تشخیص انواع برنج موجود در بازار

تشخیص انواع برنج موجود در بازار این روزها کار سختی می باشد .اگر به کیفیت مواد غذایی تان اهمیت می دهید باید با روشهای تشخیص انواع برنج موجود در بازار آشنا شوید تا با شناخت تفاوت های ظاهری بتوانید بهترین برنج را انتخاب کنید .در بازار دو نوع برنچ ایرانی و خارجی وجود دارد . انواع برنج ایرانی با انواع برنج خارجی، تفاوت‌هایی در ظاهر، نحوه پخت، عطر و بو، خواص و ارزش غذایی و … دارند که آن‌ها را از هم متمایز می‌کند. بنابراین اگر قرار است یکی از این دو نوع برنج را انتخاب کنید، بهتر است تا جای ممکن اطلاعاتتان را درباره تفاوت برنج ایرانی و خارجی بالا ببرید.

انواع برنج ایرانی

برنج‌های ایرانی همان‌ طور که از اسمشان پیداست، در داخل کشور کشت و آماده می‌شوند. شاید خیلی‌ها فقط درباره برنج‌هایی که در شمال کشور کشت می‌شوند، شنیده باشند. ولی اگر کمی بیشتر درباره دنیای برنج‌های ایرانی اطلاعات داشته باشید می‌دانید که در برخی شهرهای جنوبی و مرکزی هم برنج کاشته می‌شود.

برنج لنجان و کامفیروز

البته که این نوع برنج‌‌ها معمولا به ندرت به شهرهای دورتر صادر می‌شوند و بیشتر اهالی همان شهر یا منطقه، مصرف‌کنندگان اصلی این نوع برنج‌ها هستند. برای مثال اگر اهل اصفهان یا شهرهای همجوار این استان باشید، برنج «لِنجان» اصفهان یک نامِ آشنا برایتان خواهد بود. یا برنج «کامفیروز» بین استان فارسی‌ها، از برنج‌های محلی شناخته شده است.

برنج عنبربو و چمپا

برای خوزستانی‌ها هم «برنج عنبربو» و «برنج چمپا» برنج محلی این استان به حساب می‌آید. این برنج‌ها را به ندرت در شهرهای شمالی کشور می‌توانید پیدا کنید ولی جزو برنج‌های محبوب مناطقی از ایران هستند. برنج عنبربو جز گروه برنج‌های گرد محسوب می‌شود.

البته این برنج‌ها هر چند بخشی از نیاز جامعه ایران را برآورده می‌کنند اما برنج‌های کشت شده در شمال کشور، سهم بیشتری از بازار برنج ایران دارند. برنج‌های شمال کشور از نظر طعم، ظاهر، نحوه پخت و … با دیگر برنج‌های ایرانی کشت شده در جنوب و مرکز ایران تفاوت چندانی ندارند و در کل همه این برنج‌ها زیرشاخه برنج‌های ایرانی هستند. در مجموع انواع برنج ایرانی شامل چهار گروهند: برنج طارم، برنج صدری، برنج گرد، برنج پرمحصول.

انواع برنج شمالی معروف

صدری

برنج صدری نیز از باکیفت ترین،خوش عطرترین، سبک ترین و خوش هضم ترین برنج های ایرانی است که دارای دسته بندی های زیر است:

صدری سالاری، صدری حسن سرایی، صدری دم سیاه، صدری دم سفید، صدری دم سرخ، صدری علی کاظمی، صدری شاه پسند، صدری هاشمی

طارم

برنج طارم برخواسته از دل منطقه ای بکر ما بین استان زنجان و گیلان است، دارای کیفیت بی نظیری است و عطر و بوی فوق العاده طبیعی دارد.این برنج دارای زیر گونه هایی است که عبارتند از :

موسی طارم، طارم دیلمانی، طارم رشتی، اهلمی طارم، طارم امیری، رشتی سرد، سنگ طارم، سنگ جو، طارم محلی

برنج طارم هاشمی یا طارم ندا قد کوتاه تری نسبت به برنج طارم عطری و برنج هاشمی دارد و به طور کلی هم از نظر پخت و هم عطر از برنج هاشمی ضعیف تر است به همین دلیل قیمت پایین تری نسبت به برنج هاشمی دارد.
برنج طارم سنگی: برنج طارم هاشمی یا طارم ندا قد کوتاه تری نسبت به برنج طارم عطری و برنج هاشمی دارد و به طور کلی هم از نظر پخت و هم عطر از برنج هاشمی ضعیف تر است به همین دلیل قیمت پایین تری نسبت به برنج هاشمی دارد.

