سیری در زاهدان ، شهر پرهیزگاران

می خواهیم با سیری در زاهدان با این شهر نوبنیاد بیشتر آشنا شویم. زاهِدانْ مرکز استان سیستان و بلوچستان است. این شهر در منطقهٔ سرحد قرار دارد. زاهدان از سمت شمال به شهرستان هامون، از جنوب به شهرستان تفتان، از شرق به کشورهای افغانستان و پاکستان و از غرب به شهرستان فهرج منتهی می‌شود. نام پیشین آن دزآپ بوده که در زمان رضا شاه به «زاهدان» تغییر یافته‌است. واژه زاهدان در لغت به معنی «شهر پرهیزگاران» است.

معرفی شهر زاهدان

زاهدان به‌عنوان مرکز استان سیستان و بلوچستان و در محدوده جنوب شرق کشور و در فاصلهٔ ۱۴۹۴ کیلومتری جنوب شرق تهران واقع شده و ۱۳۸۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. شهر زاهدان، برخوردار از جغرافیایی مناسب، آب‌وهوایی گرم و خشک بوده و پیرامون آن را کوه‌های متعددی احاطه کرده است. امروزه ترکیب عمده قومیتی این شهر را بلوچ‌ها و فارس‌ها تشکیل می‌دهد. اقوام این شهر سیستانی و بلوچ و همچنین یزدی‌ها، بیرجندی‌ها، کرمانی‌ها، مهاجرانی از آذربایجان و سیکهای هندی و افغانستانی‌ها تشکیل می‌دهند.
زبان بلوچهای زاهدان زبان بلوچی با گویش سرحدی بوده و سیستانی‌های زاهدان هم فارسی (لهجه سیستانی) همچنین زنان و مردان بلوچ و سیستانی پوشش مخصوص به خود که به لباس بلوچی و سیستانی مشهور است را بر تن دارند. اگر تا به حال به شهر زاهدان نرفته باشید، تنوع جاذبه‌های تماشایی آن از مساجد بزرگ و خانه‌های تاریخی کهن گرفته تا کویرهای ریگی پهناور و نخل‌های بلند قامت آن همگی شما را متعجب خواهند کرد. بنابراین اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که تا به حال به این شهر چشم‌نواز و با اصالت سفر نکرده‌اند، توصیه می‌کنیم در اولین فرصت تدارکات سفر به این شهر کمتر شناخته شده را فراهم کنید.

جاذبه های گردشگری زاهدان

خانه ابویی

یکی از زیباترین عمارت‌های تاریخی که بازدید از آن خالی از لطف نیست، خانه ابویی است. در سال ۱۳۱۱ خورشیدی عملیات ساخت این خانه به یکی از مشهورترین معمارهای یزدی، استاد محمودی داده شد. خانه ابویی آن‌قدر زیبا و باشکوه ساخته شد که حتی با گذشت سال‌ها، هنوز که هنوز است حوضخ‌انه‌ها و بادگیرهای عمارت ابویی تماشایی هستند.این عمارت در حال حاضر توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری زاهدان مرمت و بازسازی شده و به کارگاه هنرهای بومی و سنتی زاهدان تغییر کاربری داده است. خانه ابویی در سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آدرس : استان سیستان و بلوچستان- زاهدان- خیابان شریعتی

کاروانسرای نصرت آباد

در دامنه‌های جنوبی کویر لوت درست در ۴ کیلومتری شمال غرب زاهدان، روستای نصرت آباد قرار گرفته که از کارانسرای معروف نصرت میزبانی می‌کند. این کاروانسرای بزرگ در دوره قاجاریه با معماری ساده از خشت‌وگل بنا و سازه آن از دوران صفوی الهام گرفته شد؛ کاروانسرای نصرت آباد دارای ۶۰ حجره بوده و در هر ضلع ۱۵ اتاق و ۲۳ طاق‌نما قرار گرفته‌اند.این کاروانسرا ۴ ایوان داشته و قرینه‌سازی به خوبی در ساخت آن رعایت شده است. اکنون این کاروانسرای قدیمی سال‌ها به حال خودش رها شده و از آن هیچ مواظبتی به عمل نمی‌آید. این آثار ملی تاریخی در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
آدرس : استان سیستان و بلوچستان- زاهدان- ۴ کیلومتری شمال غرب نصرت آباد

