روستای دولت آباد

موقعیت جغرا فیایی

روستای دولت آباد در مسیر جاده اصفهان به خوزستان وحد فاصل ۹۰ کیلو متری غرب اصفهان واقع و فاصله آن تا مرکز شهرستان تیران و کرون ۴۵ کیلومتر می باشد که از طرف شمال به روستای دره بید از غرب به کرد علیا جنوب به رشته کوه دالانکوه و از شرق به کرد
سفلی محدود می شود .آب و هوای نسبتا سرد و کوهستانی دارد و یکی از مناطقی است که بیشترین بارندگی را در طول سال در استان اصفهان دارد.

وجه تسمیه و قدمت تاریخی

قد مت تاریخی این روستا بر می گردد به دوره صفویه و زمان فرمانروایی شاه عباس یکم ؛ تا قبل از آن این منطقه یعنی از چشمه مرغاب در روستای قلعه ناظر به طرف غرب تا گردنه دامنه که امروزه مرز بین شهرستانهای فریدن و تیران وکرون می باشد هیچ سکنه ای به غیر از روستاهای دره بید و گنهران که آنها هم در کوه پایه های جنوبی میان کوه که از رشته کوه های پراکنده فلات مرکزی می باشند کسی ساکن نبوده و این دشت و کوه همجوار که دالان کوه می باشد از مناطق شکارگاهی سلاطین حاکمان محلی بوده است ودر زمان صفویه یکی از مکانهای ییلاقی این خاندان بوده باغی در کنار جشمه شاهی ودر غرب روستای تقی آباد واقع که بفایایی از عمارت بزرگ در وسط آن به چشم می خورد وبنابر اسناد و مدارک به دست آمده این بنا به دستو ر فاطمه نسا مادر شاه سلیمان ساخته شده و هنوز هم این باغ به همان نام خوانده می شود (باغ مادرشاه) قبل ا ز حکومت صفویان از فریدن به طرف اصفهان اولین روستای منطقه قلعه ناظر ( بغیراز دو روستایی که ذکر شد) و تنها پاسگاه ژاندارمری کرون(بنا به اظهارات مطلعین سالمند محلی) در آنجا واقع بوده وحدود پنجاه سال پیش این پاسگاه به تیران انتقال یافته است. و احتمالاوجه تسمیه این روستا(قلعه ناظر) به همین دلیل باشد. زمانیکه شاه عباس اول به قدرت رسید ودرسال ۱۰۰۶ هجری قمری پایتخت را از قزوین به اصفهان انتقال داد جهت ایجاد امنیت در مرزهای کشور و کوتاه کردن دست بعضی از قبایل از دخالت در در با ر سیاست جابجایی قبایل وعشایر را در دستو ر کار قرار داد و درراستا ی همین سیاست سعی کرد پایتخت را هم از هر گونه گزند مهاجمان حفظ وآن را به اوج شکوفایی برساند.بنا براین چند قبیله را از قفقاز به اطراف اصفهان کوچ داد که از جمله ارامنه ؛ گرجیها و عده ای از ترکان بودند آنها را با توجه به استعدادی که داشتند در مناطق مختلف اطراف پایتخت ساکن و امکانات زندگی و کار را هم برای آنان فراهم نمود. اقوام گرجی که از لحاظ نظامی و رزمی مهارت بهتری داشتند . در ( آخره) فریدونشهر فعلی ساکن تا سدی باشند در برابر هجوم صحرا گردان پشت کوه لرستان که به کرارپایتخت را مورد حمله وغارت قرار می دادند . ارامنه که در زمینه های کشاورزی و صنعت تبحر داشتند در حاشیه شهر اصفهان (جلفا) و عده ای دیگر را در فریدن و کرون ساکن وزمین و امکانات کشاورزی را برای آنها مهیا نمود.روستای دولت آباد یکی از روستا هایی است که با مهاجرت ارامنه به این منطقه شکل گرفت و دولت شاه عباس آنان را در این منطقه نسبتا حاصلخیز و خوش آب و هوا ساکن وبه خرج دولت برای آنها قنات حفرشد واز لحاظ عمرانی هم مساعدتهایی نمود از جمله ساخت کلیسا ودیگر اماکن عمومی که بقایایی از این بناها هنوز هم در گوشه وکنار روستا به چشم می خورد( وبه همین دلیل این روستا را دولت آباد نامیدند) کلیسایی که در این روستا بنا شده بود بعد از ورود مسلمانان به روستا تخریب و بجای آن مسجد ساخته شد .

