جستجوی شهر به شهر :
رزرو هتل رزرو هتل های شهر وان ترکیه

قلعه سورک شهرکرد

تاریخ بروزرسانی :
۲۹ آذر ۱۴۰۰

قلعه سورک شهرکرد را نصیرخان ملقب به سردار جنگ حدود ۹۰ سال پیش یعنی در اواخر دوره قاجار با معماری جالب و درونگرا بنا کرده است. این قلعه در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شهرکرد و در روستای سورک از توابع بخش کیار قرار دارد. بنای قلعه شامل ساختمان اصلی با دو طبقه زیرزمین و همکف، ابنیه جانبی شمال وجنوب آن، ورودی و هشتی در جبهه جنوب‌غربی و حمام کوچک در جبهه شمال‌شرقی است و مصالح آن از خشت و نمای آن از آجر است. این اثر در تاریخ ۲۲ تیر ۱۳۷۶با شماره ثبت ۱۸۹۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

سورک 1 قلعه سورک شهرکرد

معماری بنا

قلعه سورک در قسمتی از روستای سورک که مسکونی نیست، قرار دارد. به این مفهوم که ساختمان قلعه به‌صورت منفرد و جدا از قسمت مسکونی روستا ساخته شده است. فاصله ساختمان قلعه از آخرین بخش مسکونی روستا در حدود دویست و پنجاه متر است. قلعه سورک درمحوطه‌ای به مساحت پانزده هكتار قرار دارد. ساختمان قلعه سورک دو طبقه است. زیربنای قلعه در حدود شش هزار متر است. ساختمان اصلی قلعه شامل یک طبقه زیرزمین و یک طبقه شاه‌نشین است.

حوض حجاری شده ترنج شکل، ستون‌های حجاری‌شده، درب‌های چوبی و گچبری‌هایی با نقوش گیاهی تزئینات این بنا را تشکیل می‌دهند.

زیرزمین

زیرزمین بنا در ارتفاع یک متری از سطح زمین دارای یک راه‌ر‌و و اتاق‌های کناری است که محل سکونت خدمه، انبار و ذخیره آذوقه ساکنین قلعه بوده و با مصالح خشت و ملاط گل ساخته شده است.

سورک قلعه سورک شهرکرد

بنای شاه نشین

بنای شاه‌نشین از طریق دو پلکان سنگی شمالی و جنوبی قابل دسترسی است و شامل ایوانی طویل و ستون‌دار (چهارده ستون) و چند اتاق بزرگ و مرتفع می‌شود که تنها تزیین موجود در این اتاق‌ها سربخاری‌های گچبری شده است. سقف بنا تیرپوش و نمای آن با ورقه‌ای فلزی قاب‌بندی شده‌اند. ستون‌های به کار رفته در ایوان ساده و از ته ساقه و سرستون تشکیل شده‌اند.

سورک 2 قلعه سورک شهرکرد

حمام

حمام اختصاصی قلعه در ضلع جنوبی و متصل به بنای اصلی قرار دارد، این حمام دارای رخت‌کنی است با چهار ستون سنگی، میاندری کوچک، گرمخانه و خزینه است. گرمخانه با نمایی از کاشی‌های اسلیمی و ابر و باد تشکیل شده که دارای نمایی سنگی همچون قلعه چالشتر است. این قلعه دارای معماری جالب و درون‌گرا است. به این مفهوم که درون ساختمان بیشتر از بیرون آن مورد توجه معماران و سازندگان قلعه بوده است. طی سال‌های گذشته باغات سيب و انگور اطراف بنا از بين رفته و تنها ساختمان اصلی، حمام و ويرانه‌های ساخت و سازهای جنب ورودی شرقی به جای مانده است.

آنچه امروز از بنای قلعه باقی مانده، دو طبقه اصلی ساختمان، محوطه قلعه، حوض، ورودی ، بناهای جانبی و حمام خصوصی است. قلعه سورک یک اثر منحصربه‌فرد است. این قلعه با ظاهری کاملا ساده طراحی و ساخته شده است. سادگی و در عین حال ظرافت خاص بنا سبب جذابیت خاص این بنا می‌شود. شواهد نشان‌دهنده آن است كه ساخت و ساز اين بنا به‌ويژه در خصوص تزئينات و نماسازی كامل نشده كه اين خود به دلايلی ازجمله تحولات سياسی و عدم مركزيت بنا به‌عنوان محل استقرار دائمی بانی بنا نصيرخان ارتباط می‌يابد. تصویر زیر ساختمان جنبی قلعه است.