برنج طارم دمسیاه: شکل ظاهری برنج دم سیاه سفید مایل به کرم است و بعد از پخت خوش عطر و خوش طعم می باشد ولی از برنج طارم رتبه پایین تری دارد. این برنج مناسب مصرف خانوار و مجالس و مهمانی هاست.

برنج طارم صدری: رنگ برنج سفید مایل به کرم است و طول دانه خام برنج صدری ۸.۷ میلی متر، طول دانه پخته آن ۱۱.۷ میلی متر است. این برنج بعد از پخت عطر و بوی خوبی دارد و مدت ها بعد از پخت نرم می ماند.

گرد

برنج گرد دارای عطر و طعم بی نظیری است، و همانطور که مشخص است شکل گرد تری نسبت به سایر برنج های ایرانی دارد.انواع آن عبارتند از

حسنی، بینام، عنبربو، چمپا بودار، غریب، محمدی، قشنگه، گرده، قصرالدشتی

برنج‌های پرمحصول

این برنج از نظر عطر و طعم و کیفیت جز بهترین برنج های ایرانی می­باشد و دارای گونه های زیر است :

خزر، فجر، ندا، سپیدرود، هراز، آمل ۳، ساحل، شفق، کادوس، دشت، زاینده رود، کوهرنگ، یاسوج۱، سازندگی، آمل ۲، هیبرید، شیرودی، چرام ۳، نعمت

 

انواع برنج خارجی

از میان برنج‌های خارجی که به کشور ایران وارد می‌شوند، احتمالا برنج هندی را بیشتر از انواع دیگر می‌شناسید. این برنج سهم زیادی از واردات برنج به کشور را به خود اختصاص داده است و مشتریانی هم دارد. بعد از برنج‌های هندی، برنج پاکستانی که با عنوان «باسماتی» هم شناخته می‌شود، از برنج‌های پرکاربرد در سبد غذایی خانوار ایرانی است.

برنج هندی

امروزه به دلیل مناسب‌تر بودن قیمت و همچنین خوب قد کشیدن و ظاهر زیباترِ برنج هندی مصرف آن در ایران رواج پیدا کرده است. پختن برنج هندی به مراتب آسان‌تر از برنج ایرانی است. برنج باسماتی نوعی از برنج هندی است که دانه‌های کشیده‌ای دارد. قبل از پخت برنج هندی حتما آن را چند ساعت در آب خیس کنید.

برنج پاکستانی

برنج پاکستانی نیز این روزها در ایران بسیار به فروش می‌رود. از لحاظ ظاهری این برنج شباهت زیادی به برنج هندی دارد. این نوع برنج نسبت به برنج ایرانی ارزان‌تر و پخت راحت‌تری دارد.

برنج تایلندی

کشور تایلند به جهت آب و هوای مطلوب برای کشت برنج، سالانه مقدار زیادی برنج تولید می‌کند. از لحاظ ظاهری برنج تایلندی دانه‌های بلند و نیمه‌شفافی دارد. همچنین خوش عطر است و پس از پخت کمی حالت چسبناک دارد.

برنج ژاپنی

شاید اسم این نوع برنج را نسبت به انواع برنج کم‌تر شنیده باشید. معمولا در ایران از برنج‌های هندی، پاکستانی و تایلندی بیشتر استفاده می‌شود. این برنج قبل از پخت حالت نیمه‌شفاف و دانه‌های متوسطی دارد و بعد از پخت حالتی چسبناک پیدا می‌کند‌.

البته برخی دلال‌های بازار برنج از ترکیب برنج‌های ایرانی با انواع خارجی مخصوصا ترکیب برنج ایرانی با آمریکایی، سود زیادی به جیب می‌زنند اما کافی است برنج‌شناس ماهری باشید تا احتمال به دام افتادن در چنین تله‌هایی را تا حد ممکن پایین بیاورید.

تفاوت انواع برنج ایرانی و خارجی

موارد و فاکتورهای مختلفی باعث ایجاد تفاوت برنج ایرانی و برنج خارجی می‌شود. مهم‌ترین عوامل دخیل در این وجوه تمایز شامل موارد زیر است:

تفاوت در نحوه کشت برنج

برخی برنج‌های بومی در کشور به روش دیم یا همان آبیاری بارانی کشت می‌شوند اما به طور عام‌تر، کشت با آب سالم مشخصه اصلی برنج‌های ایرانی است. در مورد برنج‌های خارجی، مخصوصا برنج‌های هندی احتمال آبیاری شالی‌ها با آب ناسالم و فاضلاب وجود دارد که این موضوع هم بر طعم نهایی و هم بر سالم و بدون ضرر بودن برنج تاثیر می‌گذارد.به همین خاطر هم توصیه می‌شود بین برنج ایرانی و برنج خارجی، نوع ایرانی را انتخاب کنید چون از آب سالم برای آبیاری برنج استفاده شده است.