مسجد شاه علی

یکی دیگر از مساجد تاریخی زاهدان به اسم مسجد شاه علی است؛ پس بدون معطلی به این مسجد می‌رویم. با رفتن به این مسجد می‌توانید به سال ۸۴۷ هجری برگردید، زمانی که دستور ساخت مسجد شاه علی به حاکم وقت زاهدان داده شد.همان‌طور که چشم‌تان نظاره گر فضای معنوی و معماری مسجد است، وجود دو کتبه سنگی روی دیوار توجه شما را جلب خواهد کرد. اگر به این دو لوح نزدیک شوید، متنی حکاکی شده روی آن‌ها می‌بینید که قدمت‌شان به قرن نهم هجری برمی‌گردد.
اگر بخواهم معماری این مسجد را دقیق‌تر برای شما همراهان شرح دهم، باید بگویم مسجد شاه علی به کاشی‌کاری سنتی مزین شده که رنگ آبی آن حس شگفت‌انگیزی به بیننده منتقل می‌کند. دو مناره بلند و طاق بزرگ مسجد همچنان به شکل اولیه‌اش حفظ شده و با گذر زمان چیزی از ابهت مسجد شاه علی کم نشده است.این محل یکی از مساجد مهم و تاریخی زاهدان به حساب می‌آید که هر ساله گردشگران بسیاری را به چشم خود دیده و از زمان‌های گذشته تا به حال پذیرای عاشقان دینی- مذهبی بوده است.
آدرس : استان سیستان و بلوچستان- زاهدان- خیابان انقلاب

چشمه آب معدنی موسی

جالب است بدانید چشمه‌های بسیاری در استان سیستان و بلوچستان به ویژه در دهکده تمین وجود دارد که یکی از این چشمه‌ها در روستای تمین جای گرفته است. چشمه موسی به دلیل گردشگرپذیری و خاصیت آب درمانی‌اش از محبوب‌ترین جاهای دیدنی زاهدان حساب می‌شود.چشمه آب معدنی موسی از دل صخره‌ای عظیم می‌جوشد که باعث خلق چشم‌اندازی بکر و دیدنی شده است. آب این چشمه دارای خواص درمانی برای بیماری‌های مفصلی و پوستی است. همان‌طور که گفته شد، هوای این روستا در تابستان مطبوع است، پس تعجب نکنید هنگامی که دل به آب زدید، آب این چشمه خنک باشد.به لطف وجود قله تفتان در بخش جنوبی روستا، این همه چشمه در جای‌جای روستا سر از زمین برآورده‌اند.
آدرس : سیستان و بلوچستان- زاهدان- ۶۵ کیلومتری جنوب غربی میرجاوه- دهکده تمین

آرامگاه هفتاد ملا

قبرستان ۸۰۰ ساله‌ هفتاد ملا یکی از عجیب‌ترین آرامگاه‌های ایران به حساب می‌آید. این آرامگاه در دل صخره‌ها به وجود آمده و مردم آن دوره با قلم‌وچکش بزرگ اقدام به ساخت این آرامگاه کردند. معماری قبرها از سبک آرامگاه کوروش بزرگ الهام گرفته شده است و این معماری قبرستان هفتاد ملا را منحصربه‌فرد و دیدنی کرده است. مساحت این قبرستان بیش از ۵۰۰ مترمربع بوده که با ظاهر کمانی در قسمت شرقی روستای روپس آرام گرفته است. به دلیل موقعیت خاص آرامگاه هفتاد ملا، قبرها در فضای صخره‌ای قرار گرفته‌اند. به این ترتیب از گزند بادوباران در امان مانده‌ و خوشبختانه تخریب نشده‌اند.
در بازدید از قبرها، توجه شما به وجود حفره‌هایی روی سنگ‌ها جلب می‌شود! روی هر یک از قبرها ۸ سوراخ تعبیه شده که جریان هوا به داخل آن‌ها عبور می‌کند. قبرستان هفتاد ملا از جاهای دیدنی زاهدان به عنوان یکی از آثار ملی ایران در سال ۱۳۸۰ به ثبت رسیده است.
آدرس : استان سیستان و بلوچستان- شهرستان میرجاوه- منطقه لادیز- روستای روپس