اطراف بنا از چهار جهت به زمين‌های كشاورزی محدود شده و مصالح به کار رفته در ساختمان از خشت است. برای تزیینات بیرون ساختمان و نما از آجر استفاده شده است. در قلعه سورک گچ‌بری‌هایی با نقش‌های گیاهی برای تزیین سربخاری‌های ساختمان به کار برده شده است.

حیاط قلعه شامل درختان بسیار زیادی است. روبروی ساختمان قلعه، حوضی حجاری شده است. معماری حوض به شکل ترنج است. ستون‌های قلعه نیز دارای حجاری‌اند. درب‌های قلعه از جنس چوب هستند. حوض حجاری‌شده ترنج‌شكل، ستون‌های حجاری‌شده، درب‌های چوبی و گچبری‌هايی با نقوش گياهی تزئينات اين بنا را تشكيل می‌دهند.

قلعه سورک شهرکرد1 قلعه سورک شهرکرد

نصیرخان سردار جنگ

قلعه سورک متعلق به نصیرخان سردار جنگ است. نصیرخان ملقب به سردار جنگ (زاده ۱۲۳۴ – درگذشت ۱۳۱۰) نظامی و سیاست‌مدار دوران قاجار بود. وی پسر سوم امامقلی خان حاجی ایلخانی و برادر کوچک‌تر امیر مفخم بختیاری است. نصیرخان از سرداران ارشد قشون محمدعلی شاه بود، که به جمع مشروطه‌خواهان پیوست. پدر، برادران، عموزادگان و خود او، سال‌ها ایلخان بختیاری بوده‌اند. نصیرخان در مناصب مختلفی چون حکمرانی اصفهان، کرمان، یزد و همچنین وکالت مجلس شورای ملی حضور داشت. در سال ۱۲۹۷ نصیرخان از سوی وثوق الدوله نخست وزیر، مأمور سرکوب یاغیان رضا جوزانی و جعفرقلی چرمینی در منطقه چهارمحال و اطراف اصفهان شد و به همین مناسبت به حکومت اصفهان رسید.

%name قلعه سورک شهرکرد

وی تا آغاز انتخابات در دوره چهارم مجلس شورای ملی، که خود استعفاء کرد، در حکومت اصفهان باقی ماند. نصیرخان در اواخر سال ۱۳۰۳ به بیماری مبتلا شد. پس از مدتی، از بختیاری به اصفهان رفت و در بیمارستان مرسلین انگلیسی بستری شد. در اصفهان، مداوای پزشکان معالج وی، پیشرفتی حاصل نکرد و با پیشنهاد پزشکان بیمارستان، روانه آلمان شد. نصیرخان، ۷ سال پایانی زندگی را در کشور آلمان سپری کرد و سرانجام در سال ۱۳۱۰ خورشیدی، در شهر برلن آلمان درگذشت. پیکرش را به نجف اشرف منتقل نموده و در آنجا، به خاک سپردند.

این بنا توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری در حال مرمت است. قلعه سورک با سبک معماری زیبا و جالب هر ساله میزبان گردشگران داخلی و خارجی بی‌شماری است که برای بازدید از این اثر تاریخی به استان چهارمحال و بختیاری سفر می کنند.

%name قلعه سورک شهرکرد

به این مطلب چه امتیازی می دهید؟
[امتیاز: 4 میانگین: 4]
           
برو بالا
 

نظر کاربران :

  • زهرا

    بعد سردار جنگ فریدون خان خان سورک بود و متاسفانه خبر رسید که همین چند روز پیش به رحمت خدا رفته ولی اطلاعات اجازه ورود پیکرش به ایران و حتی برگذاری مراسم یاد بود رو به خونوادش ندادن.🥲

    ۱۳ آبان, ۱۴۰۱ پاسخ دادن
  • مصطفی

    سورک بی نظیره… مخصوصا این قلعه

    ۲۶ تیر, ۱۳۹۵ پاسخ دادن
  • حامد سورکی

    با عرض سلام من افتخارم این است که یک سورکی هستم

    ۹ تیر, ۱۳۹۴ پاسخ دادن
  • نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *