منطقه شکار ممنوع چهل پا در استان خوزستان واقع است. این منطقه در ۱۵ کیلومتری شمال شهرهای اندیمشک و دزفول واقع گردید است و از دیرباز یکی از زیستگاهها کل وبز در منطقه بوده و هم اکنون نیز آثاری از راههای ایجاد شده در دل دیوارهای صخره ای که با استفاده از سیم های کابلی ضخیم جهت دسترسی به منطقه ایجاد شده قابل مشاهده است.
منطقه مذکور از ارتفاعات کوهستانی و پیش کوههای زاگرس تشکیل شده که رودخانه پرآب دز از میان دره ای بسیار عظیم با شیارهای صخره ای عبور کرده و سد بسیار عظیم دز در بین آن قرار دارد.
این منطقه با وسعت ۱۷۰۴۵ هکتار واقع در شمال و شمال شرق شهرستان اندیمشک و به فاصله ۱۵ کیلومتر از شهر اندیمشک قرار گرفته که به کوه تنگوان معروف است. این منطقه در حدود ۵۰ کیلومتری شمال منطقه حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش دز قرار دارد.منطقه حفاظت شده چهل پا یکی از زیستگاههای مهم بز کوهی در استان خوزستان به شمار می آید. که بدلیل صعب العبور بودن و عدم دسترسی شکارچیان، این گونه توانسته نسل خود را در این منطقه حفظ کنند و با جمعیت مناسب به راحتی در منطقه مشاهده می شوند. هم اکنون نیز آثاری از راههای ایجاد شده در دل دیوارهای صخره ای که با استفاده از سیم های کابلی ضخیم جهت دسترسی به منطقه ایجاد شده قابل مشاهده است.منطقه چهل پا به طور کلی کوهستانی با دیواره های صخره ای بسیار بلند و دره های صخره ای و صعب العبور بسیار عمیق و گاها غیر قابل دسترسی است که در دامنه های جنوبی به تپه ماهورهای کم ارتفاع منتهی میگردد.
منطقه حفاظت شده چهل پا دارای آب و هوای گرم و خشک است که زمستان های نسبتا معتدلی دارد.منابع آبی این منطقه حفاظت شده چهل پا عمدتا دریاچه سد دز، در ضلع شمالی، رودخانه دز در ضلغ شرقی و تعدادی چشمه از جمله چشمه سلام و خردم در ارتفاعات میباشد. عمده محل تمرکز حیات وحش (کل و بزها) در دامنه های صخره ای و غیر قابل دسترسی مشرف به دریاچه سد و رودخانه دز و دره های بسیار عمیق ضلع شرقی و شمالی منطقه می باشد.
جاذبه های گردشگری: این منطقه علاوه بر چشم اندازهای زیبای خود که حاصل وجود دره های ژرف، ارتفاعات بلند، چشم اندازهای زیبای سد و دریاچه سد دز و پوشش گیاهی خوب منطقه است، در بخش شمالی امکانات مناسبی جهت حضور افراد در محیط بوده که بنام پلاژ نامیده می شود. در این منطقه دریاچه ای عمیق وجود دارد که امکان شنا، اسکی روی آب را محیا ساخته است. مضاف بر آن ارتفاعات مشرف به دریاچه امکان کایت سواری و صخره نوردی را فراهم نموده است.
وضعیت اجتماعی منطقه: روستای داخل منطقه شامل روستای پاپی کم و روستاهای حاشیه و مؤثر بر منطقه شامل قلعه قاسم، گل محک، سرپله، گرکرمعلی و قلعه مختار می باشند. بیشتر مردم منطقه از علاقه مندان به حیات وحش و طبیعت آن محل می باشند. همچنین گروهی از شکارچیان شهرستان نیز علاقمند به حفظ نسل وحوش بخصوص کل و بز در منطقه هستند. این افراد از اقشار مختلف از جمله فرهنگیان هستند که هم اکنون به عنوان همیار با اداره محیط زیست همکاری می نمایند. مسئولین محلی از جمله مسئولین سد و نیروگاه دز با ممنوعیت شکار و صید بسیار موافق و یکی از اهداف مشترک آنان با اداره محیط زیست محسوب می گردد، چرا که کنترل و محدودیت ورود افراد مسلح در حفاظت فیزیکی از تأسیسات و ابنیه سد و نیروگاه بسیار مؤثر است.
راههای دسترسی به منطقه
راه آسفالته سد دز و راه شنی حسینیه به پلاژ سد دز در سمت غرب منطقه
راه آسفالـــته دزفــــول به پامــنار واقــع در ضــــلع شــــرقی منطقــه
وجود راه آهن سراسری خوزستان به تهران در جوار منطقه و ایستگاه گل محک نیز از دیگر راههای دسترسی به منطقه می باشد.
جاذبه های گیاهی
بیشتر پوشش منطقه مرتعی است ولی گونه های درختی ودرختچه ای نیز بصورت پراکنده در منطقه یافت
می شوند. علاوه بر آن قسمتی از دره های عمیق منطقه نیز دارای درختان نخل می باشد.
جاذبه های جانوری
پستانداران :
مهمترین آن کل وبز با نام علمی و پلنگ می باشد. علاوه بر آن می توان به جانورانی از جمله گرگ، کفتار، روباه وشغال نیز در منطقه اشاره کرد. قسمتی از منطقه که در حریم دریاچه و تاسیسات سد دز قرار دارد مورد حفاظت قرار گرفته و وجود پوشش گیاهی و مرتعی نسبتاً خوب در نزدیکی سد و امنیت ایجاد شده موجب گردیده وحوش منطقه بیشترین تجمع را در محل یاد شده داشته باشند ودر حوالی سد به راحتی قابل مشاهده باشند.
پرندگان :
از گونه های شاخص منطقه می توان به پرندگان نظیر کبک وتیهو اشاره کرد که بیشترین جمعیت پرندگان را در منطقه دارا می باشند.
منبع : کویرها وبیابانهای ایران
نظر کاربران :
يك جاذبه گردشگري ديدني است ومكاني عالي براي علاقمندان به طبيعت و پياده روي هاي گروهي