بازار رسولی زاهدان

این بازار که به چهار راه رسولی شناخته می‌شود، در مرکز شهر زاهدان واقع شده است. مگر می‌شود به دیاری سفر کنید و از آن شهر سوغاتی یا خریدی به یادگار با خودتان نبرید! در نگاه اول به این بازار از ازدجام جمعیت دو طرف خیابان متوجه می‌شوید که همواره به عنوان یکی از شلوغ‌ترین جاذبه های گردشگری زاهدان از آن یاد می‌شود.در کوچه‌پس‌کوچه‌های بازار رسولی انواع سوغات محلی و معروف این استان وجود دارد؛ از ادویه، چای، کالاهای هندی و پاکستانی گرفته تا انواع میوه‌های استوایی در بازار رسولی به چشم می‌خورد. شک ندارم با رفتن به این بازار دست خالی برنمی‌گردید!
آدرس : زاهدان- تقاطع جامی و مولوی حسین بر

موزه بزرگ زاهدان

حقیقتش را بخواهید موزه بزرگ زاهدان هیچ چیز از زیبایی کم ندارد. کافی است یک بار به این موزه بروید تا معماری مدرن و خاص موزه بزرگ زاهدان شما را شیفته‌ زیبایی و دنیای پرهنرش کند. این مجموعه گران‌قدر حکایتی ۵ هزار ساله از مردمان خونگرم بلوچستانی در خود پنهان کرده است.باید رفت تا آثاری از یافته‌های باستان‌شناسی کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان را از نزدیک دید. موزه زاهدان با هزار مترمربع زیربنا در ۵ طبقه ساخته شده است. می‌رسیم به جذاب‌ترین قسمت، یعنی معماری موزه! طراحی موزه بزرگ زاهدان از معماری قلعه سب دژی الهام گرفته شده که از نظر من همان مروارید درخشنده زاهدان است.
آدرس : استان سیستان و بلوچستان- زاهدان- تقاطع خیابان آیت‌الله مطهری و امداد

خانقاه زاهدان

خانگاه در لغت به معنای عبادتگاه است؛ این مکان محل زندگی، آموزش و بسیاری از گردهم‌آیی درویشان بود. دستور ساخت خانگاه زاهدان در دوره‌ی پهلوی اول صادر شد و به یک از مهم‌ترین عبادتگاه‌هان آن دوره به شمار می‌رفت. معماری این خانقاه ساده و طراحی آن از دوره اسلامی الهام گرفته شده و نمای این مکان با آجربندی و به کار رفتن کاشی‌کاری زینت یافته است.
آدرس: استان سیستان و بلوچستان- زاهدان- بلوار جام جم

مسجد فیض الرحمان

مشاهده آثار تاریخی آن هم مساجد قدیمی به‌دلیل ظاهری سنتی و تاریخی از محبوب‌ترین جاذبه های گردشگری زاهدان به حساب می‌آید. ساخت مسجد فیض‌الرحمان مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل حکومت پهلوی است. این مسجد با نام‌های مسجد فیض‌الرحمن و مسجد فیض نیز شناخته می‌شود.
کدخدا فیض الله بانی اصلی ساخت بود که به همراه استاد حیدری (از معماران بزرگ ایران) ایده‌ ساخت مسجد فیض را اجرا کرد. تماشای طاق‌بندی قدیمی، ستون‌های سبر رنگ و قالی‌های قرمز پهن شده از زیبایی‌های این مسجد هستند. با ایده معماران هنرمند آن زمان، در میان سقف‌های گنبدی شبستان برای متعادل کردن دمای هوا پنکه‌های قدیمی کار گذاشته شده است.
آدرس: استان سیستان و بلوچستان- زاهدان- خیابان مجدیه

