کاخ موزه سبز سعدآباد

کاخ موزه سبز سعدآباد یا کاخ شهوند یکی از زیباترین کاخ های موجود در کشور است که در مجموعه کاخ موزه سعدآباد واقع شده است .این کاخ از سال ۱۳۰۷ محل اقامت رضاخان بود. کاخ موزهء سبز در نقطه ای مرتفع در شمال غربی مجموعه کاخ های سعدآباد قرار دارد.کاخ شهوند که تکمیل بنای آن از زمان وزرات جنگ رضاخان تا اوایل زمامداریش (۱۳۰۷-۱۳۰۱) به طول انجامید, پیش از آن ساختمانی بود متعلق به شخصی به نام “علیخان”. نامبرده از زمینداران سرشناس آن زمان بود, و تپه ای که این کاخ روی آن بنا شده به نام او به “تپه علیخان” معروف است.

در اصلی کاخ موزه سبز ( از سمت شمال غربی) به سمت رشته کوه البرز باز می شود. در واقع این عمارت از شمال با کوه های البرز، از شرق با گلاب دره، از غرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایگی دارد. همچنین رودخانه جعفرآباد از وسط محوطه کاخ می گذرد. این منطقه جزوه شهرستان شمیرانات تهران به حساب می آید. مجموعه سعدآباد در سال ۱۳۷۰ مرمت شده است و شماره ثبت آن ۱۹۵۷ می باشد و در تاریخ ۴ دی ماه ۱۳۷۶ ثبت ملی شده است. در ابتدا در این زمین بنایی نیمه تمام متعلق به علیخان والی از زمین داران معروف دوره قاجار، وجود داشت که حکومت پهلوی ابتدا آن را به قیمت هفت هزار تومان خریداری نمود. ساخت بنای کاخ سبز که مساحتی بالغ بر ۱۲۰۳ متر مربع دارد، حدود ۷ سال از بعد از سال ۱۳۰۱ به طول انجامید. در زمان خریداری زمین، رضا شاه هنوز به سلطنت نرسیده بود و وزیر جنگ بود؛ اما کاخ سبز در اوایل سلطنت رضا شاه به بهره برداری رسید.

معماری کاخ موزه سبز سعدآباد

رضا خان پس از آنکه ساختمان واقع براین تپه را از ” علیخان” خریداری کرد, کاخ کنونی را بنا نهاد.معمار کاخ ” میرزا جعفر معمارباشی” بود.
در نمای خارجی این کاخ از سنگهای سبز معدنی کمیاب خمسهء زنجان استفاده شده و وجه تسمیه کاخ نیز به همین سبب است. دیوارهای بیرون کاخ به سنگهای زیبای کنده کاری شده آراسته است.ملات سنگها از سرب است که مانع شکستن آنها در اثر انبساط و انقباض می شود.
در اصلی کاخ از سمت شمال غربی به سوی کوههای مرتفع البرز باز می شود.کاخ بر تپه ای بلند قرار گرفته و چشم انداز آن از سمت جنوب, شهر تهران است. مساحت زیربنای کاخ در دو طبقه ۱۲۰۳ متر مربع است.زیرزمین کاخ در سال ۱۳۵۰ در زمان محمدرضا بازسازی شد.
کاخ موزهء سبز, دارای گچ بریها وآئینه کاری های زیبایی است.تذهیب دیوارها اثر استاد “حسین طاهرزاده بهزاد” و خاتم کاریها, حاصل کار گــروهی کارگاه استاد “صنیع خاتم “است.

ساختمان کاخ از دو طبقه تشکیل شده است, طبقهء اول شامل : پلهء ورودی, تالار آیینه , ناهارخوری, اتاق کار, اتاق پذیرایی و اتاق خواب است.
طبقهء دیگر زیرزمین کاخ است و شامل: سالن پذیرایی , دو اتاق خواب با سرویس و سالن ناهارخوری است.

تالار آیینه

یکی از زیباترین قسمت های این کاخ تالار آیینه است که با قالی هفتاد متری کار”عبدالمحمد عمواوغلی” مشهد مفروش شده و تاریخ بافت آن بـــــه زمان رضاخان می رسد.
دستگیرهء درها از برنز مطلا است.دیوارها و سقف تالار, آیینه کاری است و روی آیینه ها با گلهایی از گچ تزیین شده است.در بالای تالار آیینه یک دست مبل گوبلن قرار دارد که مربوط به دورهء قاجار و از بیوتات سلطنتی است و میز وسط آن متعلق به قرن ۱۸ فرانسه است. پرده ای نقره فام با چوب پردهء منبت کاری شده پنجرهء تالار را پوشانده است .
از دیگر وسایل این کاخ که اغلب از کشورهای اروپایی خریداری شده, می توان به چلچراغها, تابلوهای نقاشی, مجسمه ها, مبلهای دوره لوئی شانزدهم ودو میز کنسول مربوط به دوره ناپلئون, ساعت , شمعدان, گلدانهای برنزی, اشیاء کریستال و پیانو اشاره کرد.

موارد استفاده از کاخ موزه سبز در تهران

گفته شده این کاخ محل زندگی رضا شاه بوده اما در دوره محمدرضا شاه از آن برای اقامت مهمانان خارجی استفاده می شده است؛ برای مثال افرادی چون “ملک حسین” و “کنستانتین” پادشاه سابق یونان، برای مدتی در این کاخ اقامت داشته اند. همچنین اشخاصی نظیر “جیمی کارتر” رییس جمهور آمریکا و “انور سادات” پادشاه مصر نیز مهمان این کاخ بوده اند و این ها نشان از اهمیت تاریخی این کاخ دارند. از دیگر شاخه های تاریخی این کاخ، امضای پیمان سعدآباد در سال ۱۳۱۶ میان ایران، ترکیه، عراق و افغانستان در آن است. همچنین گفته شده در این ساختمان مجلل، در اتاق خواب رضا شاه به دلیل مخالفتش، هیچ گونه تخت و مبلمانی وجود نداشته است و این رویه در زمان حکومت فرزندش تغییر کرده است؛ این کاخ دارای تالار آئینه، اتاق پذیرایی، اتاق غذاخوری، اتاق کار و اتاق خواب است. اگر به برنامه هایی که امروزه در کاخ سبز برگزار شده است سری بزنید، مواردی نظیر نمایشگاه خاتم، نمایشگاه ظروف نقره و نمایشگاهای نوروزی را خواهید دید.

آدرس کاخ موزه سبز سعدآباد

کاخ موزه سبز سعدآباد در خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی (زعفرانیه)، انتهای خیابان شهید کمال طاهری، کاخ موزه سعدآباد قرار دارد.
برای رسیدن به مجموعه سعدآباد و موزه نظامی می‌توانید از مترو استفاده کنید و در خط ۱ مترو به میدان تجریش بروید .سپس از میدان تجریش با تاکسی به میدان دربند و ورودی شمالی کاخ سعدآباد بروید. یا اگر قصد پیاده‌روی دارید در میدان تجریش به خیابان سعد‌آباد، خیابان افراز، خیابان جاودان و در نهایت خیابان خیابان طاهری و ورودی غربی کاخ سعدآباد برسید. پیاده‌روی این مسیر حدودا بیست دقیقه طول می‌کشد. اگرچه این خیابان‌ها دارای فضای سبز زیبا، درختان چنار کهنسال و سرسبز و بافت و خانه‌های تاریخی با معماری دوران پهلوی است. اما قسمت‌هایی از آن دارای سربالایی است و برای کسانی که توانایی پیاده‌روی در سربالایی را ندارند توصیه نمی‌شود.