تفاوت در شیوه نگهداری انواع برنج ایرانی و برنج خارجی

احتمالا برای شما هم اتفاق افتاده است که برنج ایرانی را برای مدت طولانی نگه داشته باشید و در این مدت با شته‌های برنج مواجه شوید. این اتفاق به دلیل عدم استفاده از مواد نگهدارنده در برنج‌ها است. برنج‌هایی که در آن‌ها از مواد نگهدارنده استفاده نمی‌شود، برنج‌های سالمی هستند اما بیشتر در معرض شته زدن قرار می‌گیرند که در این صورت باید شرایط نگهداری از آن‌ها را رعایت کنید. از سوی دیگر به خاطر اینکه برنج‌های ایرانی مواد نگهدارنده ندارند اگر بیشتر از چند روز آن‌ها را در آب خیس کنید کپک می‌زنند.

تفاوت در نحوه پخت انواع برنج ایرانی و برنج خارجی

دقیقا یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های‌ برنج ایرانی و خارجی در نحوه پخت این دو نوع برنج مشخص می‌شود. برنج‌های ایرانی را حتما توصیه می‌کنند که قبل از پخت به مدت حداقل یک ساعت در مقداری آب ولرم و نمک خیس کنید. این به‌خاطر قد کشیدن و پخت باکیفیت‌تر این محصول است. این در حالی است که لازم نیست حتما برنج خارجی از قبل خیسانده شود.

هر چند خیس کردن آن می‌تواند قد کشیدن برنج را بیشتر کند. ولی در هر حال پیشنهاد کلی این است که برنج ایرانی را به صورت برنج کته‌ای درست کنید و برنج‌های خارجی را آبکش کنید. از طرفی تهیه برنج به روش کته‌ای، خواص و طعم و عطر آن را تا حد زیادی نگه می‌دارد.

از سوی دیگر روش پخت برنج خارجی آسان‌تر است و معمولا شفته نمی‌شود. این یکی از دلایلی است که برخی رستوران‌ها یا در مراسم و مجالس برای اینکه ریسک شفته شدن برنج در مقادیر زیاد کمتر شود از برنج خارجی استفاده می‌کنند.

تفاوت در ظاهر انواع برنج ایرانی و خارجی

حتی در نگاه اول هم معمولا برنج‌های ایرانی دانه‌های کوتاه‌تری نسبت به برنج‌های خارجی دارند. این تفاوت در اندازه دانه‌های برنج وقتی بیشتر می‌شود که برنج را می‌پزید. از طرف دیگر برنج‌های ایرانی از نظر ظاهری رنگ سفید و متمایل به شیری دارند و به سختی خرد می‌شوند. هم‌‌اندازه و هم شکل بودن دانه‌های برنج هم از دیگر خصوصیات برنج ایرانی است.

تفاوت در عطر و طعم انواع برنج ایرانی و خارجی

احتمالا نیاز به گفتن نیست که اگر یک بار برنج ایرانی مصرف کنید، مشتری دائمی و پر و پا قرص آن خواهید شد. حتی اگر اوایل کار، روش پختن برنج ایرانی چندان برایتان راحت نباشد ولی وقتی قلق کار دستتان بیاید، تفاوت طعم و عطر برنج ایرانی با نمونه‌‌های خارجی حسابی به چشم‌تان خواهد آمد. عطر برنج‌های ایرانی به هیچ وجه با برنج‌های خارجی قابل مقایسه نیست.

علاوه بر عطر، طعم برنج‌های ایرانی، بسیار خوشمزه است. حتی برنج‌های ایرانی طعم‌های متفاوتی دارند، برخی از آن‌ها طعم قوی‌تر و برخی دیگر طعم ضعیف‌تری دارند. همه این‌ها باعث می‌شود برنج ایرانی در جایگاه بسیار بالاتری نسبت به برنج‌های خارجی قرار بگیرد.

تفاوت در کیفیت انواع برنج ایرانی و خارجی

عوامل و فاکتورهای مختلفی بر کیفیت برنج تاثیر می‌گذارند. نحوه کشت برنج، برداشت و بسته‌بندی آن، استفاده از انواع مواد نگهدارنده، آبیاری با آب سالم یا آلوده و … همه و همه بر کیفیت نهایی برنج تاثیر مستقیمی می‌گذارد. برنج‌های ایرانی به عنوان باکیفیت‌ترین برنج‌ها با رعایت اصول بهداشتی و با استفاده از نشای باکیفیت‌تر و خوشمزه‌تر بومی کشور کیفیت بسیار بالایی دارد و ارزش غذایی آن هم بیشتر است.