مسجد جامع مکی

در اولین نگاه به مسجد جامع مکی احتمال دارد این مسجد را با مسجد سلطان احمد استانبول اشتباه بگیرید. مسجد جامع مکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی زاهدان است که بدون شک بیش‌تر مسافران از این مسجد بازدید می‌کنند. معماری مسجد جامع به حدی خارق‌القاده و حیرت‌انگیز ساخته شده که وصف زیبایی‌های این مسجد واقعا سخت است!
در سال ۱۳۵۳ مسجد جامع مکی به‌دست مولانا عبدالعزیز با زیربنای ۶۰۰ متر مربعی احداث گردید. بنای اولیه جامع مکی دو مناره با ارتفاع ۳۷ متری داشت که بعد از گذشت سال‌ها تغییراتی در بنای مسجد ایجاد شد. مرحله اول بازسازی مسجد جامع مکی در سال ۱۳۷۰ و فاز دوم مرمت در سال ۱۳۹۰ انجام شد.
جالب است بدانید مردم بومی زاهدان داوطلبانه و بدون دریافت دستمزد در ساخت و بازسازی مسجد جامع مکی همکاری کرده‌اند. طراحی بنای مسجد با الهام از مسجد سلطان احمد (نمای بیرونی) و مسجد نبی (نمای داخلی) توسط بهترین معماران ایرانی صورت گرفت.
آدرس : استان سیستان و بلوچستان- زاهدان- خیابان خیام

قلعه لادیز

در جنوب غربی میرجاوه-سیستان و بلوچستان روستایی تاریخی به اسم لادیز با دارا بودن یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی به نام قلعه لادیز چشم انتظار حضور گرم شما عزیزان است. این قلعه با نام‌های دیگری از جمله قلعه ارباب‌ها، قلعه اربابی‌ها و قلعه تپه لادیز میان مردم بومی شناخته می‌شود.قلعه لادیز به دلیل سکونت داشتن افرادی با نام فامیلی اربابی به قلعه اربابی معروف شد. زمان ساخت این مکان تاریخی به دوره اشکانیان برمی‌گردد که امروزه از آن بنای باشکوه تنها خرابه‌ای به یادگار مانده است. قلعه ارباب‌ها روی صخره‌های سنگی در حاشیه روستای لادیز بنا شد؛ پی این بنا از سنگ‌های بزرگ و دیوارهای خشتی بنا گردید و قرن‌ها همچنان روی پای خود استوار مانده است!
قلعه تپه لادیز از سه طرف به پرتگاه‌های کوچکی منتهی می‌شود. این قلعه جزو قلعه‌های دفاعی طبقه‌بندی شده به شمار می‌رفت. این قلعه از بناهای اسم‌ورسم‌دار آن روزگاران بوده که با جریان داشتن آب رودخانه در شمال قلعه زندگی در این روستا جریان داشت. قلعه تپه لادیز در تاریخ ۱۰ دی‌ماه سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آدرس : استان سیستان و بلوچستان- میرجاوه- روستای لادیز

مسجد زرنج

در قرن اول و دوم مسجد زرنج توسط عبدالرحمن بن سمره (حاکم قدیم عرب) برای آموزش مسائل مذهبی و ادبی احداث شد.جالب است بدانید این مسجد درست روبه‌روی زندان شهر زرنج واقع شده است. مسجد زرنج دارای دو مناره بوده که یکی از آن‌ها با مس پوشیده شده است. حسن بصری عالمی وارسته مدتی در این مسجد به تعلیم و تدریس مشغول بود. اگرچه قرن‌ها از ساخت و دوران اصیل آن روزها گذشته، ولی همچنان این مسجد از مساجد مهم ایران محسوب می‌شود و نزد مردم زاهدان از احترام، جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.هزینه بازدید از این جاذبه رایگان است.
آدرس : استان سیستان و بلوچستان- زاهدان- بلوار بلوچستان

غار لادیز

این غار از دیدنی‌های روستای لادیز است. غاری که محال ممکن است گردشگران بعد از ورود به این روستا از آن دیدن نکنند. فرقی نمی‌کند تابستان باشد یا زمستان، در همه‌ فصول سال از سقف و اطراف غار لادیز، قطرات درشت آب روی جریان آب غار می‌چکد. با چکیدن هر قطره آب، انعکاس صدای قطرات آب در غار لادیز پخش می‌شود و بی‌تردید صدایی گوش‌نواز و یک تجربه هیجان‌انگیز به شما القا می‌کند.
آدرس : استان سیستان و بلوچستان- ۱۰۰ کیلومتری از زاهدان- ۲۵ کیلومتری شهرستان میرجاوه- روستای لادیز

برای دیدنی بقیه جاهای دیدنی زاهدان می توانید اینجا کلیک کنید.