دو گورستان هم از آن زمان بر جای مانده بود وسنگ نوشته های بزرگی بر روی قبرها نسب وبا خط ارمنی مشخصات متوفی با تصاویر مختلف حک شده بود چون حکاکی وسنگتراشی در آن دوره نزد ارامنه بود و آنها دراین زمینه مهارت داشتند و به همین علت شاه عباس عده ای ازاین صنعتگران را در جلفا سکونت داد و هنوز هم محله ای بنام سنگ تراشها در خیابان حکیم نظامی اصفهان وجود دارد.

این سنگ قبرها بصورت مکعب مستطیل وبا ابعاد ۲در۵/۱ متر وبسیار قطور ساخته شده بودند اما در سالهای اخیر به دلیل توسعه روستا

این گورستانها تخریب و سنگ قبر هاهم جهت ساخت پل ومرمت قناتها استفاده شد . از جمله روستاهای دیگری که در منطقه کرون با مهاجرت ارامنه شکل گرفت روستای کرد علیا بود که در سه کیلو متری غرب دولت آباد واقع شده است .اقوام ارمنی تا دهه دوم قرن بیستم دراین روستاها ساکن وبا احیای زمینهای بایر به زندگی خود ادامه دادند اما با شروع جنگ جهانی اول واشغال ایران توسط متفقین و تشویق این قوم جهت بازگشت به دیار آباء و اجدادی خود از سال ۱۳۲۰ ش شروع به مهاجرت به ارمنستان و تخلیه روستا ها نمودند از این مهاجرین عده ای به ارمنستان و دیگری به جلفای اصفهان و آذر بایجان کوچ کردند وتا سال ۱۳۲۵ ش کاملا روستا از ارامنه خالی شده . پس از تخلیه روستا, مسلمانان از روستاها و مناطق اطراف که متشکل از اقوام مختلف هستند جایگزین ارامنه شدند .این اقوام شامل فارسها هستند که از همان روستاهای کرون مانند دره بید , افجان, مبارکه ,تیران و……….ترکها از روستا های فریدن وچادگان و چند خانواده لر از چهار محال می باشند . که طی این سالها ساکنان جدید الورود با پیوندهای خانوادگی و بعد از گذشت دو نسل با هم ترکیب و از لحاظ فرهنگی به تفاهم رسیده اند امروزه مردم این روستا کاملا با زبان فارسی تکلم می کنند و مذهب شیعه و بسیار متدین می باشند .در دوران انقلاب یکی از معدود روستاهایی درمنطقه بود که از همان ابتدا با انقلاب همراه شد و به خاطر همین مسئله خساراتی رااز طرف ضد انقلاب در دوران اوج انقلاب متحمل شد و چند نفر از اهالی مورد ضرب وشتم و بازداشت قرار گرفتند ودر زمان جنگ تحمیلی هم نقش موثری از لحاظ مالی و نیروی انسانی ایفانمودندوبا توجه به جمعیت تقریبی ۲۴۰۰ نفر ه تعداد ۲۰ نفر شهید و چندین نفر جانباز و آزاده تقدیم انقلاب نموده اند که بعداز رضوانشهر بیشترین شهید را در تیران وکرون دارد .و امروزه از لحاظ امکانات بهداشتی دارای مرکز خانه بهداشت و اورژانس شبانه روزی از نظر آموزشی در تمام مقاطع آموزشی تا دیپلم برای دختر وپسر مدرسه دائر می باشد از لحاظ ارتباطی مردم دارای تلفن ثابت ومتصل به شبکه سراسری و تمام روستا از نعمت گاز شهری بر خوردار میباشد .اما تا کنون از نظر باز سازی معابر و آسفالت کوچه و خیابان مسئولین کم لطف و بی توجه بوده اند.