البته کارشناسان در بین برنج‌های خارجی، برنج پاکستانی یا باسماتی را از لحاظ سلامت به برنج ایرانی نزدیک‌تر می‌دانند. برنج‌های هندی هم در رتبه سوم قرار دارند. به هر حال اگر قرار است بین برنج‌های خارجی یکی از آن‌ها را انتخاب کنید، بهتر است برنج پاکستانی را در اولویت قرار بدهید.

تفاوت برنج کشت اول و کشت دوم ایرانی؛ کدامیک از انواع برنج بهتر است؟

کاشت برنج در بیشتر نقاط کشور از روزهای ابتدای فروردین آغاز می‌شود و معمولا در انتهای مرداد ماه برداشت می‌شود. در برخی نقاط درست بعد از برداشت برنج کشت اول؛ دوباره اقدام به کاشت می‌کنند و این برنج با نام برنج کاشت دوم شناخته می‌شود. عده‌ای گمان می‌کنند که برنج برداشت دوم عطر و بوی بیشتری دارد. برخی دیگر بر این باور هستند که برنج برداشت اول، برنج مرغوب‌تری است.

برنج کشت اول چیست؟

کاشت برنج در بیشتر استان‌های کشور از فروردین ماه اغاز می‌شود و بعد از آماده شدن خزانه، بذرهای تهیه شده در شالیزار برنج کشت می‌شوند. رشد این برنج‌ها معمولا چند ماه طول می‌کشد. در اوایل تیر ماه کم کم برداشت برنج آغاز می‌شود و نهایتا تا مرداد ماه به طول می‌انجامد. این برنج را که در در این بازه زمانی و با این روند کشت می‌کنند، برنج کشت اول می‌نامند.برنج کاشت اول معمولا مرغوبیت بالا و طعم و ظاهر خوبی دارد. از طرف دیگر بهره برداری این برنج نسبت به برنج کشت دوم ایرانی راحت‌تر است و از همین رو معمولا مقرون به صرفه‌تر است.

برنج کشت دوم چیست؟

بعد از برداشت کامل برنج کشت اول ایرانی در مرداد ماه، برخی کشاورزان اقدام به شخم زدن شالیزارهای برنج می‌کنند و به سرعت زمین را برای کشت بعدی آماده می‌کنند. برای این کار بذر برنج بعد از برداشت در زمین کاشته می‌شود. مراحل نگهداری برنج برداشت دوم نیز همانند برنج کاشت اول ایرانی انجام می‌شود. از آنجایی که کاشت این برنج در مرداد ماه انجام می‌شود و هوا گرم‌تر است، برنج کاشت دوم به آبیاری بیشتری نیاز دارد.

به طور معمول برای کاشت برنج کشت اول ایرانی نیاز است تا خزانه آماده شود و بذر گرم شود، اما در برنج برداشت دوم ایرانی به دلیل وجود گرمای هوا و آفتاب نیازی به این مراحل نیست. به طور معمول برداشت برنج کاشت دوم ایرانی در اواسط پاییز و در آبان ماه انجام می‌شود.

فرق برنج کشت اول و دوم

*برنج کاشت دوم تا به مرحله رشد کامل برسد، در معرض آفتاب بیشتری قرار دارد و از نعمت باران پاییزی نیز برخوردار می‌شود. همین موضوع موجب می‌شود تا برنج برداشت دوم ایرانی عطر و طعم بیشتری نسبت به برنج کشت اول داشته باشد.

*برنج کاشت دوم به آبیاری زیادتری نیاز دارد. از طرفی برای رشد برنج لازم است آب و هوا گرم و مرطوب باشد. به طور معمول این نوع برنج بیشتر در استان مازندران انجام می‌شود و در گیلان و گلستان به ندرت از این روش به کار گرفته می‌شود. برنج کاشت دوم در هفته ۲ بار به آبیاری نیاز دارد. از همین رو لازم است تا کشاورز حتما منبع آب مشخصی برای آبیاری برنج داشته باشد.

*در حال حاضر جهاد کشاورزی تنها امکان بهره برداری از برنج کاشت دوم را تنها به شهرهای فریدون کنار و بابلسر داده است. این موضوع به دلیل تامین آب فراوان مورد نیاز برای رشد برنج برداشت دوم است.

*در برنج کاشت دوم معمولا از بذر گونه‌های برنج مقاوم به سرما استفاده می‌شود. زیرا برنج در اواسط پاییز به رشد کامل می‌رسد و باید در برابر سرما و باران‌های پاییزی مقاوم باشد.

*طبع برنج برداشت اول ایرانی سرد است ولی طبع برنج کاشت دوم گرم است

*معمولا عطر و طعم برنج کاشت دوم از برنج برداشت اول بیشتر است و برنج کاشت دوم مرغوبیت بیشتری دارد.

