شهر تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی، نه تنها از مهمترین و بزرگترین شهرهای شمال غربی کشور است، بلکه این شهر به سبب معماری شهری زیبا، تاریخ کهن و جاذبه های گردشگری متنوع، یکی از مراکز گردشگرپذیر ایران نیز به شمار میرود. همه این ویژگی ها موجب شده است تا هر ساله مخصوصا در فصل های گرمتر سال، شمار زیادی گردشگر، با بلیط هواپیما تبریز به این شهر کلیدی ایران سفر کرده و به تفریح و گردش در آن بپردازند.
در مجموعه زیبایی ها و جاذبه های متنوع شهر تبریز، جاذبه های تاریخی، جایگاه ویژه ای دارد. زیرا تبریز نه تنها سده ها، بلکه هزاران سال، از مکان های کلیدی سکونت انسان ها بوده است و همین موجب شده تا آثار زندگی در طول هزاره ها در این شهر به یادگار به جا میماند. شما در شهر تبریز میتوانید آثاری از دوران پیش از تاریخ، ایران باستان، دوران کلاسیک اسلامی و دوران معاصر را ببینید. از همین رو گشتن در تاریخ، گشتن در تاریخ ایران از دوران باستان تا به امروز است.
در این نوشته نگاهی داریم به برخی از مهمترین جاهای دیدنی تاریخی تبریز که هر کدام یادگاری از دورانی خاص هستند:
موزه عصر آهن تبریز
شاید کهن ترین اثر تاریخی و باستانی شهر تبریز، موزه عصر آهن باشد. موزه عصر آهن در اصل یک موزه روباز و یک محوطه باستان شناسی است که به گونه ای هنرمندانه و از جهاتی هوشمندانه تبدیل به یک موزه شده است. معمولا یکی از چالش های باستان شناسان، انتقال آثار باستانی کشف شده به موزه ها هستند. زیرا در این فرایند گاه به آنان آسیب وارد میشود. پس گاهی محوطههای باستانشناسی، به همان گونه که هستند تبدیل به موزه میشوند. موزه عصر آهن هم یک گور باستانی از دوران عصر آهن است که در آن اجساد انسان ها به همراه ظروف و اشیایی که به همراه آنان به خاک سپرده میشدهاند، دیده میشود. سطح ۳۸ گور باستانی با شیشه پوشانده شده تا از آسیب در امان بماند.
مسجد کبود تبریز
در نزدیکی موزه عصر آهن یکی از مهمترین مساجد تاریخی ایران جای گرفته است. مسجد کبود یا آبی تبریز، از زیباترین و متفاوت ترین مسجدهای ایران است. هر چند در کاشی کاری های مساجد ایران، از رنگ آبی زیاد استفاده میشود، اما مسجد کبود به خاطر طیف رنگی ویژه خود شهرت ویژه ای بیابد. نکته جالب دیگر درباره مسجد کبود تبریز اینست که این مسجد در اثر زلزله ای که از سر گذرانده است، آسیبهایی دیده است و جای این آسیبها پس از مرمتهایی که در آن انجام شده است، مانند زخم هایی بر پیکره آن نشسته است و این گونه ای احساس خاص را به بازدیدکننده القا میکند.
قلعه بابک
قلعه بابک هر چند از تبریز کمی فاصله دارد و برای رسیدن به آن باید چند ساعتی رانندگی کرد، اما از آن دست مکان های تاریخی است که نقش کلیدی در تاریخ آذربایجان ایفا کرده است. از همین رو چه برای گردشگران و چه برای اهالی تبریز، جایی جذاب برای سفرهای کوتاه نیمروزه است. قلعه بابک در منطقه کلیبر و در نزدیکی روستای شجاع آباد قرار دارد. پیشینه سکونت در این منطقه کوهستانی، به ایران باستان و دوران هخامنشیان بازمیگردد. اما شهرت امروزین قلعه بابک به سبب استقرار بابک خرمدین، فرمانده ایرانی که در برابر اعراب مهاجم و خلفای عباسی میجنگید است. این قلعه که بر فراز کوهی ۲ هزار متری جای گرفته، چشماندازی شگفتآور از پیرامون را ارائه میدهد. علاوه بر معماری و ساختمان خود قلعه، طبیعت پیرامون آن هم چشمنواز است. البته صعود به بلندی های قلعه بابک نیاز به آمادگی جسمانی و امکانات مناسب دارد.
پارک ائل گلی تبریز
یکی از نقاط تفریحی تبریز که هم بین گردشگران شهرت بسیار دارد و هم اهالی تبریز بسیار با آن خاطره دارند، پارک ائل گلی یا باغ شاه گلی تبریز است. این پارک همگانی زمانی یک تفریحگاه سلطنتی برای حاکمان آق قویونلو، صفویه و قاجاریه بوده است. اما در دوران پهلوی، به صورت یک تفرجگاه همگانی درمیآید. اکنون باغ ائل گلی، از یک محوطه سرسبز و پردرخت، یک استخر بزرگ و یک سازه دایرهای دو طبقه در میان برخوردار است. ساختمان مرکزی که بخش اعیان نشین مجموعه بوده، در طول زمان بارها تغییر کرده و بازسازی شده است تا به شکل امروزی درآمده است. همچنین در این مجموعه امکانتی برای تفریح و ورزشهای آبی در نظر گرفته شده است.