درآمد اقتصادی ومشاغل

.در آمد مردم اکثرا از راه کشاورزی و دامداری و درصد کمی هم در زمینه های صنعتی و خدماتی مشغول می باشند . محصولات کشاورزی شامل جو, گندم ,سیب زمینی , زعفران ,یونجه و سبزیجات شامل هویج و جعفری و درصدی هم محصولات باغی شامل انگور , بادام وگردو میباشد و از نظر دامی به پرورش گوسفند ,بز وگاو می پردازند که به طور روزانه حدود ۵تن شیر بغیر از مصرف روزانه خود از این روستا به کار خانه های تولید فراورده های لبنی تحویل می شود . علاوه بر موارد مذکور اکثر زنان روستا هم در کنار شغل خا نه داری به بافتن قالی می پردازند .که بیشتر نقشه های دار قالی نقشه های خوانسار و نایین می باشد

.منابع طبیعی

زمینهای کشاورزی این روستا با آب سه رشته قنات و چند حلقه چاه آبیاری می شود .این قناتها هر کدام بطور متوسط حدود ۱۲ تا۱۵ اینچ آبدهی دارند و هر کدام با نام مخصوصی خوانده می شوند قنات قلقل ؛ قنات نسا وقنات ده و تقسیم بندی آب آنها بین زارعان با توجه به مقدار زمینی که در اختیارمالکان می باشد در نظر گرفته شده است .علاوه بر زمینهای کشاورزی مراتع سر سبز و پوشیده از کیاهان مختلف نمای خاصی به این سر زمین می دهد که در فصل بهار پذیرای گردشگران زیادی از شهرهای اصفهان و نجف آباد و اطراف می باشد ضلع شمالی دالانکوه که مشرف بر روستا می باشد دارای مناظر بسیار زیبا ودارای چشمه های متعددی که دارای آب خنک وگوارای می باشند وهر کدام از آنها به اسم خاصی معروفند اسامی این چشمه ها بترتیب به نامهای جبرئیل ؛خدر؛ سفید ؛تخت باغ ؛گلی

میرزا علی ؛و…….این چشمه ها اکثرا در ارتفاعات دالانکوه قرار گرفته اند و در طول سال هم تابحال سابقه نداشته که خشک شوند .

مزرعه ای هم در جنوب غربی روستا ودر کوه پایه دالانکوه واقع است که توسط آب چند چشمه که از یک تنگه سرازیر می شود و آبشار بسیار زیبایی را شکل می دهد مشروب میشود این مزرعه به شیر سفید و چشمه ای که آنجا را آبیاری می کند به چشمه سفید معروف است

پوشش گیاهی این مراتع شامل گون گز (گزنگبین) که مواد اولیه شیرینی گز می باشد , گون پنبه ای و گون تلخ که محصول این گیاه کتیرا می باشد گون بزی و…..درختچه های زیاد شامل عود , ارژن , شن وبادام کوهی و…….موسیر از جمله محصولات طبیعی این مراتع است

که متاسفانه در چند سال اخیر به علت برداشت بی رویه توسط افراد مختلف و بی توجهی مسئولین مراتع وجنگلبانی احتمال از بین رفتن این گیاه وجود دارد شوید کوهی که بسیا ر معطر است وارزش غذایی دارد به وفور در صخره های این کوه میروید .بنسر یک نوع سبزی است که ارز ش دارویی دارد و در اوایل بهار می روید. سبزی و پیاز کوهی که در بهار می روید و ارزش غذایی زیادی دارد .کنگراز جمله گیاهانی است که از ساقه آن می توان بعنوان مکمل غذایی استفاده کرد و ازبرگش بعنوان علوفه برای حیوانات .چایی کوهی از جمله گیاهانی است که ارزش دارویی دارد و انواع گیاهان دارویی و علوفه ای دیگر.گل های شقایق و واژگون از جمله گیاهان بسیار زیبا که در اوایل بهار وبلا فاصله بعد از ذوب شدن برف می روید