*بهره برداری برنج کاشت دوم از برنج کشت اول سخت‌تر است و از همین رو قیمت بالاتری دارد.

*از آنجایی که برنج برداشت دوم در معرض آفتاب مستقیم قرار می‌گیرد، پخت آن راحت‌تر است و سریع‌تر پخت می‌شود.

*در برنج کشت دوم معمولا از سم پاشی کمتری استفاده می‌شود، زیرا از قبل زمین سم پاشی و آماده است. اما امکان سم پاشی مجدد در این نوع برنج نیز وجود دارد.

*برای حاصلخیز شدن خاکی که برنج کاشت دوم در آن کاشت می‌شود، از کود شیمیایی بیشتری استفاده می‌شود.

*فرق برنج کشت اول دوم در کیفیت دو برنج نیز مشهود است، برنج کاشت دوم معمولا دانه‌های شکسته کمتری دارد و سود مالی بیشتری به کشاورز می‌دهد.

*جنس و نوع بذر برنج برداشت اول و دوم با هم متفاوت است و برنج کاشت اول و دوم در زمین و شرایط آب و هوایی مختلفی رشد می‌کنند. معمولا برای برنج کاشت دوم از گونه‌های بینام و امراللهی استفاده می‌شود. زیرا این گونه‌های برنج معمولا زودرس‌تر و مقاوم‌تر هستند.

تفاوت برنج چین دوم با برنج برداشت دوم

بعد از برداشت برنج برداشت اول ایرانی، کشاورزان دوباره زمین را آبیاری می‌کنند. این کار موجب جوانه زدن مجدد خوشه‌های برنج می‌شود. این برنج معمولا شکسته‌تر از برنج برداشت اول ایرانی است. اما از آنجایی که هیچ کود و سمی به آن نمی‌زنند، کیفیت بالایی دارد. برنج چین دوم معمولا محصول کمتری می‌دهد و در دسته گران‌ترین برنج ایرانی قرار می‌گیرد. از طرف دیگر برنج چین دوم زمان محدودتری برای رشد و برداشت نیاز دارد.

علت تفاوت رنگ ها و تاثیر انواع برنج بر ارزش غذایی برنج

تفاوت رنگ برنج ها، به علت فرایندی است که روی برنج برای بالا بردن ارزش غذایی آن ها انجام می شود.
در این فرایند، با بخار آب یا آب جوش به برنج، قبل از جدا سازی شلوک و پوست، حرارت می دهند. در اثر آن، املاح و ویتامین هایی که در سبوس و پوسته برنج با مقادیر بالا وجود دارد، به داخل مغز برنج وارد می شوند و رنگ برنج در حین این فرایند و مراحل خشک کردن و پوست گیری برنج به رنگ سبوس برنج که قرمز مایل به قهوه ای است، تغییر می کند.
هر چه این فرایند کامل تر و طولانی تر باشد، رنگ برنج به سمت قهوه ای تیره تری می رود و ارزش غذایی بیشتری نیز پیدا می کند.
با توجه به فرایندی که روی این برنج ها انجام می شود، این نوع برنج ها را “برنج های پیش پخته یا پیش پز” می گویند.
در نتیجه اگر می خواهید ارزش وعده غذایی خود را بالا ببرید، برنج های پیش پخته گزینه مناسبی برای همه گروه های سنی است.

برنج شکسته

وقتی برنج بعد از برداشت وارد شالیکوبی می شود توسط دستگاه بوجار برنج شکسته از برنج کامل جدا می شود برنج های شکسته بر اساس میزان شکستگی به ۴ دسته تقسیم می شود:

برنج سرلاشه

برنج سرلاشه از انواع برنج به برنجی گفته می شود که سر برنج شکسته و رفته باشد. در واقع کمی از برنج کامل کوچک تر باشد.

برنج لاشه

برنج لاشه برنجی است که از نیمدانه بزرگتر و از سرلاشه کوچکتر باشد و درصدی هم نیمدانه در آن وجود دارد.

برنج نیمدانه از انواع برنج 

برنج نیم دانه برنجی است که از نظر ظاهری نصف یا از نصف کمتر می باشد.

برنج شه

اما برنجی که از نیمدانه کوچکتر باشد شه گفته میشود

نکته مهم در مورد برنج های شکسته این است که هیچ تفاوتی با نمونه دانه بلند خود ندارد و فقط طی مرحله سفید شدن و بوجار به علت مقاومت کم برنج شکسته و خرد شده اند. از طرفی برنج های شکسته عطرو بوی بیشتری نسبت به دانه سالم و کامل خود دارد.