خانه مشروطه تبریز
یکی از معاصرترین نقاط تاریخی تبریز، خانه مشروطه تبریز است. خانه مشروطه عنوانی است که به خانه های تاریخی اطلاق میشود که محل گردهمایی مشروطه خواهان و مبارزان با استبداد در دوران جنبش مشروطه بوده است. شهرهایی مانند اصفهان و تبریز، از جمله شهرهایی هستند که خانه مشروطه در آنان برقرار بوده است و اکنون به عنوان موزه به جا مانده است. خانه مشروطه، خانه تاریخی حاج مهدی کوزهکنانی بوده است و از آن برای هماهنگی نیروهای مشروطهخواه تبریزی استفاده میشده است. این خانه تاریخی اکنون به عنوان موزه تاریخ مشروطه درآمده است و لوازم شخصی رهبران مشروطه مانند باقرخان و ستارخان، اسناد، مدارک و نامهها و دیگر آثار به جا مانده از این دوران، در خانه مشروطه تبریز نگهداری میشود. به دلیل نزدیکی این خانه تاریخی به بافت تاریخی تبریز، بسیاری از کسانی که با بلیط هواپیما به این شهر سفر میکنند، از این موزه هم بازدید میکنند.
خانه های تاریخی تبریز
یک گروه چشمگیر از جاذبه های گردشگری تاریخی در شهر تبریز، خانه های تاریخی آن است. این خانه های تاریخی از دوره های تاریخی مختلفی به یادگار ماندهاند. برخی از این خانه ها علاوه بر اینکه از دید معماری و هنری دارای ارزش هستند، تبدیل به موزه هایی شدهاند که بر بار محتوایی و ارزش فرهنگی آنها افزوده است.
خانه اردوبادی یکی از خانه های تاریخی مشهور تبریز با پیشینه و تاریخچهای پرفراز و فرود و شگفتآور است. خانه اردوبادی، ابتدا خانه شخصی و کلینیک یک پزشک دوره رضاشاه بوده است. بعدها تبدیل به کنسولگری عراق، کلینیک درمانی بیماران روانی، در زمانی چاپخانه و اکنون هم متعلق به سازمان اسناد و کتابخانه ملی است.
خانه تاریخی سلماس که متعلق به بازرگان ثروتمندی بوده است، امروزه به موزه سنجش تغییر کاربری داده است. خانه تاریخی سلماسی که از دوره قاجار به جا مانده است، مجموعهای از ابزارهای سنجش مانند انواع ساعت، ترازو و دیگر ابزارهای اینچنینی را در خود جا داده است.
خانه حیدرزاده تبریز، ساختمانی با دوطبقه است که متعلق به یکی از نظامیان عالیرتبه عصر پهلوی بوده است و امروزه با مرمت و بازسازی، تبدیل به دیدنی زیبایی شده است. خانه تاریخی نیکدل، دیگر خانه باشکوه و بزرگ تبریز است که امروزه قابل بازدید است. ابراهیم نیکدل، مالک اولیه این ساختمان، واردکننده لوازم الکترونیکی از ژاپن بوده است و نوادگان هنوز شغل او را ادامه میدهند. این خانه توسط شهرداری تبریز خریداری و برای عموم بازگشایی میشود.
خانه بهنام از دیگر خانه های تاریخی مشهور تبریز است که به خانه گنجه ای هم مشهور است. به نظر میرسد، بنای اولیه آن در پایان دوره زندیه بوده است، اما ساختمان به جا مانده کنونی، پیشینه اش به دوره قاجاریه بازمیگردد. این خانه تاریخی توسط دانشگاه هنر تبریز بازسازی شده و مورد استفاده همین دانشگاه است.
خانه تاریخی ستارخان که متعلق به ستارخانه از رهبران جنبش مشروطه در تبریز است، از دیگر نقاطی است که میتوانید با خرید بلیط هواپیما چارتر از آن بازدید کنید. این خانه محل زندگی ستارخان ملقب به سردار ملی بوده است. کسی که نیروهای تبریز را در برابر ارتش استبدادی و همچنین نیروهای متجاوز روسیه، رهبری کرد.
در پایان هم میتوانیم از خانه حریری تبریز نام ببریم. خانهای که متعلق به خاندان حریری بوده است که از بازرگانان موفق و از پشتیبانان جنبش مشروطه و نهضت شیخ محمد خیابانی بوده است. خانه حریری در چند سال اخیر بازسازی شده و به شکل چشمنوازی میزبان گردشگران است.
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.