چشمه های معدنی آبگرم

چشمه های معدنی آبگرم جزو اکو سیستم های آبی قرار دارند ولی از آنجاییکه در جوار مناطق آتشفشانی قرار دارند لذا در این بخش به معرفی آنها پرداخته ایم . چشمه محل جوشیدن و جریان یافتن دایمی یا موقت آب از درون زمین به خارج می باشد . این عارضه از نفوذ آب باران به زیر پوسته ی زمین و انباشته شدن آن در روی یک لایه ی نفوذ ناپذیر و در نهایت خروج آن از نقطه ای به نام دهانه ی چشمه پدید می آید . چشمه ها انواع متفاوتی دارند که از جمله مهمترین آنها چشمه های آب مدنی و چشمه های آبگرم می باشد که در اینجا به لحاظ ارتباط با موضوع به بررسی چشمه های معدنی آبگرم پرداخته ایم .
چشمه ی آبگرم آبی است که در اثر مجاورت با مواد گداخته ی درون زمین توسط گسل به سطح زمین راه می یابد . بنابراین چشمه های معدنی آبگرم خاص مناطق آتشفشانی است . از ویژگیهای این چشمه هااین است که دارای املاح معدنی بوده به همین جهت دارای خاصیت درمانی می باشند .
درجه حرارت در چشمه های معدنی آبگرم به نوع و ساختمان زمین شناسی منطقه بستگی دارد . از آنجاییکه استفاده از اثر شفا بخش چشمه های آبگرم برای درمان برخی از بیماری ها قدمتی چند هزار ساله دارد و در پزشکی نوین نیز از جایگاهی بایسته برخوردار می باشد به همین دلیل همیشه چشمه های آبگرم بیشتر از سایر شیوه های طبیعت درمانی از قبیل نقاهتگاههای درمانی و همچون لجن درمانی مورد استفاده بوده است . امروزه نقش آتشفشان ها در ایجاد چشمه های آبگرم بر کسی پوشیده نیست . ولی بعضی از واکنش های گرمازایی زمین مانند واکنش های هسته ای , حرکات زلزله نیز ممکن است در این کار دخالت داشته باشند . مسلما با نفوذ آب های گرم از خلال سنگ ها , مقداری مواد محلول در آنها وارد می شود و به این طریق چشمه های معدنی بوجود می آیند . آب چشمه های معدنی غالبا پس از طی مراحلی از لایه های مختلف زمین عبور می ند و از محلی به نام مظهر چشمه به خارج جریان می یابد .به هر حال وجود کوههای فراوان , چین خوردگی ها و به خصوص شکستگی ها و گسل ها از عوامل مهم خروج آب چشمه های معدنی هستند .

درجه حرارت آب های معدنی یکی از ویژگی های مهمی است که در آب درمانی بسیار تاثیرگذار است . سه عامل می تواند منشا حرارتی آب چشمه های معدنی باشد :
۱- ژئو ترمیک ( زمین گرمایی ) بدین معنا که بالا رفتن دمای آب در نتیجه ی گرما و حرارت مرکزی زمین باشد .
۲- ولکانیک یعنی آب گرمای خود را از منشا آتشفشانی بگیرد .
۳-فعل و انفعالات فیزیکی و شیمیایی درون زمین درجه حرارت آب چشمه های معدنی با حرکات ارتعاشی زمین و اختلاط با آب های خارجی یا سفره های آبدار سطحی تغییر می کند . درجه حرارت آب های معدنی از درجه کم تادر جه ی جوش متغیر می باشد . آب چشمه های معدنی را از نظر درجه حرارت می توان به صورت زیر دشته بندی کرد :
– آب های خیلی گرم ( بالاتر از ۴۵ درجه ی سانتیگراد )
-آب های گرم ( ۳۵ تا ۴۵ درجه سانتیگراد )
– آب های نیمه گرم (۲۸ الی ۳۵ درجه سانتیگراد )
– آب های معتدل ( ۲۳ الی ۲۸ درجه ی سانتیگراد )
– آب های سرد ( زیر ۲۳درجه سانتیگراد )