منطقه حفاظت شده جنگلی هلن

منطقه حفاظت شده هلن در فاصله ۱۱۰ کیلومتری از مرکز استان چهارمحال و بختیاری و در مجاورت شهر ناغان در محدوده شهرستان‌های اردل، لردگان و کیار قرار دارد. دشت هلن از نظر توپوگرافی کاملاً کوهستانی بوده که بلندترین نقطه آن کوه بزمنی با ارتفاع ۳۲۲۵ متر و کمترین ارتفاع آن در حاشیه رودخانه ارمند با ارتفاع ۱۱۶۸ متر از سطح دریا می‌باشد. دشت هلن از نظر اقلیمی نیمه مرطوب با تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های نیمه سرد می‌باشد.

میانگین دما در دشت هلن در دی ماه به عنوان سردترین ماه سال ۴/۲ درجه سانتی‌گراد و در تیر ماه به عنوان گرم‌ترین ماه سال ۱۴/۱۹ درجه سانتی‌گراد می‌باشد. میانگین بارندگی سالانه این منطقه ۵۰۵/۹ میلی‌متر است. منطقه حفاظت شده هلن دارای وسعتی در حدود ۴۰۲۰۰ هکتار می‌باشد که ۳۰ هکتار آن را جنگل به خود اختصاص می‌دهد که ۷۱ درصد از مساحت منطقه را شامل می‌شود و دارای گونه غالب بلوط غرب می‌باشد. در کنار این گونه، گونه‌های دیگری همچون گز، بادام، ارژن، گون، بُنه، کلخونک، کلاه میرحسن، زالزالک، پلاخور، شکرتیغال و دافنه می‌باشد. جامعه جنگلی در ارتفاع ۲۰۰۰ متری در غرب منطقه پیرامون گردنه بره مرده جای خود را به گونه‌های گون و دافنه می‌دهد. تنها گونه درختی بالای ارتفاع ۲۸۰۰ متری گونه پلاخور است که به صورت لکه‌های پراکنده قابل رؤیت می‌باشد. سایر نقاط منطقه حفاظت شده هلن از گیاهان مرتعی پوشیده شده است.
ویژگی‌های اقلیمی منطقه دشت هلن، وجود زیست‌بوم‌های رودخانه‌ای و حاشیه رودخانه‌ای، جنگلی و غیرجنگلی، شرایطی را برای جذب حیات وحش متنوع به ویژه پرندگان فراهم نموده است. از جانوران این منطقه می‌توان به کل و بز، سنجاب ایرانی، شغال، تشی، روباه معمولی، گراز، گرگ، خرگوش، خرس قهوه‌ای، کبک، کبوتر جنگلی، کمرکلی بزرگ، زاغ نوک قرمز، زاغی، کلاغ معمولی، دلیجه، عقاب طلایی، آگاما، لاک‌پشت آبزی و افعی اشاره نمود.

منطقه حفاظت شده دشت هلن نام خود را از کوهی که در این منطقه واقع شده گرفته است. گفته می‌شود «هلن» نام پرستاری آمریکایی بوده است که با یک پزشک ایرانی بختیاری ازدواج کرده و در سال ۱۹۳۱ میلادی به ایران آمده و به همراه همسرش با ایل بختیاری کوچ می‌کرده و به مداوای مردم می‌پرداخته است. حضور وی در آن زمان مصادف با نقشه‌برداری و تهیه نقشه‌های توپوگرافی منطقه بوده که احتمالاً اختصاص کوهی به نام هلن به خاطر قدردانی از خدمات وی بوده است.