روستاهای زاهدان

روستای تمین

وجود کوه تفتان در استان سیستان و بلوچستان باعث ایجاد آب و هوایی معتدل در بعضی از نقاط این استان شده است. روستای تمین هم یکی از این مناطق است. این روستا در ۶۵کیلومتری میرجاوه از بخش‌های شهرستان زاهدان قرار دارد و مثل نگینی سبز در دل کویر جلوه‌گری می‌کند. روستای تمین، روستایی خوش‌آب‌وهوا و سرسبز است که در تابستان هوایی معتدل و در زمستان هوای کمی سرد دارد.
چشمه‌هایی که از کوه‌های تفتان جاری می‌شوند باغ‌هایی در این منطقه ایجاد کرده‌اند. برای همین است که بیشتر مردم این روستا به کشاورزی و دامداری مشغول شده‌اند. انواع محصولات، از جمله گندم، جو، انجیر، گلابی، هلو، آلبالو، زردآلو، انگور، توت، شاه‌توت، بادام، پسته، گردو، انجیر و بادام کوهی در این منطقه کشت می‌شوند.

روستای لادیز

این روستا در ۱۰۰کیلومتری شهر زاهدان قرار دارد. این روستا سال‌ها پیش ییلاق عشایر بلوچ بوده است. البته بعدها این عشایر یک‌جانشین شده‌اند. روستای لادیز هم موقعیتی مشابه روستای تمین دارد. قرارگرفتن در کنار کوه تفتان، آب‌وهوای معتدل در تابستان‌ها و وجود رودخانه لادیز سبب شده تا گردشگران و محلی‌های بسیاری این روستا را برای گذراندن اوقات فراغت خود انتخاب کنند. اگر اهل کوهنوردی هستید، به شما مژده می‌دهیم که این روستا میزبان همیشگی کوهنوردانی است که از شهرهای مختلف ایران برای ایستادن بر فراز قله تفتان راهی این منطقه می‌شوند.

غذاهای محلی زاهدان

کشک زرد

این غذا را غذای پهلوانان زابلی می نامند. این وجه تسمیه از آن بابت است که این غذا آنقدر نیروزاست که تا ساعت ها اصلا احساس گرسنگی نخواهید کرد. کشک زرد که حالا موج محبوبیتش تا خراسان نیز رسیده و سر سفره خراسانی ها هم دیده می شود، مخصوص روزهای سرد پاییز و زمستان است که در وعده صبحانه سرو می شود. پایه اصلی این غذا، کشک زابلی است که بانوان صبور و هنرمند زابلی آن را طی یک فرایند طولانی تهیه می کنند. برای تهیه غذا پیاز را در روغن حیوانی سرخ کرده، سپس کشک زرد را اضافه کرده حسابی مخلوط می-کنیم. آب گوشتی را که قبلا تهیه کردیم کم کم اضافه می کنیم و هم می زنیم تا جا بیافتد. کشک زرد را با نان محلی سرو و با یا به اصطلاح تلیت می کنند.

آبگوشت زابلی

از آنجا که آبگوشت غذای ملی ماست و در تمام نقاط کشورمان طبخ می شود، این غذای مشهور بسته به اقلیمی که در آن زندگی می کنیم تفاوت هایی در طعم و مزه دارد. این نوع آبگوشت نیز در شیوه طبخ مشابه همان آبگوشت رایج است که با گوشت، دنبه، پیاز، سیب زمینی، نمک و فلفل طبخ می شود اما در یک ادویه تفاوت کلیدی آبگوشت زابلی است. ادویه آچار مختص مردمان این دیار است و جز اصلی آبگوشت زابلی است.

این ادویه که در خود سیستان تهیه می شود ترکیبی جالب از گندم، زیره، گشنیز، تخم شوید، زردچوبه، پیاز و نمک است. آچار به شکل یک خمیر دایره وار در می آید و در نهایت با یک تکه نخ این دایره ها آویزان شده و در مقابل آفتاب خشک می گردد. این غذای خوشمزه همانند کشک زرد با یک نان سنتی به نام تیموش سرو می شود که مخصوص این خطه و در حد نازکی کاغذ است.

