آرامگاه صائب تبریزی در باغ شخصی او به نام باغ تکیه در کنار نهـر نیاصرم در خیابـان صائب اصفهان قرار دارد و معماری آن با توجه به زمان حیاتش، از معماری دوران صفویه الهام گرفته است. آرامگاه صائب تبریزی در سال ۱۳۴۶ به شکل امروزی درآمد. در مقابل ایوان آرامگاه صائب تبریزی، حوض و آبنمای بزرگی نظیر حوض عمارت چهل ستون ایجاد شده است. در بالای قبر صائب، دو قبر دیگر نیز هست : یکی متعلق به فرزند صائب است؛ با این کتیبه : «وفات مرحمت و غفران پناه میرزا محمد محسناء بن میرزا محمد علی صائب فی ۷ شهر محرم‌الحرام سنهٔ ۱۱۴۹». و قبر دیگری با کتیبهٔ : «وفات مرحمت و غفران‌پناه میرزا محمدعلی ولد میرزا رحیم صائب بتاریخ یوم یکشنبه ششم شهر جمادی‌الثانیه سنهٔ ۱۱۴۱».
میرزا محمّدعلی صائب تبریزی بزرگ‌ترین و نامدارترین شاعر غزل سرای زمان صفویه است. تعداد اشعار صائب را از شصت هزار تا صد و بیست هزار بیت گفته اند. آثار صائب جز سه چهار هزار بیت قصیده و یک مثنوی کوتاه و ناقص به نام قندهارنامه و دو سه قطعه، همگی غزل است. افزون بر فارسی وی هفده غزل به ترکی آذربایجانی نیز دارد. شاه عباس دوم صفوی به صائب تبریزی مقام ملک‌الشعرایی داد. او هشتاد سال زندگی کرد و در سال ۱۰۸۶ یا ۱۰۸۷ ه.ق در اصفهان دیده از جهان فروبست.
این بنا ایوانی زیبا به طول ۱۴/۲۰ متر و عرض ۶ و ارتفاع ۸ مـ‌تر دارد و حدود ۲ متر از سطح باغ بلند‌تر ساخته شده است که ده پله سنگی سراسری دارد. بر روی سر ستونهای ایوان زیبـا، قوس های جناغی قرار گرفته‌اند و زیر سقف با طرح شطرنجی آینه کاری شده اسـت. جبهـه شـرقی و غربـی ایوان دارای دو دهنه، یک ستون و دو قوس می‌باشند.
در دوران زندیه و قاجار، این باغ رو به ویرانی نهاد و از محلة عباس آباد فقط نامی مانده بود و بس، اما سکوئی در ضلع شمالی باغ ویران باقی بود و مردم گرد آن جمع شده، دعا می‌خواندند که به قبر آقا معروف بود. پیش از آنکه بنای آرامگاه ساخته شود، بنابر دلایل نامعلوم، جزو موقوفات مسجد لنبان به حساب می‌آمد.
والی وقف جهت منفعت برای مسجد، باغ را اجاره داده بود و مستأجر، قفل بزرگی بر در باغ زده و هیچ کس حق ورود به آن را نداشت. در سال ۱۳۱۷ مرحوم استاد جلال همائی این مکان را حفاری کرد و سنگ قبر صائب و دیگران را پیدا کرد. در سال ۱۳۲۸ مرحوم احمد گلچین معانی در سفر به اصفهان از جریان آگاه شد و پس از بازگشت به تهران با ایجاد هیاهو در جوامع علمی، ادبی و سیاسی، جریانی را به راه انداخت که منجر شد وزیر فرهنگ وقت، جهت بازسازی آرامگاه دستوری صادر کند. اما بنا به دلایل نامعلوم این کار چهارده سال طول کشید تا اینکه در سال ۱۳۴۲ ساخت آرامگاه آغاز شد و در سال ۱۳۴۶ به اتمام رسید.
استاد حسین معارفی اصفهانی، نقشة بنا را طراحی کرد و به تهران فرستاد. آن نقشه با نظر مهندس محسن فروغی فرزند ذکاء‌الملک تکمیل شد و پس از چهار سال ساختمان آرامگاه در سال ۱۳۴۶ به پایان رسید. برای این بنای با شکوه، حدود هفتصد هزار تومان هزینه شد که یک هشتم آن را اصفهانیان علاقه‌مند اهدا کردند و بقیه را انجمن ملی پرداخت. مقرر بود که افتتاح آرامگاه مقارن با تشکیل کنگرة باستان شناسی (اردیبهشت ۱۳۴۷) صورت پذیرد، ولی معلوم نشد چرا و به چه دلیل تا نیمة مهر ۱۳۴۷ به تعویق افتاد.
سنگ قبر او از جمله زیباترین سنگ قبر‌های اصفهان است و تشت آب بزرگی در آن قرار دارد. سنگ مزار صائب تبریزی یک قطعه سنگ مرمر یکپارچه یزدی اسـت که سنگ مزار قدیمی را در وسط آن جا داده‌اند. سنگ اصلی مزار به دو نیم شده و دارای کتیبه‌ای شامل یک مطلع و یک غزل از صائب به خط محمد صالح اصفهانیخوشنویس مشهور صفوی است.
محو کی از صفحه دل‌ها شود آثار من من همان ذوقم که می‌یابند در گفتار من
تاریخ سنگ قبر چنین است : «تحریراً فی شهر جمادی الاول سنهٔ ۱۰۸۷ فقیر محمدصالح».
منابع:صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران- چیدانه-پایگاه خبری تحلیلی فرارو
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.