گنبد الله وردیخان مشهد

گنبد الله وردیخان مشهد در شمال شرقی حرم مطهر امام رضا (ع) و در مشرق رواق توحیدخانه واقع شده و به شکل یک کثیر الاضلاع را دارد . در مجموعه عظیم رواق های حرم مطهر، هم از حیث قدمت و هم به لحاظ طرح و ترکیب، از ویژگی ممتازی برخوردار بوده و از جالب ترین و با شکوه ترین رواق های آستان قدس رضوی است. در ضمن گنبد الله وردی خان ، گنبدی مسی می باشد .

رواق گنبد الله وردیخان

ساختمان رواق گنبد الله وردیخان به جهت معماری و دقت و ظرافت در کاشی کاری و مقرنس سازی، از شاهکارهای مسلم به شمار می آید. مساحت رواق با محاسبه فضاهای جانبی، حدود ۱۷۱ متر مربع است. در جای جای این بنای معنوی، کتیبه های فراوانی از آیات و احادیث به چشم می خورد. بر گرداگرد این رواق، تاریخ ولادت و شهادت امامان معصوم علیهم السلام به همراه بعضی از احادیث معتبر مکتوب شده است. بانی رواق، الله وردیخان، یکی از رجال خوش نام عصر صفویه است. مدفن او نیز در وسط یکی از صفه های جنوبی رواق است.بنای رواق در سال ۱۰۱۳ ه.ق آغاز و در سال ۱۰۲۱ به پایان رسید. یک سال پس از اتمام رواق، الله وردیخان در شیراز در گذشت و به امر شاه عباس، جنازه اش را به مشهد حمل و در زیر صفه جنوبی این بنا به خاک سپردند.

رواق الله وردی خان از طرف شمال به صحن کهنه و از شرق به دارالضیافه، از جنوب به رواق دارالسعاده و از غرب نیز به رواق حاتم خانی مربوط می شود.

الله وردیخان

الله وردی خان یکی از چهره های بسیار ممتاز دوران سلطنت شاه عباس صفوی بود و از جمله مقام مهمی که توانست بدست آورد، می توان به فرماندهی سپاه و ارتش در زمان شاه عباس اشاره نمود. در بسیاری از کتاب های تاریخی ، نام پرآوازه او را آورده اند و از وی به عنوان یکی از سرداران نامی و فداکار و کاردان شاه عباس نام برده اند. او در ابتدا ارمنی و از مردم گرجستان بوده است، سپس و در جوانی به غلامی فروخته شده و پس از آن که چند بار از مولایی به مولای دیگر منتقل می گردد، سرانجام به خدمت شاه طهماسب اول در می آید و در ردیف غلامان وی قرار می گیرد. او در همین هنگام است که دین اسلام را می پذیرد و مسلمان می شود و چون جوانی صدیق، فداکار و عاقل بوده، از همان دوران به مرتبه ریاست و سرداری غلامان خاص شاه ، ارتقا مقام پیدا می کند.

گنبد الله وردیخان توسط خود الله وردیخان ساخته شده است. این بنا بصورت هشت گوش است و سقف بسیار مجلل و باشکوهی دارد که نگاه بینندگان را به سمت خود می کشاند. سقف خارجی این بنا از نظر استحکام و محافظت با خشت های مسی پوشانده شده است. بنای فوق از حیث کاشی کاری فوق العاده نفیس و ممتاز است و یکی از زیباترین شاهکارهای هنری آستان قدس رضوی می باشد.گنبد الله وردیخان مشهد توسط الله وردیخان که از سرداران زمان شاه عباس بوده ساخته شده است. این بنا بصورت هشت ضلعی و هشت صفه است. گنبد الله وردیخان از حیث کاشیکاری فوق العاده نفیس و ممتاز است و یکی از زیباترین شاهکارهای هنری آستان قدس رضوی می باشد.

سقف خارجی گنبد الله وردیخان از نظر استحکام و محافظت با خشت های مسی پوشانده شده است. الله وردیخان در سال ۱۰۲۱ هـ.ق در شیراز فوت کرد و جنازه او را به مشهد منتقل کردند و در زیر صفه جنوبی همین گنبد که خودش ساخته بود دفن کردند. مقبره الله وردیخان در توحید خانه حرم مطهر که در شمال حرم بین رواق پشت سر و صحن عتیق می باشد، قرار دارد.

ساختمان رواق گنبد الله وردیخان به لحاظ معماری و ظرافت در کاشی‌ کاری و مقرنس‌ سازی، از شاهکارهای مسلم به شمار می‌ آید. مساحت رواق گنبد الله وردیخان با محاسبه فضاهای جانبی، حدود ۱۷۱ متر مربع است. در تمام جای این بنای معنوی، کتیبه‌‌ های فراوانی از آیات و احادیث به چشم می‌خورد. دور تا دور این رواق، تاریخ ولادت و شهادت امامان معصوم (ع) به همراه بعضی از احادیث معتبر مکتوب شده است. بنای رواق گنبد الله وردیخان در سال ۱۰۱۳ هـ.ق آغاز و در سال ۱۰۲۱ به پایان رسید.