بهترین روش های از بین بردن شپشک برنج

اگر تا به حال از مقدار زیادی برنج در خانه نگهداری کرده باشید، می دانید که بعد از مدتی احتمال زیاد شدن موجوداتی ریز و سیاه رنگ در برنج وجود دارد. اگر هر چه زودتر فکری برای از بین بردن این موجودات نکنید، خیلی زود زیاد می شوند و شروع به پودر کردن برنج می کنند. اما آیا راهی برای جلوگیری از شپشک برنج وجود دارد؟ بهترین روش از بین بردن شپشک برنج در خانه چیست؟

شپشک برنج چیست؟

شپشک برنج موجودی است که در طبیعت زندگی می کند. نوعی آفت کوچک و تیره رنگ که از نزدیک شباهت زیادی به سوسک دارد. این حشره در برنج، جو، غلات، آرد و پودرهای سوخاری زندگی می کنند. باید بدانید هر کجا که برنج و غلات باشد، این موجودات آن جا را برای زندگی انتخاب می کنند. بهتر است بدانید که این حشرات کاملاً غیر سمی و بی ضرر هستند و به هیچ عنوان گاز نمی گیرند و نیش نمی زنند. اما اگر جلوی زیاد شدن آن ها را نگیرید، آن قدر زیاد می شوند که برنج یا غلات را به طور کامل نابود می کنند.

طول این شپشک ها در حدود ۲ تا ۳ میلی متر است و ظاهری کدر و تیره دارند. باید بدانید که این موجودات بعد از بالغ شدن پرواز می کنند و از نور فراری هستند و به سمت مکان های تاریک جذب می شوند. هر شپشک می تواند روزانه ۳ تا ۶ تخم بگذارد و در طول عمر خود ۴۰۰ تخم می گذارند. لاروهای شپشک بعد از ۳ روز از تخم ها خارج می شوند و از همین رو خیلی زود تکثیر می شوند. باید بدانید که چرخه زندگی شپشک برنج به این صورت است که در حدود ۸ ماه طول می کشد تا بالغ شوند. سپس اگر شرایط محیطی مساعد باشد تا ۲ سال زنده می مانند.

شپشک برنج در کجاها یافت می شود؟

شاید این سوال برایتان ایجاد شده که شپشک برنج از کجا میاد و برای زندگی به چه شرایطی نیاز دارد. شپشک های ریز که به عنوان شپشک برنج شناخته شوند، به جز برنج در فضاهای دیگر نیز یافت می شوند. باید بدانید که آن ها در انواع خشکبار، گندم، جو، غلات، آرد، برنج، ذرت، گندم سیاه، ماکارونی، آجیل، تخمه آفتابگردان، میوه خشک، اسپاگتی و حتی غذای سگ ها نیز زندگی می کنند. معمولاً لاروهای شپشک داخل مغزها و غلات هستند و از همین رو به ظاهر و بدون موشکافی به هیچ عنوان قابل رویت نیستند.

جالب است بدانید که این شپشک ها می توانند کیسه های نازک پلاستیکی و کاغذی را بجوند و به غذایی که دوست دارند، دست پیدا کنند. بنابراین اگر واقعاً به دنبال راهی برای ایمن شدن خوراکی ها هستید، بهتر است آن ها را در ظروف پلاستیکی محکم یا پلاستیک های ضخیم قرار دهید. عدم از بین بردن شپشک برنج به صورت صحیح موجب پخش شدن شپشک برنج در خانه و حمله این موجودات به آرد، ماکارونی و غلات می شود.

آیا شپشک برنج به لوازم خانه آسیب می زنند؟

باید بدانید که این شپشک ها تنها از غلات، برنج و گندم و آرد تغذیه می کنند و هیچ آسیبی به لوازم منزل مثل پارچه ها، مبلمان، پرده، فرش و لباس ها نمی زنند. آن ها هیچ علاقه ای به خوردن وسایل خانه ندارند و برای سلامت انسان ها و حیوانات نیز کاملاً بی ضرر هستند.

آیا برنج شپشک زده قابل استفاده است؟

اگر برنجتان پر از شپشک شده، قبل از هر کاری باید راهی برای از بین بردن آن ها پیدا کنید. بهتر است بدانید که این برنج ها به هیچ عنوان برای مصرف مشکلی ندارند. می توانید برنج ها را به خوبی آبکشی کنید. تمام شپشک ها روی آب قرار می گیرند و بعد از چند بار تخلیه آب به کار کامل از بین می روند.

روش های از بین بردن شپشک برنج

برای از بین بردن شپشک انواع برنج باید بدانید که شپشک برنج از چی بدش میاد و از چه چیزهایی فرار می کند. در این بخش می توانید با رایج ترین روش های از بین بردن شپشک برنج بدون قرص برنج و روش های شیمیایی آشنا شوید.