املت سوزی

در اصل سوزی نام یک سبزی محلی است که در سیتان و بلوچستان می روید. برای طبخ این املت خوشمزه ابتدا سوزی را در آب می جوشانیم. زمانی که کمی نرم شد آبش را گرفته و می گذاریم کمی سرد شود. در این فاصله پیاز را تفت می دهیم. حالا پیاز، سیب زمینی آب پز و سوزی را با یکدیگر مخلوط می کنیم. داخل یک ظرف دیگر تخم مرغ ها و نمک و فلفل را اضافه می کنیم. کف یک ظرف عمیق کمی روغن ریخته مخلوط موادمان را اضافه می کنیم و در مرحله آخر تخم مرغ را بر روی آن می ریزیم. سایر مناطقی که سوزی در دسترس نباشد این املت را با سبزیجاتی همانند اسفناج طبخ می کنند اما مزه سوزی کاملا خاص و منحصربفرد است.

پکوره

ماه مبارک رمضان در بین اقوام سیستانی و بلوچ اهمیت و جایگاه ویژه ای دارد. ئر این ماه مبارک انواع و اقسام غذاها سرو می شود که یکی از آن ها پکوره است. علاقمندی مردم این خطه به پکوره در ماه رمضان به قدری بالاست که پخت و پز بانوی خانه جوابگو نیست و بازار پخت پکوره در کوچه و بازار نیز داغ داغ است. پکوره یک غذای پرطرفدار است که ورژن های متفاوتی از آن در همین کشورهای همسایه افغانستان و پاکستان و کمی آن سو تر هند طبخ می شود. برای تهیه پکوره آب و خمیر مایه را مخلوط می کنیم تا عمل بیاید. در مرحله بعد پیاز خرد شده، گشنیز و فلفل خرد شده را با هم مخلوط کرده و تخم گشنیز و ادویه را نیز اضافه می کنیم.
سپس آرد گندم را با آرد نخودچی مخلوط کرده و به آن نمک اضافه می کنیم. حالا مایه خمیر عمل آمده و مخلوط پیاز و گشنیز را با آرد مخلوط کرده خوب هم می زنیم و ده دقیقه کنار می-گذاریم تا خمیر استراحت کند. از مایه به اندازه دلخواه برداشته و در روغن با شعله متوسط سرخ می کنیم.

تباهگ

یکی از دیگر از مراسمات و آیین های مذهبی که نزد قوم بزرگ بلوچ اهمیت و جایگاه والایی دارد عید قربان است. در زمان های قدیم بعد از قربانی کردن گوسفنهای عید برای نگهداری گوشت گوسفند گوشت را کاملا به نمک و پودر انار پوشانده در مقابل آفتاب بر روی یک طناب قرار می دادند تا خشک شود. تباهگ غذای محبوب ماه مبارک رمضان نیز هست و به مردم اصیل منطقه جادویی مکران تعلق دارد، البته در شهرهای اطراف مکران نیز سرو می شود.
با وجود یخچال هنوز هم زنان مکرانی گوشت را به همین شیوه برای مراسمات و میهمانی ها تهیه می کنند. برای طبخ این غذای لذیذ ابتدا گوشت را با نمک و فلفل در آب می جوشانند. بعد از گذشت زمانی نیم ساعته آب گوشت را جدا کرده و برای پخت برنج استفاده می کنند. و گوشت را جداگانه با روغن محلی سرخ می کنند.
در برخی نقاط هم برنج را به مخلوط آب و گوشت اضافه کرده و به صورت پلوی مخلوط استفاده می کنند. تباهگ یکی از غذاهای بسیار لذیذ این ناحیه است که حتما باید امتحانش کنید.

از دیگر غذاهای محلی زاهدان می توان به دیگچه ،چنگالی، دوغ پا ، لنجو ، بت ماش و… اشاره کرد

