خانه احمد متین دفتری تهران

خانه احمد متین دفتری، نخست وزیر جوان دوره رضا شاه یکی از آثار تاریخی شهر تهران است که قدمت آن به دوره پهلوی اول باز می گردد. علی رغم اینکه این اثر تاریخی در تاریخ ۲ بهمن ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۸۶۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده بود اما بار دیگر خانه احمد متین دفتری در سال ۱۳۹۳ از فهرست آثار ملی خارج شد!خانه احمد متین دفتری با مساحتی حدود ۳۸۳ متر مربع، شامل فضاهایی چون تالار پذیرایی، اتاق نشیمن، زیر زمین، حیاط جنوبی، خدمه خانه، حوض مرکزی و باغچه های اطراف آن بوده و با استفاده از آجر قزاقی تراش خورده در ۲ طبقه با ظرافت های ویژه معماری نوین ایرانی در دوران پهلوی اول احداث شده است.
خانه ۷۰ ساله احمد متین دفتری به سبک خاص معماری بنا شده و مبین تغییر و تحول سیاسی و اجتماعی آن دوران است.
این بنا با شماره ثبتی ۱۰۸۶۲ سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی قرار گرفته و بیانگر تلفیق معماری سنتی قاجاری و معماری نوین غربی است.
بیرونی و اندرونی زیبای خانه با قاب بندی های منحصر به فرد خود بیش از هر چیز جلب توجه می کند و ورودی اصلی با طاق نمای هلالی سلنگه آجری زیبایی خاصی را به بنا بخشیده است.
حیاطی کوچک با حوض بیضی و چهار باغچه کوچک در آن جلوه خاصی را به قسمت جنوبی بنا بخشیده است.
ورودی غربی خانه متین دفتری که به سمت کوچه سیمرغ است به عنوان ورودی عمومی خانه مستقیما به فضای فوقانی بنا راه دارد که نشانگر محرمیت ویژه آن است. در حال حاضر دیوار های داخل خانه با کاغذ دیواری های قهوه ای پوشیده شده که از لحاظ رنگی متناسب با کف پوش های اتاق نشیمن خانه بوده و هماهنگی و تناسب خاصی را به وجود آورده است.
شیشه های فوقانی درهای داخلی، شیشه هایی رنگی آبی، سبز و قرمزی است که البته امروز جز تکه های شکسته در حال ریزش خبری از آن باقی نمانده است.
تقارن پنجره ها در هر دو طبقه بنا با طاق نماهای شاخ بزی تند و رخ بام خانه با کنگره های چند ضلعی و شیارهای تزیین آجری و باز شوهای چوبی با تزیینات قاب بندی ساده همگی حاکی از ظرافت های معماری نوین طهران قدیم است.
احمد متین دفتری جوان ترین نخست وزیر ایران در زمان رضاشاه در ۴۳ سالگی بود. او از استادان حقوق بود و علاوه بر مقام استادی دانشکده حقوق، در عرصه سیاست ایران نیز حضور داشت و به مقام نمایندگی مجلس شورای ملی و مجلس سنا و وزارت دادگستری و نخست وزیری رسید.
احمد متین دفتری فرزند میرزا محمودخان اعتضاد لشکر (عین الممالک) بود و از شش سالگی به شغل لشکرنویسی مشغول شد. او داماد محمد مصدق بود.
متاسفانه خانه احمد متین دفتری در شهریور ماه سال ۱۳۹۳ با رای شعبه یکم دیوان عدالت اداری و به استناد قوانین موجود کشور از فهرست آثار ملی خارج شد.

منابع:
بزنیم بیرون
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران