حمام کن مربوط به دوره قاجار است و در تهران، بخش کن، محله اسماعیلیان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ شهریور ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۳۷۹۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.حمام کن تهران با معماری قاجاری کم نظیر در کوچه پس کوچههای پر شده از ساختمانهای جدید نونوار، میدرخشد؛ حمام کن با معماری قاجاری که از قضا مرمت نصف و نیمهای هم از سوی میراث فرهنگی تهران در سالهای گذشته در این حمام صورت گرفته است.مساحت حمام کن ۲۰۵ متر مربع است؛ حمام کن دارای دو طبقه و زیر زمین بوده است.
برای گرم کردن آب حمام های عمومی در کن اوایل از برگ درختان ،خار بیابان و هیزم و فضولات حیوانات ، و بعدها از نفت سیاه و نفت سفید استفاده می کردند . برای ساخت حمام معماران از سنگ،آجر و ملات شن و آهک استفاده می کردند و ظاهر سطوح داخلی حمام از خاک رس ، آهک، به همراه الیاف گیاهی مانند کاه و بعضاً از مو استفاده میشد،آب بندی کف خزینه نیز بوسیله قشری از خاک رس،آهک،پشم بز،پیه،موم زنبور عسل،کرباس و غیره که برای جلوگیری از نفوذ آب به داخل آتشدان انجام وسپس لایه ضخیمی از ساروج بر روی آن کشیده می شد. بعد ها از سیمان و ماسه و کاشی برای اینکار استفاده می کردند .
روی تابلویی که پیش از این سردر این حمام نصب بود، نوشته شده بود؛ «پس از ورود آب لوله کشی به روستا و برچیده شدن خزینه فضاهای حمام با تیغه بندی مجزا شده و با نصب دوش تغییر شکل یافته است. همچنین با حذف بعضی تیغههای قدیمی مابین حمام زنانه و آتش خانه فضاها به یکدیگر متصل شدهاند. این حمام در سطحی پایینتر از سطح طبیعی زمین قرار داشته و دارای دو بخش مردانه و زنانه بوده است. حمام مردان دارای فضای رختکن بوده و فضاهای آن دارای پلان چیلیپا بودند، حمام زنانه نیز دارای ورودی مجزا و رختکن مربع و سربینه آن مستطیل شکل بوده است و این حمام ۸۰۰ سال قبل ساخته شده و در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسیده است.»
حمام قدیمی کن را سال ۱۳۸۰ و با شماره ثبت ۳۷۹۱ میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی ثبت کردند، گفته میشود سند این بنا را به یکی از بخشهای دانشگاه شهید بهشتی واگذار کردند و برخی اقدامات مرمتی برای حمام انجام دادند، حتی در بخشهایی نیز مقاومسازی روی آن انجام شد، ولی در نهایت بنا را نیمهکاره به حال خود رها کردند.
کن را یکی از مناطق قدیمی تهران که نه، بلکه از دهکدههای ری معرفی میکنند، منطقهای با حدود ۲۰۰۰ سال قدمت، حتی به واسطهیقرار گرفتن یکی از بزرگترین رودخانههای قدیم ری که از کوههای امامزاده داوود در این منطقه سرچشمه داشته و تا دریاچه قم میرود این قدمت را به آن نسبت دادهاند، درختان کهنسال چندصد ساله، امامزادگان کن و آداب و سنن خاص منسوخ شدهاش را از دیگر خصوصیات این منطقهی تاریخی معرفی میکنند اما به نظر میرسد این اتفاق دستکم امروزه دیگر فایدهای برای توجه بیشتر به قدمت این منطقه نداشته باشد.
چه برسد به ساختو سازهای اطراف این بنای تاریخی که کاملا مشخص است در نبود هیچ نیروی یگان حفاظت و نظارت درستی از سوی میراث فرهنگی در طول سالهای گذشته انجام شدهاند!
منابع:
بزنیم بیرون
ویکیپدیا
خبرگزاری ایسنا
نظر کاربران :
با سلام و احترام
متاسفانه بسیاری از آثارواجدارزش تاریخی ،فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی در کشور به ویژه در پایتخت به دلیل عدم توجه متولیان امر درحال نابودی و پاک شدن از پهنه شهر های افسار گسیخته شده اند.
امیدوارم همتی یافت شود جهت حفظ آثار بجای مانده از گذشتگانمان به منظور آشنایی بیشتر مردم با فرهنگ پرباری که حاکم بر جامعه ساکن در این مرز و بوم بوده است.