هتل های زاهدان

هتل استقلال

این هتل چهار ستاره را می‌توانید نزدیکی میدان آزادی زاهدان پیدا کنید. این هتل سال ۱۳۷۷ شروع به کار کرد. ۸۱ واحد اقامتی، آمفی تئاتر، سالن همایش، سالن کنفرانس و سمینار با ظرفیت ۲۵ نفر، زمین بازی کودکان، سالن بیلیارد، باشگاه بدنسازی، چایخانه سنتی، کافی‌شاپ و رستوران با ظرفیت ۳۰۰ نفر از امکانات این هتل چهار ستاره هستند. هتل چهار طبقه دارد که در سال ۱۳۹۵ بازسازی شد تا خدمات بهتری به مهمانش ارائه دهد.
این هتل یکی از بهترین هتل ها در شهر زاهدان محسوب می‌شود. موقعیت مکانی مناسب آن هم دسترسی سریع به نقاط مهم شهر را فراهم کرده است. به عنوان مثال فاصله این هتل در مسیر بدون ترافیک تا فرودگاه زاهدان ۸ دقیقه، تا راه آهن زاهدان ۵ دقیقه و تا پایانه مسافربری انقلاب ۱۳ دقیقه است.
آدرس: زاهدان، میدان آزادی، مقابل بانک صادرات

هتل جهانگردی

هتل جهانگردی زاهدان یکی از بهترین هتل ها در شهر زاهدان با سه ستاره می باشد. این هتل که جزیی از مجموعه گروه هتل‌های ایرانگردی و جهانگردی است، در سال ۱۳۵۲ شروع به کار کرد. هتل محوطه‌ای وسیع در حدود ۲۴۰۰۰ مترمربع دارد و واحد‌های اقامتی آن شامل ۱۵ کومه و ۲۰ اتاق هستند.هتل جهانگردی در سال ۱۳۹۶ بازسازی شد تا خدمات بهتری به مهمانانش ارائه دهد. رستوران هتل با ظرفیت ۲۵۰ نفر، چایخانه سنتی در محوطه و پارکینگ با ظرفیت ۴۰ خودرو از امکانات تکمیلی هتل هستند.
آدرس: زاهدان، میدان میرجاوه، خیابان جام جم، مقابل بیمارستان خاتم

هتل امین

این هتل از باسابقه‌ترین هتل‌های زاهدان و یکی از هتل‌های میان‌رده این شهر است. این هتل در سال ۱۳۷۲ احداث شده است. قرارگیری این هتل در مرکز شهر، دسترسی آن به دانشگاه شهر زاهدان، فرودگاه و ترمینال مسافربری را آسان ساخته است. هتل دو ستاره امین در سال ۱۳۹۷ بازسازی شد و امکانات مناسبی مانند رستوران و کافی‌شاپ، اینترنت پرسرعت و پارکینگ اختصاصی برای مهمانان به خدمات آن اضافه شد.؛ نداشتن آسانسور همچنان یکی از ضعف‌های هتل است.
آدرس: زاهدان، میدان امام علی، ابتدای خیابان دانشگاه

هتل صالح

یک هتل دو ستاره مناسب در شهر زاهدان در استان سیستان و بلوچستان هتل صالح می باشد. این هتل در مرکز شهر قرار گرفته و به همین دلیل مراکز خرید، فرودگاه، ایستگاه راه‌آهن، نقاط دیدنی و ترمینال‌های مسافربری به راحتی از هتل قابل دسترس هستند. امکانات هتل: لابی، کافی‌شاپ، سالن اجتماعات، اینترنت، آسانسور، تاکسی سرویس، سیستم اعلام حریق، اینترنت در لابی
آدرس: زاهدان، خیابان دانشگاه ، بین دانشگاه ۱۶ و ۱۸

هتل آپارتمان ملل

این هتل آپارتمان یکی از بهترین هتل ها در شهر زاهدان می باشد که از سال ۱۳۹۶ تاسیس شده است. ۱۶ سوئیت یک خوابه و دو خوابه هتل در یک طبقه جا گرفته‌اند. هتل نوساز اما دو ستاره است، پس نباید توقع بالایی از آن داشت. بعضی از اتاق‌های هتل پنجره ندارند. علاوه‌براین هتل فاقد رستوران است. به همین دلیل صبحانه داخل اتاق‌ها سرو می‌شود.
آدرس :زاهدان، تقاطع خیابان آزادی و سعدی

سوغات زاهدان

لندو

یکی از شیرینی‌های محلی این منطقه لندو می باشد که از ترکیب مواد بومی خرما، کنجد و گندم تهیه می‌شود. از این شیرینی بیشتر در ضیافت‌ها و مهمانی‌ها استفاده می‌شود. پس از خارج کردن هسته خرما این مواد را باهم ترکیب می‌کنند و زیر یک جسم سنگی می‌گذارند تا خوب تحت فشار قرار گیرد و باهم ترکیب شوند. سپس پس از چند ساعت آن را بیرون می‌آورند و به اشکال مختلف تزیین می‌کنند.

