کشتی رافائل بوشهر

کشتی رافائل بوشهر یا تایتانیک ایران یکی از کشتی‌های معروف و بسیار مجلل ایران است که در زمان قبل از انقلاب و توسط محمدرضا شاه پهلوی از ایتالیا خریداری شد.در سال ۱۹۷۶ ایتالیا به دلیل بدهی به حکومت ایران و عدم توانایی تسویه مالی، با قیمتی ارزان این سازه را به ایران اهدا کرد.

طراحی کشتی

رافائل نام نخستین طرح کشتی‌های «میکل آنژ» و «رافائل» در سال ۱۹۵۸ میلادی کشیده شده است می‌باشد. قرار بود هنر تاریخی طراحی ایتالیایی‌ها با هنر و صنعت مهندسی کشتی‌سازی آن زمان در هم ممزوج شود و دو شناور بزرگ را ایجاد کند.طراحی‌ها در ابتدا، دو کشتی را با بدنه سیاه رنگ و دو دودکش بزرگ سفید نشان می‌داد. اما برخلاف دیدگاه سنتی کشتی سازان ایتالیایی، طراح این پروژه تصمیم به طراحی یک کشتی مدرن گرفت؛ بنابراین دوباره تیم طراحان دست به کار شدند و کشتی ای را با بدنه سفید همراه با دو دودکش بزرگ مشبک به سرپرستی پروفسور «موتورینو» استاد دانشگاه پلی تکنیک تورینو طراحی کردند.

طراحی غریب و بی‌سابقه‌ای شده بود. در ۱۶ سپتامبر ۱۹۶۲ (یکشنبه ۲۵ شهریور ۱۳۴۱) ابتدا کلید ساخت خواهر کوچکتر، کشتی میکل آنژ زده شد. پنج ماه بعد ساخت جفت بزرگتر این کشتی آغاز شد و رافائل نیز رخ نشان داد. سه سال بعد در ۱۹۶۵ (۱۳۴۴ ش) بود که کشتی میکل آنژ به آب انداخته شد. سفر خود را میان بندر جنوا و نیویورک آغاز کرد. کمی بعد هم رافائل به طول ۲۷۶ متر و عرض ۳۱ متر ساخته شد. رافائل را از همان ابتدا بسیار بزرگتر و مجلل تر ساخته بودند و فقط در دریای مدیترانه به سفرهای دریایی فرستاده می‌شد.

سفر رافائل

کمی بعد این کشتی گرانبها نیز میان جنوا و نیویورک سفرهای عظیم دریای اش را با ۱۷۷۵ نفر مسافر آغاز کرد. امکانات امکاناتی که در رافائل و میکل آنژ تعبیه شده بود حیرت انگیز بود. در کشتی رافائل ۸۵۰ خروجی رادیو تلفنی، ۶ استخر شنا، ۷۵۰ کابین، ۱۸ آسانسور، ۳۰ سالن اجتماعات، تالار نمایشی با ۵۰۰ صندلی و باشگاه‌های ژیمناستیک و پرورش قوای جسمانی و… ساخته شده بود. اما باید به چیزی اعتراف کرد و آن این بود که این دو خواهر زیبارو و پرجاه و جلال، هیچگاه نتوانستند حتی لیره‌ای برای خطوط دریایی کشتیرانی ایتالیا منفعت به دست بیاورند! چرا که با وجود استقبال زیادی که از این دو کشتی می‌شد، هزینه‌های سنگین نگهداری آن‌ها دیگر جایی را برای منفعت باقی نمی‌گذاشت.

اطلاعات کشتی

کشتی رافائل بوشهر که با هدف استفاده در صنعت گردشگری و جذب توریسم خریداری شده بود. یک کشتی تفریحی بزرگ با امکانات فراوان بود که در زمان ساختش، از نظر شکوه و ساخت منحصر به فرد بود. این کشتی در سال ۱۳۴۴ ساخته شد و در ابتدا به قیمت ۹۰ میلیون دلار به فروش گذاشته شد. اما ده سال بعد و به سبب وضعیت اقتصادی نامناسب ایتالیا در آن زمان، به قیمت دو میلیون دلار توسط محمدرضا پهلوی خریداری شد.

این کشتی که ۲۷۶ متر طول و ۳۱ متر عرض دارد. دارای یک باشگاه ژیمناستیک، یک باشگاه بدنسازی، یک سالن نمایش با ۵۰۰ صندلی، ۳۰ سالن اجتماعات، ۱۸ عدد آسانسور، ۷۵۰ کابین با حمام و دستشویی مجزا و سنگ مرمر ایتالیایی، ۶ استخر شنای بزرگ ۸۵۰ خروجی رادیو تلفنی بوده است. کشتی رافائل داای ۱۸ اسانسور در طبقات محتلف و حدود ۳۰ سالن بزرگ برای برپایی جشن‌ها و مراسم‌ها بود. از این کشتی در کتب تاریخی به عنوان تایتانیک ایران نیز نام برده شده است.

دیگر امکانات کشتی

از دیگر امکانات کشتی رافائل می توان به سالن‌های سینما و تئاتر، زمین‌های ورزشی، استخر، هتل، تالارهای باشکوه، رستوران و … نیز اشاره کرد. هیچ‌ کدام از کشورهای پیشرفته ‌ی آن زمان چنین کشتی را نداشتند. هدف از خرید رافائل این بود که در یکی از جزایر ایران مستقر شود. و جاذبه‌ ای برای جهانگردان خارجی، از جمله ثروتمندان کشورهای حاشیه خلیج فارس باشد تا برای مدتی از امکانات تفریحی آن استفاده کنند.

محل غرق شدن

در سال ۱۳۶۲ تصمیماتی برای بازگرداندن رافائل و میکل آنژ به سفرهای دریایی گرفته شد. اما هنوز این تصمیم عملی نشده بود که در روز پنجشنبه ۲۶ آبان ۱۳۶۲ هواپیماهای عراقی بالاخره در گرماگرم بمباران خارگ و بوشهر آن را هدف موشک قرار داده و به آن آسیب جدی وارد کردند. به حدی که رافائل تا نیمه در آب‌های کم عمق ساحلی لنگرگاه بوشهر فرورفت. چیزی نگذشت که یک کشتی باری به نام «ایران سلام» (ایران سیام) ناگهان به صورت اتفاقی با آن برخورد کرد . به بدنه اش آسیب جدی رساند و کاری را که هواپیماهای عراقی آغازش کرده بودند تمام کرد؛ رافائل کاملاً در اعماق خلیج فارس غرق شد.

بعد از انقلاب و پس از حمله عراق به ایران، دو جنگنده عراقی با چندین موشک کشتی رافائل بوشهر، این سازه زیبا را مورد هدف قرار دادند. پس از این حمله، رافائل زمین گیر شده بود که برخورد یک کشتی باری ایرانی با آن باعث شد تا برای همیشه به خاطرات بپیوندد. این کشتی در حال حاضر در اعماق آب های بندر بوشهر آرام گرفته و تبدیل به یک زیستگاه دریایی شده است.