانی جهت مراسلات پستی شهرستان زاهدان تغییر کاربری داد.درواقع این ساختمان با هدف تلگرافخانه ساخته شده و به این نام معروف بوده است اما بعد از گذشت زمان اداره پست در آن استقرار یافت که تا چند سال پیش اداره پست شهرستان چابهار در این ساختمان مستقر بوده است.
بنلگو همراه با ویژگی های معماری نواحی گرمسیری است که رواق هلالی دور تا دور ساختمان نشان دهنده این موضوع هستند. بنای تلگرافخانه از معدود بناهایی استت که در زمان حکومت قاجار در این بندر ساخته شد. این بنا دو طبقه است . طبقه هم کف آن دارای زیربنای ۶۳۰ مترمربع و طبقه اول ۱۷۸ مترمربع زیربنا دارد. بنایی که الوارهای چوبی کف اتاق ها، راه پله ها وپاگردها رو نقش داده است و سقف ها با پوششی از تیرهای چوبی استحکام یافته اند . وجود سایه بان های شیروانی، سفالی و قوس های هلالی، این بنا را منحصر به فرد کرده است. درب ورودی که از دو لنگه شکل گرفته، بخوبی نظر همگان را جلب می کند . درب های مذکور جزیی از خصوصیات بارز معماری تلگرافخانه انگلیسی ها چابهار محسوب می شوند. دو دریچه ای که در بالای هر کدام از این درها وجود دارند، با قوس های هلالی شکل بدنه درب ها هارمونی خاصی داشته و به هنر سازندگان و هنرمندان شهادت می دهند. در ساختمان تلگرافخانه انگلیسی ها چابهار مصالح استفاده شده از سنگ های رسوبی ماسه ای ساحلی در اندازه های مختلف میباشد که این خود نیز یکی دیگر از ویژگی های خاص این بنا شده است.
ساختمان پست دارای پنج مجموعه است که ساختمان اصلی آن در بافت جنوبی شهر حاشیه شرقی خیابان مولوی و روبروی مهمانسرای کشتیرانی نبش خیابان اصلی و چهار ساختمان دیگر آن اطراف ساختمان اصلی که هم اکنون در محدوده اداره مخابرات شهرستان واقع شده است قرار دارد . این ساختمان دارای مالکیت دولتی است . ساختمان تلگراف خانه یک بار در سال ۱۳۹۲ بازسازی و مرمت شده است .در نخستین مرحله‌ی مرمت ساختمان که ساماندهی در و پنجره‌های چوبی، استحکام بخشی نقاط آسیب دیده برخی فضاها و رنگ آمیزی در و پنجره‌ها در دستور کار قرار گرفت . در دی ماه سال ۱۳۹۶ نیز مهمترین اقدام مرمتی آن زمان در سیستان بلوچستان را مرمت این ساختمانِ تاریخی با اعتباری بالغ بر دو میلیارد ریال اعلام کرده اند مهمترین برنامه برای مرمت این بنا هم اکنون مرمت و ساماندهی فضاهای داخلی و بیرونی مطابق طرح است. اجرای تاسیسات برقی، ترمیم و تعویض درب و پنجره های چوبی مطابق فرم اولیه و آجرفرش پشت بام از دیگر برنامه های مرمت این اثر تاریخی است.این اثر زیبا در ۱۸ شهریور سال ۱۳۷۷ با شماره ۲۱۱۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است .
مطالب مرتبط :