به گزارش ایرنا، این روزها شمیم ماه مبارک رمضان، ماه بندگی و نزول قرآن مانند دیگر نقاط میهن اسلامی از کوچه پس کوچه های قزوین احساس می شود. بسیاری از مسلمانان از جمله شیعیان آداب و رسوم خاص و گاه مشترکی در ایام ماه مبارک رمضان دارند که از جمله آنها می توان به غبارروبی مساجد برای استقبال از این ایام سراسر معنوی و همچنین برگزاری میهمانی ها در قالب افطاری دادن است. علاوه بر این مراسم ها در برخی نقاط کشور از جمله قزوین نیز مراسم و آئین های خاصی برگزار می شود که از جمله آنها گل خندانی است که برای روزه اولی ها ترتیب داده می شود.
** نگاهی به آئین های ماه مبارک رمضان در قزوین
کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین به خبرنگار ایرنا گفت: ماه مبارک رمضان بسته به حوزه های جغرافیایی از خرده فرهنگ های بسیاری تبعیت می کند که می توان نمود آنرا مثلا در نوع خوراک سحر و افطار مشاهده کرد.
مجتبی عباسی افزود: رسم بر این بوده که مردم قزوین در شروع ماه مبارک رمضان برای کسب آمادگی بیشتر برای روزه اولی ها، معمولا جشنی را تحت عنوان ‘گل خندانی’ برگزار می کردند تا نشاط و شادی حاصل از این جشن برای این افراد ایجاد انگیزه کند.
وی همچنین تصریح کرد: جشن گل خندانی که در بعضی دیگر نقاط کشور به ‘کلوخ اندازان’ مشهور است که توسط یکی از بزرگان فامیل انجام می شود و در آن روزه اولی ها حضور پیدا می کنند.
عباسی با بیان اینکه در جشن گل خندانی برخی از افراد توبه می کردند،اظهار داشت: برخی عقیده داشتند که این جشن بهترین فرصت برای توبه و ترک گناهان است و می توان به واسطه آن خلوص نیت پیدا کرد.
وی ادامه داد: هدیهدادن به نو روزهداران از جمله رسوم قزوینی ها در این آئین سنتی است به طوری که روزهدارانی که تازه به سن بلوغ رسیدهاند و اولین رمضان دوران تکلیف خود را میگذرانند، در نخستین روز ماه مبارک تا زمانی که از سوی بزرگترها هدیهای نگیرند، افطار نمیکنند که اغلب این هدیه، وجهنقد و یا چادر نماز یا لباس است.
این کارشناس یادآور شد: البته مراسم گل خندانی امروزه به صورت رسمی و گسترده در قزوین برگزار نمی شود، اما هنوز خیلی از خانواده های قزوینی به انجام و برگزاری آن اهتمام دارند.
این کارشناس مردم شناسی به آیین های ماه مبارک رمضان در روستاهای قزوین نیز اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه در گذشته وسایل ارتباط جمعی و مجازی وجود نداشت، در نتیجه وظیفه اطلاع رسانی در خصوص رویت هلال ماه در شروع ماه مبارک رمضان و پایان آن بر عهده شیخ و معتمد محل بود.
کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری قزوین به اصل ساده گرایی و پرهیز از تجملات در سفره های افطاری قزوین اشاره کرد و گفت: سفره های افطاری مردم قزوین در زمان های قدیم به اندازه امروز پرهزینه و تجملاتی نبود و شاید یکی از عواملی که امروزه به کاهش افطاری های سرزده تبدیل شده، همین تشریفات و البته گرانی است.
وی، خوردن عدس پلو با شیره انگور را یکی از غذاهای سنتی قزوین در ماه مبارک رمضان برشمرد و در این خصوص توضیح داد: با توجه به وجود باغستان سنتی قزوین و همچنین مقوی بودن شیره انگور، عدس پلو با شیره به عنوان یک غذای کامل و مقوی برای روزه داران محسوب می شد.
عباسی به اصطلاح ‘هُم هُم’ در بین مردم قزوین اشاره کرد و گفت: اگر دقت کرده باشید در شمارش روزها بعد از هفتم، واژه هُم مکررا تکرار می شود که قزوینی ها معتقد بودند وقتی فرد روز هفتم را پشت سرمی گذارد، اصطلاحا به هُم هُم افتاده است، یعنی به عبارتی به روزه گرفتن عادت کرده و می تواند تا پایان ماه مبارک رمضان روزه گرفتن را ادامه دهد.
**غذاهای مخصوص سحر و افطار در قزوین
رییس سازمان مردم نهاد یاران قزوین نیز به خبرنگار ایرنا گفت: مردم قزوین از دیرباز تاکنون برخی عادات غذایی در هنگام سحری را برای رفع تشنگی در طول روز الزامی می دانستند که مهمترین آن وجود سبزی و هندوانه است.
مرتضی گنج خانلو افزود: در سفره افطار قزوینی ها همچنین خوردن کله پاچه، حلیم، آش امام، آش دوغ و همچنین حلوا بسیار مرسوم است و به نوعی زینت سفره های ماه مبارک رمضان محسوب می شود.
وی در خصوص شیرینی مخصوص ماه مبارک رمضان نیز گفت: گرچه خرمای سیاه همیشه در سفره های سحر و افطار قزوینی ها وجود دارد اما وجود زولبیا و بامیه یکی از اساسی ترین شیرینی های مخصوص در ماه مبارک رمضان است که در اشکال مختلف طبخ شده و همیشه با استقبال فراوانی روبرو است.
