آیین های ایرانی؛ قربان بایرام

عید قربان که مهم‏ترین جشن ترکمن‏هاست در روز دهم ذیحجه با قربانی کردن دام‏ها برگزار می‏شود. مراسم این عید از روز هفتم ذیحجه شروع می‏شود، این روزها را، روزهایی که از بوی خوش جشن، خبری دهد، می‏نامند. در این روز خانه و تمام اسباب وسایل را تمیز می‏کنند روز هشتم روز «عید مردگان» است که برای مردگان «پاسدق» نذر می‏کنند که نوعی نان است. روز نهم «دیری عید» روز زنده‏‌هاست و بهترین و تمیزترین لباس‏هایشان را می‏پوشند. شب قبل از عید استحمامی مخصوص می‏کنند که به آن «قربان شوره» می‏گویند. دهم یا «قربانلیق» روز قربانی کردن در راه خداست. روزهای یازدهم و دوازدهم روزهای صدقه دادن یا «چاقرمق» به معنی دعوت کردن است و برای خوردن آبگوشت قربانی، همدیگر را دعوت می‏کنند.
روز عید قربان بنا به تکلیف شرعی هر کسی به حدی که شرع معین کرده است، گوسفند یا بز یا گاوی را ذبح می‏کند. چنانکه کسی یک اسب و یک جفت گاو برای شخم زدن داشته باشد (امروزه یک موتور سیکلت و تراکتور، دو گاوی کاری حساب می‏شود) قربانی بر او واجب است. صبح روز عید مردان برای نماز جماعت به مسجد رفته و نماز عید قربان می‏خوانند و پس از آن در موقع ذبح چاله‏ای در زمین حفر می‏کنند و وسط آن قدری برآمدگی خاک را باقی می‏گذارند، روی آن مقداری خاکستر، نمک و گندم (آرد) می‏گذارند. وقتی خون قربانی در چاله ریخت آن را با مواد فوق مخلوط کرده و برای تبرک به پیشانی می‏مالند (این کار امروز توسط روحانیون منع شده است).
همچنین در روزهای عید بر سینة تپه‏‌ها، بر میدانچه‏‌ها و ایوان‏خانه‏‌ها تاب «سالانچق»هایی برپا می‏دارند و دختران و پسران، زنان و مردان و کودکان به تاب بازی مشغول می‏شوند، چرا که چنین باور دارند که بار گناه بر شانه‏‌های انسان است و با تاب خوردن (که کنایتی است از صعود) گناه از شانه‏‌ها فرو می‏ریزد. گفته می‏‌شود این روز، روز آشنائی جوانان با یکدیگر است.