روستای زروان

این روستا در ۵۴و۱۲ طول و ۲۷و۳۱ درجه عرض نصف النهار مبدا با ارتفاع متوسط ۶۷۰ متر از سطح دریا در ۵۲ کیلومتر شهر لار در دامنه کوه شمال که معروف است به «کوه ملک تیر» واقع شده‌است
جمعیت این روستا ۱۲۰۰ نفر میباشد بقایای آثار باستانی از قبیل قنات گبری، قلعه قدیمی،آب انبار، مسجد و شبستان قدیمی که قدمتی نزدیک به ۱۴۰ سال دارد نشان از قدمت دیرینه این روستا دارد

این روستا همچنین دارای قلعه مستحکمی به نام مشاه است که در زمان رضاخانی دو طبقه از طبقات آن تخریب گردیده و در حال حاظر یک طبقه از آن باقی مانده است
این روستا ا ز شمال به «کوه زروان وگراش» ، از جنوب «پل پاسخند» ، از مغرب «برکه گِرد» ، واز سمت مشرق به دامنهٔ تاخِر گاو‌بست محدود می باشد.
روستای زروان منابع آب زیر زمینی بسیاری دارد، آب زیرزمینی زروان شیرین و آشامیدنی است. آب سفره‌های زیر زمینی مناطقی که آب شیرین دارند در عمق محدود شیرین است. زمانی که ته‌زنی شد و پائین رفت، شور می‌شود. دوطرف روستا کوههای بلند احاطه کرده‌است. کلاً حدود روستای زروان ۱۰ کیلومتر در ۸ کیلومتر مربع می‌رسد. درزمان قدیم زروان دارای دو چشمه بزرگ بوده بنام‌های «تنب فاریاب» و «چاهستان» در کنار این چشمه‌ها زرتشتیان سکونت داشته بودند، در حال حاضر این چشمه‌ها خشک شده‌است فقط آثار آنها باقی مانده‌است.

پیشنهٔ تاریخی این روستا به دوران پیش از اسلام برمی گردد. روایت است که در دوران بسیار دور گروهی از منطقه «زرغان» یا «زرقان» به صحرای باغ کوچیده أند و در گوشه‌ای از این صحرای پهناور بنام «گود مسجد» سکونت گزیده أند، در ضمن این گروه مهاجر ۳ برادر بنام‌های «حاجی میر» و «کرد میر» و «شهر میر» بودند. از نژاد این ۳ برادر بنیاد روستای زروان نهادند. در ابتدای کار ، زروان بالای روستای دشتی بنا نهادند، بعد از صدها سال زروان فعلی بنیادگذاری کردند، و طایفه زروانی‌ها که نیمی از جمعیت روستای زوران تشکیل می‌دهند از تبار حاجی میر هستند. همچنین آب انبار (یا در گویش محلی: برکه) بزرگی نیز وجود دارد که بنام «برکه حاجی میر» معروف است که در کتیبهٔ سردر آن حدود ۶۰۰ سال پیش نشان می‌دهد. گروه زیادی از زروانی‌ها که درزمانهای دور به کشورهای عربی حاشیهٔ خلیج فارس مهاجرت کرده‌اند در این کشورها به قبیلهٔ «زرعونی» یا «الزرعونی» معروف هستند که حالا تابعیت آن کشورها دارند، اما گروه دوم که در حدود ۳۰ تا ۴۰ پیش به این کشورها رفته‌اند تابعیت ایران دارند.

آب و هوای زروان مانند سایر روستاهای منطقه در زمستان هوایش بسیار سرد وسرمایش استخوان سوز است. . در تابستان هوای گرم وخشک دارد، دما از ۴۸ درجه تا ۵۰ درجه سانتیگراد نیز تجاوز می‌کند. دور تا دور روستای زروان از درخت نخل خرما و درخت گز پوشیده‌است.. در شمال روستا چنان که ذکر شدکوه شمال که معروف است به «کوه ملک تیر» واقع است و در جنوب روستا کوه بلندی وجود دارد که بنام «کوه هرمود» معروف است، ارتفاعش از سطح دریا ۲۰۱۶ متر است، و دارای درخت‌های تنومند مانند: کُنار ، کِرت ، سمر ، کُوهِنگ ، سَلَم و گیاهای دارویی است، هوای قله این کوه در غالب ماههای سال سرد می باشد و تفرجگاهی برای ساکنان این منطقه در ماههای گرم سال به شمار می رود.

