تاریخ خبر :۱۳۹۳/۱۰/۰۷-دنیای اقتصاد :رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری می‌گوید در سال گذشته ایران میزبان چهارونیم میلیون گردشگر بوده است؛ درحالی که این سازمان پیش‌بینی می‌کند تعداد گردشگران خارجی تا پایان سال جاری به ۵میلیون نفر برسد.
این آمارها را اداره مهاجرت و گذرنامه ارائه می‌کند و حتی کسانی که به قصد گردش به ایران نیامده‌اند را نیز شامل می‌شود؛ این به آن معنا است که هنوز گردشگری کشور از داشتن یک سیستم آماری مناسب و دقیق بی‌بهره است. همه کارشناسان و فعالان این حوزه بر این باورند که سیستم آمارگیری مناسب در صنعت گردشگری می‌تواند عاملی برای توسعه آن باشد؛ عاملی که می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت کلان نیز کارآ باشد.
کارشناسان معتقدند؛ آنچه ما را در تدوین برنامه ششم توسعه یادی می‌کند، برخورداری از آمار دقیق است. محمدرضا فرزین، اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز با اشاره به چشم‌انداز ۱۴۰۴، مشکلات آماری را مانعی برای تحقق آن دانست و در این‌باره به «دنیای اقتصاد» گفت: اطلاعات سازمان‌های بین‌المللی یا آمارهای داخلی دست و پاشکسته نشان می‌دهد که در سال ۱۳۹۲، تقریبا ۳میلیون و ۳۰۰ هزار گردشگر داشته‌ایم گرچه مقامات دولتی خودشان اذعان دارند که این آمار دارای ابهام است.
وی افزود: به هر حال ما می‌خواهیم تا ۱۰سال دیگر به ۲۰ میلیون گردشگر دست یابیم؛ درحالی که در سال ۲۰۰۰ با یک میلیون شروع کردیم و حالا به ۳ میلیون توریست رسیده‌ایم، برای تحقق این چشم‌انداز باید رشد قابل‌توجهی داشته باشیم. باید بررسی شود آیا این هدف قابل تحقق است یا نه.
این اقتصاددان با اشاره به اینکه برای انتخاب مسیر درست باید به مسائل اساسی توجه داشته باشیم که بخشی از آن مسائل اقتصادی و سیاسی است و از بیرون تحمیل می‌شود، گفت: این مسائل از کنترل ما خارج است اما آنچه دست ما است و می‌توانیم برای آن برنامه‌ریزی کنیم را باید مدنظر داشته باشیم. اولین رکن آمار است؛ ما چون آمار درستی در سطوح استانی و شهرستانی در مورد جاذبه‌های گردشگری نداریم، بنابراین شناختی هم از وضعیتمان نداریم. پس چگونه می‌خواهیم برنامه‌ریزی کنیم یا حتی وضعیت و پیشرفت‌مان را امتیازدهی کنیم؟
نرخ رشد سریع گردشگری
فرزین با ترسیم تصویری از رشد توریسم خاطرنشان کرد: صنعت گردشگری هم‌اکنون در دو حوزه در حال رشد است؛ یکی در تعداد گردشگران و یکی هم از جهت حیطه‌های موضوع آن. باید بدانیم که گردشگری امروز با ۱۰ سال و ۵۰ سال پیش که با ۲۵ میلیون نفر شروع شد، متفاوت است.
وی با اشاره به نرخ رشد تعداد گردشگران بین‌المللی گفت: در ۲۰۱۲ برای اولین بار در تاریخ، گردشگران بین‌المللی به یک میلیارد نفر رسیدند. با این‌همه نکته جالبی که باید به آن دقت کرد این است که در سال ۱۹۵۰، ۹۸ درصد تعداد گردشگران ورودی به ۱۵کشور تعلق داشت؛ درحالی که در سال ۲۰۰۷ تنها ۵۸ درصد از تعداد کل گردشگران ورودی به این ۱۵ کشور بزرگ تعلق داشت و پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۳۰ کمتر از۵۰ درصد متعلق به این ۱۵ کشور بزرگ خواهند بود. وی تصریح کرد: این به معنای آن است که مقاصد جدیدی در کشورهای آسیایی و آفریقایی ایجاد شده که این مقاصد رشد قابل‌توجهی داشته و دارند و جایگزین بسیاری از بازارهای گذشته مثل اتحادیه اروپا و آمریکا می‌شود. خود این نرخ رشد سریع که از نرخ رشد تجارت بین‌الملل سریع‌تر بوده است، باعث شده که گردشگری جایگاه رفیعی در تجارت بین‌الملل داشته باشد. آمار بالا در حوزه گردشگری نشان‌دهنده سطح رفاه بیشتر و امنیت بالای
کشورها است.