۱- از بین بردن شپشک برنج با برگ بو

برگ بو یکی از روش های ساده برای رفع شپشک برنج است. شما می توانید مقداری برگ بو تهیه کنید و آن را داخل کمد، کیسه برنج و هر جایی که غلات را نگهداری می کنید، قرار دهید. عطر برگ بو موجب دور شدن شپشک برنج می شود و آن ها را دور می کند. می توانید برگ بو را به طور مستقیم داخل کیسه برنج بگذارید و یا آن را در یک جوراب نازک بریزید و روی برنج و غلات بگذارید. زمانی که عطر برگ بو در ظرف پخش شود، تمام شپشک ها از برنج فاصله می گیرند.

۲- از بین بردن شپشک برنج با دانه فلفل

دانه فلفل سیاه عطر زیادی دارد و قرار دادن آن در برنج می تواند شپشک ها را فراری دهد. برای این کار می توانید فلفل ها را به صورت مستقیم روی برنج بریزید تا اینکه آن ها را داخل توری یا جوراب نازک بریزید و روی برنج بگذارید.

۳- از بین بردن شپشک برنج با گیاهان مختلف

یکی دیگر از مؤثرترین روش های از بین بردن شپشک برنج این است که مجموعه ای از گیاهان معطر را داخل یک توری بریزید و آن را روی برنج بگذارید. برای این کار باید مقداری میخک، رزماری، پیاز و دانه فلفل را داخل یک جوراب بریزید و آن را درون ظرف برنج یا غلات قرار دهید. بوی قوی این گیاهان موجب دور شدن شپشک برنج می شود.

۴- از بین بردن شپشک برنج با سیر

سیر یکی دیگر از گیاهان مفید برای از بین بردن شپشک برنج در طب سنتی است. اما چگونه شپشک برنج را از بین ببریم و از شر این حشرات مزاحم خلاص شویم؟ همان طور که می دانید سیر بوی تندی دارد و یک گیاه قدرتمند و طبیعی برای دور کردن شپشک برنج است. برای این کار می توانید از سیر تازه یا خشک استفاده کنید. سیر تازه عطر بیشتری دارد و تأثیر آن سریع تر است. سیر تازه را خرد کنید و داخل یک جوراب نازک بریزید. حال آن را داخل کیسه برنج قرار دهید. توجه داشته باشید که هر چقدر بوی سیر بیشتر باشد تأثیر آن نیز بهتر است. زمانی که بوی سیر از بین رفت دوباره این کار را تکرار کنید تا شپشک ها به سراغ برنج نیایند.

۵- از بین بردن شپشک برنج با برگ چریش

برگ چریش درست مثل برگ بو یک روش مفید برای رفع شپشک برنج است. قرار دادن این برگ روی برنج موجب می شود تا شپشک ه به سراغ برنج نیایند و یا در صورتی که برنج شپشک دارد، از بین برود.

۶- رفع شپشک برنج با زنجبیل

قرار دادن یک تکه زنجبیل تازه در انبار یا روی کیسه برنج می تواند همانند یک دافع طبیعی حشرات را دور کند. برای از بین بردن شپشک برنج می توانید زنجبیل تازه را خرد کنید و آن را در ظرف یا کیسه برنج قرار دهید.

۷- از بین بردن شپشک برنج با کبریت

استفاده از یک جعبه کبریت روش دیگر برای رفع شپشک برنج است. گوگرد موجود در کبریت می تواند شپشک های برنج را دور کند و مانع ورود آن ها به سمت غلات و برنج شود.

۸- رفع شپشک برنج با نور خورشید

شپش های برنج از روشنایی فرار می کنند و دوست دارند در تاریکی پنهان شوند. اگر ظرف برنج یا کیسه برنج را در برابر نور طبیعی قرار دهید، شپشک ها خیلی زود فرار می کنند. به یاد داشته باشید که پهن کردن برنج در زیر نور نیز می تواند روش مؤثری برای رفع شپشک ها باشد. اما هیچ گاه برنج را زیر نور آفتاب قرار ندهید. زیرا این کار موجب پوک شدن و شکستن دانه های برنج می شود.

۹- رفع شپشک برنج با تله های چسبنده

یکی دیگر از روش هایی که می توانید از آن برای نابودی شپشک برنج استفاده کنید، تله های چسبناک هستند. می توانید برنج ها را در مجاورت نور قرار دهید. سپس تله های چسب را دور ظرف بگذارید تا حشرات در زمان خروج به چسب بچسبند.

۱۰- نابود کردن شپشک برنج با فریز کردن

برای نابودی شپشک های برنج می توانید برنج ها را بسته بندی کنید و در فریزر قرار دهید. فریز کردن برنج برای مدت ۴ تا ۵ روز می تواند به طور کامل شپشک ها را نابود کند. گفته می شود فریز کردن طولانی مدت برنج موجب می شود تا برنج کیفیت اولیه خود را از دست بدهد.