* مشایخ و بزرگان زروان

سر سلسله تمام مشایخ این روستا که تا کنون به قوم یا قبیله قاضی و فامیلی سعیدی معروفند حاج محمد سعید قاضی می‌باشد که برادر جد مرحوم شیخ صالح ضیائی بوده‌اند، ایشان پس از مهاجرت از بیدشهر به قصد تبلیغ و ارشاد مردم در میانه راه در زروان اتراق می‌نمایند. در آن بیتوته کوچک ایشان در می‌یابند که مردمان آن روستا تقریباً با فرهنگ دینی و شریعت محمدی بیگانه‌اند، لذا بر اساس مسئولیت دینی که طبق دستور اسلام مشخص و تاکید گردیده، ایشان به ارشاد و راهنمایی مردم می‌پردازند. اولین کار ایشان ایجاد اولین مسجد در این روستا بوده که تا کنون از آن مسجدبه عنوان جامع سید عالی حسن نام برده می‌شود از خصوصیات بارز ایشان زهد ، تقوا ، شجاعت و قاطعیت بی نظیر در مبارزه با منکرات بوده قضاوتهای ایشان سلیمانوار بسیار حکیمانه و در خور تحسین و تمجید بوده احکام شرعی یک تنه بدون هیچگونه اغماض اجرا می‌نمودند، ایشان علاوه بر دارا بودن مقام علمی بسیار بالایی درشریعت در طریقت نیز یک مرشد کامل و وارسته‌ای بوده‌اند که تمام سفرهای آفاق و انفس را در نوردیده‌است به قول خودشان علمم را از ابن سینا گرفته شده و طریقتم از شیخ اجل سعدی همچنین شاعری چیره دست که اشعارهای فراوانی در حکمت و عرفان سروده‌است. متأسفانه بخاطر سهل انگاری باز ماندگان آن بزرگوار اکثر آن اشعار از بین رفته‌اند بجز قسمت قلیلی که سینه به سینه بین مریدان و مخلصین آن بزرگوار تا کنون به ما رسیده‌است. گفته شده ایشان نه تنها از دسترنج خودش امرار معاش می‌کرده بلکه گروه عظیمی از فقرا و مریدان ایشان از آن سفره با برکت بهره مند بودند، نخلستان ایشان معروف به نخلستان قاضی از پربارترین نخلستان زروان بوده انبارخانه‌ای داشته عمومی برای فقرا و مساکین که همیشه مملو از خرما و جو و گندم بوده. ایشان با دختر یکی از بزرگان آن روستا از قبیله قائد ازدواج می‌نمایند که از برکت این ازدواج میمون دارای اولاد فراوانی میگردند که همگی انها سرآمد عصر خویش میگردند. گفته شده قبیله قائد تنها قبیله‌ای بوده که به هوش و ذکاوت و مال و ثروت فراوان واشرافگری معروف بوده همگی آنها دارای گله‌های عظیم دام و نخلستانهای بیشماری بوده‌اند حتی هم اکنون در امارات متحده عربی این افراد را (قوم قائد) می‌گویند، و از بزرگ‌ترین تجار و اشراف آن شیخ نشین محسوب می‌شوند.

*وضعیت کنونی

روستای زروان نسبت به گذشته پیشرفت و رشد چشمگیری نموده‌است، مردم فروشگاه‌ها و ساختمانهامدرن
ساخته‌اند. روستای زروان در سال ۱۳۸۱ شمسی روستای نمونه درکشور و استان فارس شناخته شدولوح تندیس
هایی ازرئیس جمهورمحترم آقای خاتمی گرفت. انجام این کارها و آبادانی روستا توسط نیکوکاران و خیرین

محترم زروانی مقیم کشورهای حوزه خلیج فارس انجام گرفته‌است. همچنین با کوشش شورای روستادو دستگاه
پمپ آب و چاه‌های عمیق برای آب مصرفی روستا به کار افتادودرسال۱۳۸۵یک منبع بتونی ساخته شد

استادیوم ورزشی روستا که درسال ۱۳۷۵بادیوارکشی احداث آن شروع شدونصب نورافکن وتاسیسات آب وبرق آن درادامه صورت گرفت.این استادیوم درمساحتی حدود۲۶۷۷۸مترمربع فضای لازم جهت ورزش های مختلف رافراهم کرده است.دراین استادیوم زمین فوتبال،زمین فوتسال،پیست دومیدانی،والیبال و… وجود دارد