گنج خانلو به هنر زنان خانه دار قزوینی در ماه مبارک رمضان اشاره کرد و گفت: تهیه دویماج، شیربرنج، فرنی و آش شله زرد از دیرباز تاکنون توسط زنان قزوین برای سفره های افطاری تدارک دیده می شود.
**از غبارروبی مساجد تا حضور پرشور هیات های مذهبی در شب های قدر
مدیرکل تبلیغات اسلامی قزوین نیز به خبرنگار ایرنا گفت: مساجد استان قزوین هرساله در پایان ماه شعبان با غبارروبی به استقبال ماه مبارک رمضان می روند.
حجت الاسلام علی نعمت اللهی افزود: بیش از ۲۰ سال است که اداره کل تبلیغات اسلامی دهه پایان ماه شعبان را به نام غبارروبی مساجد نامگذاری کرده و مردم در این ایام به شکل خودجوش با عطرافشانی و شستن فرش مساجد به استقبال ماه مبارک رمضان می روند.
وی با بیان اینکه تمیزی و نظافت مساجد تاثیر بسزایی در کیفیت اقامه نماز و عبادت مردم دارد،اظهار داشت: در ماه مبارک رمضان هرقدر که بتوانیم فضا و مکانی مناسب در اختیار روزه داران قرار دهیم، به طور حتم شاهد حضور پرشور آنها در برنامه های معنوی مساجد خواهیم بود.
نعمت اللهی ماه رمضان را فرصتی برای احیای معنویت جسم و روح دانست و توضیح داد: به طور حتم با وجود خلاء آموزه های اخلاقی و همچنین ورود انسان به خلوت شبکه های مجازی این ضرورت را می طلبد که بیش از پیش به فکر پویایی فضاهای معنوی شهر مانند مساجد باشیم.
این مسئول به وجود هزار و ۲۰۰ مبلغ مذهبی در قزوین اشاره کرد و گفت: ساماندهی این مبلغان در راستای شبکه تبلیغ دین و همچنین مقابله با ابزارهای دشمن در حوزه های کنترل باورها، احساسات، تحریکات و تصمیمات از مهم ترین اقداماتی است که در ماه مبارک رمضان انجام می شود.
مدیرکل تبلیغات اسلامی قزوین با بیان اینکه بیش از ۲۰۰ محفل انس با قرآن کریم در مساجد قزوین به مناسبت ماه مبارک رمضان اجرایی می شود، تشریح کرد: برگزاری مراسم ترتیل، قرائت، جز خوانی و همچنین بیان احکام و معارف قرآنی از برنامه های این سازمان است که از طریق شبکه صدا و سیمای مرکز استان به صورت زنده پخش منی شود.
وی در مورد فعالیت ۴۰ درصد از هیات های مذهبی استان در ماه مبارک رمضان نیز گفت: در شب های لیله القدر بیشترین خدمات در هیات ها و مساجد از سوی هیات های عزاداری صورت می گیرد.
نعمت اللهی خاطرنشان کرد: متاسفانه وجود برخی اعمال غیرشرعی نظیر ربا، رشوه و مراودات اقتصادی نامشروع موجب شده که در ماه مبارک از منبرهای مساجد و تریبون های روحانیت به این مباحث بیشتر پرداخته شود.
مدیرکل تبلیغات اسلامی قزوین ضرورت برگزاری مراسمات قرآنی را مشروط به درک مفاهیم و معارف قرآنی دانست و یادآور شد: صرف ختم قرآن نمی تواند ما را نسبت به امور جامعه آگاه کند و لازم است که در کنار قرائت قرآن مفاهیم و معارف قرآنی نیز در قالب تفسیر آموزش داده شود.
** طرح ضیافت در بقاع متبرکه و ۴۶ مسجد قزوین
مدیرکل اوقاف و امور خیریه قزوین به خبرنگار ایرنا گفت: هرساله با نزدیک شدن به ماه مبارک رمضان، ‘طرح ملی ضیافت’ در امامزاده ها و بقعه های استان با هدف ارتقای توان معرفتی و مذهبی برگزار می شود.
حجت الاسلام مطصفی مجیدی افزود: امسال به مناسبت ماه مبارک رمضان بیش از ۱۵۵ برنامه معرفتی، فرهنگی و دینی در ۴۶ مسجد و امامزاده استان قزوین برگزار می شود که در این میان جزء خوانی، قرائت و همچنین مباحث قرآنی به صورت زنده از شبکه استانی پخش خواهد شد.
وی به رسم دیرین استان قزوین در برگزاری کارگاه های مشاوره و و پاسخگویی به مسائل شرعی اشاره کرد و گفت: با کمک ۲۳ روحانی و مبلغ از حوزه های علمیه قم و قزوین و همچنین همکاری هیات امنای مساجد قزوین در نظر داریم همچون سالیان گذشته در ماه مبارک رمضان محافل انس با قرآن کریم، نمایشگاههای فرهنگی لیالی قدر و همچنین پاسخگویی به مطالبات شهروندان در زمینه مشاوره و احکام را برگزار کنیم.
مدیرکل اوقاف و امور خیریه قزوین، وداع با ماه مبارک رمضان در روزهای پایانی این ماه را از دیگر برنامه ها و آیین های قزوین نام برد که با حضور هیات های مذهبی و همچنین روضه خوانان و مداحان در امامزاده حسین (ع) برگزار می شود.
دیدگاه ها :
*اگر نظری دارید یا این مطلب نیاز به اصلاح دارد و یا عکس یا ویدئوی مرتبط با آن دارید لطفا اینجا برای ما ارسال کنید.