مسجد جامع شوشتر که یکی از دیدنی ترین مساجد ایران است در شهر شوشتر واقع شده است. از کتیبه های آن چنین استنباط می شود که خلفای عباسی در زمان امام حسن عسگری (ع) به ساخت آن اقدام نموده اند. پس از آن تکمیل و ترمیم شده است. این مسجد با ۵۴ ستون در ایوان و طاقهای موسوم به رومی تأثیر فرهنگ دیرینه ایران و معماری محلی منطقه را با سقفها، گچبری ها، کنده کاریها و مناره ها و آجرکاریهای پر نقش ملهم از فرهنگ اسلامی در قالبی ارزشمند و زیبا به منصه ظهور رسانده است. بنای این مسجد را به سال ۲۵۴ هجری قمری در زمان خلافت عباسی نسبت می‌دهند ولی چندین بار که آخرین آن سال ۱۱۷۱ خورشیدی بود، تعمیر و مرمت گردید.
بخش های مختلف مسجد جامع شوشتر
مسجد جامع شوشتر از ۱۲ ردیف ستون در سمت شمال و هشت ستون در سمت جنوب تشکیل می‌شود که ارتفاع هر یک از ستون‌ها تقریبا پنج متر است. مسجد حیاطی بزرگ و ستون‌های قطور و بسیار محکمی دارد؛ به‌گونه‌ای که قطر هر ستون بیشتر از یک و نیم متر است. بنای ساختمان اغلب از سنگ و آجر تشکیل یافته است.
منبر
در مسجد جامع شوشتر منبری قدیمی جای گرفته است که قدمت آن را ۷۰۰ سال تخمین زده‌اند و قدیمی‌ترین منبر ایران به شمار می‌رود. نوشته‌هایی به خط کوفی در سمت راست منبر دیده می‌شود. اهالی برای این منبر اهمیت خاصی قائل بودند؛ به همین خاطر در روزهای خاصی از سال در آن شمع روشن می‌کردند و به آن دخیل می‌بستند. متاسفانه در یکی از روزها، منبر آتش گرفت و بخشی از آن سوخت. چندی پیش اداره میراث فرهنگی شوشتر اقدام به مرمت کتیبه‌های ادوار اولیه اسلام و نیز منبر چوبی کرد.
محراب‌ها
دو محراب در این مسجد تاریخی وجود دارد که یکی از محراب‌ها داخل مسجد و دیگری خارج مسجد واقع شده‌اند. در فصل‌های سرد سال نماز جماعت را در محراب داخلی و در فصل‌های گرم سال نماز را در محراب خارجی می‌خواندند. این محراب دارای پایه‌های پافیلی در کنار خود است که خبر از معماری پیش از اسلام می‌دهد. آجرچینی خاص سقف محراب باعث می‌شود نقش ۱۲ نام امام علی (ع) در این محراب هر بیننده‌ای را متوجه خود سازد.
شبستان
شبستان مسجد از ۴۸ ستون سنگی و سقف‌های گنبدی بین ستون‌ها تشکیل یافته است. همچنین منبری چوبی و کتیبه‌هایی در این شبستان دیده می‌شوند که با خط ثلث، کوفی و نستعلیق نوشته شده‌اند. دیواره‌های بیرونی بنا از ستون‌های سنگ تراشیده با طاق رومی بلند و بعضی نقوش لچکی در روی بعضی از ستون‌ها تشکیل شده است.
مناره
آثار مناره زیبایی از قرن هشتم در ضلع شرقی مسجد، وجود دارد. از ۲۶ متر ارتفاع مناره، امروزه فقط ۱۶ متر آن بازمانده است. کتیبه تاریخی این مناره بر لوحی سنگی در سمت بالای مناره قرار دارد که روی آن، نام بانی مناره را سلطان اویس بن حسن ایلکانی نوشته‌اند.
کتیبه‌ها
هر اقدامی که در مسجد توسط خلیفه عباسی انجام می‌شد، کتیبه‌ای حاکی از آن، بر مسجد به‌وسیله همان خلیفه نصب می‌شد. بسیاری از فرمان‌های حکومتی و روایات زیادی در قالب کتیبه‌های خطی و سنگ‌نوشته بر دیوار حکاکی یا نصب شده بودند که در حال حاضر فقط ۱۹ کتیبه بازمانده‌اند و بسیاری از آن‌ها در تعمیرات دهه ۴۰ و بعد از آن نابود شدند. بعضی از این دستورها نظیر فرمان ممنوعیت شرب خمر و کبوتر بازی بوده است. بعضی دیگر به دستوراتی حکومتی درباره قلعه سلاسل مربوط می‌شود که با خط کوفی و زیبا روی سنگ حک شده است. جالب است بدانید که قدیمی‌ترین کتیبه مسجد که مربوط به قرن چهارم هجری قمری بوده است و بر اساس آن مردم شوشتر از پرداخت مالیات گاو و گوسفند معاف شده بودند.
نحوه دسترسی به مسجد جامع شوشتر
آدرس: خوزستان، شوشتر، خیابان مسجد جامع
دیدگاه ها :
*اگر نظری دارید یا این مطلب نیاز به اصلاح دارد و یا عکس یا ویدئوی مرتبط با آن دارید لطفا اینجا برای ما ارسال کنید.