وَرنی بافی

یکی از صنایع دستی تزیینی- کاربُردی ایران ” وَرنی بافی” نام دارد. وَرنی دست بافته ای است که از لحاظ تکنیک بافت، بین گلیم و قالی قرار دارد. بدین صورت که مانند گلیم یا قالی بر روی دار عمودی یا افقی بافته می شود، دارای پود نازک و ضخیم است، مواد اولیه آن نخ پنبه ای برای تار و پشم های الوان یا ابریشم برای پود می باشد . تفاوت آن با گلیم و قالی در آن است که نخ های پود به دور تار پیچیده، ولی رها نمی شوند بلکه ادامه کار را همان پود انجام داده تا جایی که طرحی تمام شود، اضافی نخ به پشت کار برده و رها می شود. ورنی نوعی گلیم یک رو یا گلیم فرش نما بدون پرز است که به سبک پود پیچی یعنی گذراندن پود اصلی از تارو پیچش نخ خامه به دور نخ های تار شکل گرفته و نقش می پذیرد. ورنی نه فرش است و نه گلیم بلکه نوعی زیر انداز یک رو است که هم سادگی و سبکی گلیم را دارد و هم ظرافت و زیبایی قالی را. ورنی به دلیل عدم استفاده از گره در بافت آن جزو انواع گلیم و به اعتبار طرح و نقشه و شکل ظاهری آن مشابه قالی به نظر می آید. این بافته در استان آذربایجان و اردبیل از رواج خوبی برخوردار می باشد(افسانه ای قدیمی است که می گویند کشتی نوح در نزدیکی این منطقه فرود آمده و استفاده از موتیف های حیوانات بر روی ورنی بافی به این دلیل بوده است). به این نوع گلیم های در استان کرمان (شیریکی پیچ) در مناطق استقرار ایل قشقایی در استان فارس و قسمتی از استان خوزستان (رندی) و در چهار محال بختیاری (سرانداز) می گویند با توجه به اینکه ایلات افشار، بچاقچی و قشقایی جزء عشایر ترک زبان هستند که در طی دوران حکومت صفویه عمدتاً از آذربایجان به مناطق یاد شده مهاجرت کرده اند از این نظر گفته می شود که خاستگاه اصلی این صنعت منطقه عشایر نشین آذربایجان بوده که از آنجا به برخی دیگر از مناطق ایران زمین گسترش یافته است گلیم یک رو یا ورنی در مناطقی از جمهوری آذربایجان و شمال و شرق ترکیه ورنی را به اسم سوماک یا به لهجه آذری سومه می گویند. روش نگهداری آن حفاظت از بید،رطوبت مداوم، حرارت و آتش، اشعۀ مستقیم و مداوم خورشید، سفید کننده های شیمیایی و اشیای نوک تیز و بُرّنده می باشد و با آب ولرم، صابون و شوینده های معمولی و غیر اسیدی قابل شستشوی می باشد.