پارک تفریحی روستای زروان درسال ۱۳۸۰توسط خیرمحترم جناب آقای حاج عبدالله زرعونی ساخته شده ودراین پارک علاوه بر درخت کاری وفضای سبز وسایل بازی برای کودکان نیز وجود دارد.در روزهای تعطیل مردم زیادی برای تفریح به این پارک می آیند

سدخاکی روستا که درسال ۱۳۷۹توسط خیرباهمکاری شورا ساخته شده درسمت شمال روستا واقع است. این سد درسال ۱۳۸۴به علت بارندگی شدید که درفصل زمستان اتفاق افتاد تخریب شدوآب بزرگی به داخل روستا آمد وباعث خراب شدن جاده هاومشکلاتی برای مردم روستا شد.این سددرسال۱۳۸۶توسط شورای محترم و باهمکاری دولت وسعت داده شد. این سددرفصل زمستان یک جاذبه ی گردشگری روستا محسوب میشود

در روستای زروان باتوجه به قدمت زیادو وجود اعتقادات مذهبی چهارمسجد وجود دارد که قدیمی ترین مسجد
درسمت جنوب زروان قراردارد این مسجدازگذشته های دور مورداستفاده بوده وباخشت وگل ساخته اند.این مسجد
چندین بارمرمت وبازسازی شده است نام این مسجد سیدآل حسن ودارای قدمتی معادل ۱۸۰سال است

مشایخ و بزرگان روستای زروان

سر سلسله تمام مشایخ این روستا که تا کنون به قوم یا قبیله قاضی و فامیلی سعیدی معروفند شیخ الاسلام حاج محمد سعید قاضی می‌باشد که برادر جد مرحوم شیخ صالح ضیائی بوده اند ایشان پس از مهاجرت از هود اوز به قصد تبلیغ و ارشاد مردم در میانه راه در زروان اتراق می‌نمایند. در آن بیتوته کوچک ایشان در می‌یابند که مردمان آن روستا تقریباً با فرهنگ دینی و شریعت محمدی بیگانه‌اند، لذا بر اساس مسئولیت دینی که طبق دستور اسلام مشخص و تاکید گردیده، ایشان به ارشاد و راهنمایی مردم می‌پردازند. اولین کار ایشان ایجاد اولین مسجد در این روستا بوده که تا کنون از آن مسجدبه عنوان جامع سید آل حسن نام برده می‌شود از خصوصیات بارز ایشان زهد، تقوا ، شجاعت و قاطعیت بی نظیر در مبارزه با منکرات بوده قضاوتهای ایشان سلیمانوار بسیار حکیمانه و در خور تحسین و تمجید بوده احکام شرعی یک تنه بدون هیچگونه اغماض اجرا می‌نمودند، ایشان علاوه بر دارا بودن مقام علمی بسیار بالایی درشریعت در طریقت نیز یک مرشد کامل و وارسته‌ای بوده‌اند که تمام سفرهای آفاق و انفس را در نوردیده‌است به قول خودشان علمم را از ابن سینا گرفته شده و طریقتم از شیخ اجل سعدی همچنین شاعری چیره دست که اشعارهای فراوانی در حکمت و عرفان سروده‌است. متأسفانه بخاطر سهل انگاری باز ماندگان آن بزرگوار اکثر آن اشعار از بین رفته‌اند بجز قسمت قلیلی که سینه به سینه بین مریدان و مخلصین آن بزرگوار تا کنون به ما رسیده‌است. گفته شده ایشان نه تنها از دسترنج خودش امرار معاش می‌کرده بلکه گروه عظیمی از فقرا و مریدان ایشان از آن سفره با برکت بهره مند بودند، نخلستان ایشان معروف به نخلستان قاضی از پربارترین نخلستان زروان بوده انبارخانه‌ای داشته عمومی برای فقرا و مساکین که همیشه مملو از خرما و جو و گندم بوده. ایشان با دختر یکی از بزرگان آن روستا از قبیله قائد ازدواج می‌نمایند که از برکت این ازدواج میمون دارای اولاد فراوانی میگردند که همگی انها سرآمد عصر خویش میگردند. گفته شده قبیله قائد تنها قبیله‌ای بوده که به هوش و ذکاوت و مال و ثروت فراوان واشرافگری معروف بوده همگی آنها دارای گله های عظیم دام و نخلستانهای بیشماری بوده‌اند حتی هم اکنون در امارات متحده عربی این افراد را (قوم قائد) می‌گویند، و از بزرگ‌ترین تجار و اشراف آن شیخ نشین محسوب می‌شوند.