۱۱- از بین بردن شپشک برنج با میخک

میخک یکی دیگر از گیاهان معطر است که شپشک برنج از آن دوری می کند. برای دور کردن شپشک ها می توانید مقداری میخک روی برنج بگذارید تا از آن دور شوند.

۱۲- از بین بردن شپشک با عوض کردن گونی برنج

برای از بین بردن شپشک برنج می توانید از هر روشی استفاده کنید. اما به یاد داشته باشید که بعد از آن برنج ها را تخلیه کنید و به یک گونی جدید منتقل نمایید. این کار از رشد مجدد لاروها و تخم های شپشک جلوگیری می کند.

پیشگیری از شپشک برنج

شپشک برای زندگی به مکانی تاریک و گرم و البته مرطوب نیاز دارد. برنج را در محلی خشک و خنگ بگذارید.
بهتر است کیسه برنج حدود ۲۰ سانتی متر از زمین فاصله داشته باشد و هوا در زیر آن جریان پیدا کند.
هیچ گاه کیسه برنج را به دیوار تکیه ندهید و اجازه دهید کیسه برنج از همه طرف در معرض هوا قرار بگیرد.
کیسه های برنج را روی هم قرار ندهید.
برنج را در فضای مرطوب و کابینت زیر ظرفشویی نگذارید.
برنج را در معرض باد کولر قرار ندهید. زیرا این کار موجب می شود دانه های برنج خرد شوند.
برنج تازه و کهنه را ترکیب نکنید و سعی کنید آن ها را به صورت جدا نگهداری کنید.
زمان خرید برنج حتماً با دقت برنج ها را بررسی کنید تا شپشک نداشته باشند.
برای نگهداری برنج از ظروف فلزی، شیشه ای یا پلاستیکی استفاده کنید.
برای نگهداری از کیسه برنج بهتر است آن را داخل یک کیسه پلاستیکی ضخیم بگذارید. سپس درب آن را محکم به وسیله یک طناب نازک ببندید تا هیچ هوایی وارد برنج نشود. این کار ایجاد و تکثیر شپشک برنج جلوگیری می کند.
بهتر است برنج را به اندازه مصرف چند ماه خود خریداری کنید و از نگهداری آن در خانه پرهیز کنید. زیرا به هر حال نگهداری مقدار زیادی برنج در خانه کار ریسکی است و بعد از چند ماه تا یک سال احتمال پر شدن شپشک در آن وجود دارد.

برای از بین بردن شپشک برنج از قرص برنج استفاده نکنید

قرص برنج یک ماده فوق العاده سمی و مضر است که تنها مقدار کمی بی توجهی می تواند موجب ایجاد مسمومیت و حتی مرگ افراد شود. استفاده از قرص برنج نیازمند دانش و مهارت لازم برای این کار است. از همین رو فروش و ارائه این قرص در داروخانه ها نیز ممنوع است. برای استفاده از قرص برنج آن را داخل یک پارچه می پیچند. سپس داخل یک جعبه کبریت قرار می دهند. بعد برای محکم کاری قوطی کبریت را دوباره داخل یک پارچه یا کیسه نایلونی می گذارند و چند سوراخ در آن ایجاد می کنند. سپس این نایلون وسط برنج قرار می گیرد و بعد از ۲ تا ۴ روز برداشته می شود.

سپس درب برنج باید برای چند روز باز بماند تا هوای سمی خارج شود. برنجی که در آن از قرص استفاده شده تا ۱ تا ۲ هفته نباید مصرف شود. بعد از آن نیز باید قبل از پخت به طور کامل شستشو شود. استفاده از قرص برنج به هیچ عنوان برای از بین بردن شپشک برنج توصیه نمی شود. به هر حال این قرص یک ماده سمی خطرناک است و نباید به دست افراد بی تجربه مورد استفاده قرار گیرد.مسمومیت با قرص برنج بسیار خطر ناک است .

نابود کردن شپشک برنج آن هم بعد از زیاد شدنش کار چندان راحتی نیست. از همین رو بهتر است اگر در خانه مقدار زیادی برنج دارید، حتماً هر هفته به آن سر بزنید. برای جلوگیری از ایجاد شپشک ها حتماً از سیر و گیاهان معطر استفاده کنید و برنج را در مکان مناسبی قرار دهید. اگر برنج را به تازگی خریداری کرده اید و پر از شپشک است، بهتر است آن را پس دهید و برنج دیگری بگیرید. زیرا به هر حال این حشرات زود تکثیر می شوند و گاهی از بین بردن آن روند سختی دارد.در انتها پیشنهاد می کنیم با طرز پخت انواع برنج کته و چلو مجلسی هم آشنا شوید.