این استاد دانشگاه با استناد به آمارهای جهانی این نرخ رشد را در منطقه آسیای جنوبی و میانه بسیار سریع‌تر از متوسط نرخ رشد جهانی خواند و گفت: افق ۲۰۲۰ جهانی این است که تعداد گردشگران به ۶/۱ میلیارد برسد که تجربه نشان می‌دهد این امر محقق خواهد شد چون در ۲۰۱۳ نرخ رشد بالای ۵ درصد بوده است و اگر با متوسط ۱/۴ درصد هم حرکت کنیم در ۲۰۲۰ به یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون گردشگر خواهیم رسید هرچند که یک میلیارد و ۲۰۰میلیون نفر آن درون منطقه‌ای و تنها حدود ۴۰۰ میلیون نفر از این تعداد بین قاره‌ای است. اما در هر صورت تجربه جهانی نشان می‌دهد اگر آنچه اتفاق افتاده ادامه یابد به صنعتی می‌رسیم که درآمد روزانه ۳میلیارد دلار را در پی خواهد داشت که در تجارت جهانی عدد بزرگی محسوب
می‌شود.
فرزین با اشاره به رتبه چهارم گردشگری بعد از صنایع نفت و شیمیایی و محصولات ماشینی اظهار کرد: در عرصه خدمات نیز رتبه اول از آن گردشگری است؛ این یعنی حجم قابل‌توجهی از پول و منابع دارد با سفر جابه‌جا می‌شود.
این اقتصاددان با اظهار این مطلب که برای دریافت آمارها از مراجع قانونی، با این پاسخ که آمار محرمانه است مواجه می‌شویم؛ تاکید کرد: داشتن آمار منظم و قابل اعتماد در فرمت مشخص، رقابت را توسعه خواهد داد و لازمه شروع هر برنامه گردشگری است.
بدون آمار نمی‌توان بودجه خواست
فرزین خاطرنشان کرد: ما چطور از نمایندگان مجلس می‌خواهیم بودجه گردشگری را زیاد کنند؛ درحالی‌که آمار درست و دقیقی از سهم گردشگری در GDP و سهم آن در صادرات و اشتغال نداریم.
به عقیده وی، نباید متولی آمار، سازمان گردشگری باشد که بخواهد برای اینکه عملکرد مطلوبی از خود نشان دهد در آن دخل و تصرف کند؛ در این صورت شاهد یک از هم‌گسیختگی آماری خواهیم بود.
باید سازمان آمار، در زمان‌های مختلف و در فرمت‌های مشخص آن را تولید کند. به گفته فرزین در هیچ جای دنیا آمار را خود بخش تولید نمی‌کند، بلکه یک نهاد بیرونی آن را ارائه می‌کند.
فرزین در پایان با تاکید بر یکی از ویژگی‌های اصلی یک برنامه توسعه خوب به «دنیای اقتصاد» گفت: بخشی از آنچه یک برنامه خوب را از یک برنامه بد متمایز می‌کند، به فرآیند آن برمی‌گردد. فرآیند یک برنامه خوب به تحقیق مطالعه و تجربه‌های گذشته وابسته است و نظرات متخصصان و کارشناسان و اندیشمندان باید در آن لحاظ شده باشد. وی ضمن ابراز بی‌اطلاعی از اینکه آیا از نظرات کارشناسی در پروسه برنامه ششم در بخش گردشگری استفاده شده یا نه؛ افزود: از آنجا که این حوزه هرچه زمان می‌گذرد رشد می‌کند و ابعاد آن رو به وسعت می‌گذارد و این گستردگی ابعاد نیازمند آن است که دیدگاه‌های صاحب‌نظران رشته‌های مختلف در آن پیاده شود.
به نظر می‌رسد اکنون در فاصله کمتر از یک‌سال تا تدوین نهایی برنامه ششم توسعه و ارائه آن به مجلس، گرچه فرصت برای دستیابی به آمارهای دقیق بسیار اندک است اما برنامه‌ریزی برای آن و اختصاص بودجه برای راه‌اندازی سیستم آمارگیری حساب‌های اقماری گردشگری می‌تواند گامی باشد که در برنامه پنج ساله بعدی، گردشگری با چنین مشکلاتی دست به گریبان نباشد.
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.