انبه

از میوه‌های گرمسیری این منطقه انبه است که با توجه به شرایط آب و هوایی آن از محصول‌های اصلی کشاورزی به شمار می‌رود. میوه انبه علاوه بر مصرف خوراکی، آشپزی به‌عنوان طعم‌دهنده، رنگ‌دهنده و عطر کاربرد دارد. میوه‌هایی همچون انار و مرکبات نیز از دیگر میوه‌های اصلی این منطقه به شمار می‌رود.

ادویه

در زاهدان ادویه نقش مهمی در پخت و پز دارد. زاهدان به‌دلیل همسایه بودن با پاکستان، افغانستان و همچنین داشتن یک بندر که میزبان کشتی‌های تجار شرقی مانند هندی‌ها بوده، یک فرهنگ غذایی خاص در آن به وجود آمده که بخش مهمش را ادویه‌ها تشکیل می‌دهند. ادویه آچار گوشت که نام آن از هند و پاکستان آمده، یکی از ادویه‌های منحصربه‌فرد این منطقه است. این ادویه از تخمه شنبلیله، فلفل قرمز، زرد چوبه، نمک، تخم گشنیز و سیاه دانه تهیه می‌شود که مردم در بیشتر غذاهای خود از آن استفاده می‌کنند. آچار گوشت زیاد تند نیست و هر ذائقه‌ای را به خود جذب می‌کند. این ادویه را در بسته‌بندی‌های ۵۰ گرمی تا ۱۰۰ گرمی در دسترس است. اوچیزک و تنوری دو غذای معروف زاهدان است که با این ادویه‌ّای به‌خصوص تهیه می‌شوند.

کلوچه خرمایی

کلوچه خرمایی در ماه اسفند پخت می‌شود و در ایام نوروز مورد استفاده قرار می‌گیرد. بعضی از این کلوچه‌ها خرمایی و بعضی نیز بدون خرما با سیاه دانه و رازیانه تهیه می‌شود. در قدیم این کلوچه در تنور پخت می‌شد، اما امروزه در تنور گازی یا فر پخت می‌شود.

صنایع دستی زاهدان

سوزن دوزی

یکی از قدیمی ترین صنایع دستی زاهدان، سوزن دوزی است. که در این هنر زنان هنرمند و خوش ذوق بلوچی پارچه ی ساده ای را به اثر زیبا و نفیس تبدیل می کنند. این پارچه ها در تهیه لباس، روتختی، کوسن، رومیزی و … استفاده می شوند. و دیدن هر یک از آنها گردشگران داخلی و حتی خارجی را به وجد می آورند و بعنوان سوغاتی از زاهدان آن ها را تهیه می کنند. هنر سوزن دوزی در شهرهای زاهدان، زهک، سرباز و ایرانشهر رونق دارد.

گز بافی

یکی از هنرهای رایج در استان سیستان بلوچستان گزبافی است و دلیل آن وجود درختان گز و بوته هایی است که به وفور در این منطقه به چشم می خورند. بنوعی استفاده مفیدیست از آنچه که طبیعت به آنها داده است. برای بافت اشیای حصیری از این چوب های خشک، ابتدا آن ها را در آب میگذارند تا انعطاف پذیر شوند و سپس سبدهایی را در اشکال مختلف می سازند. این سبدهای بافته شده از گز را میتوان بعنوان سوغات از زاهدان تهیه کرد.

خامه دوزی (خمک دوزی)

نام یکی دیگر از صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان خامه دوزی است که به آن خامک دوزی یا خمک دوزی و یا حتی سفید دوزی نیز می گویند. اما قدیمی ترین واژه برای این هنر همان خمک دوزی است. به این دلیل این نام را بر این هنر گذاشته بودند که در سال های دور، ابریشم بدون هیچ گونه پرداختی از قبیل رنگرزی و پخت و پز یا سفیدکاری و در واقع به صورت خام استفاده می شده است.در اصل خامه دوزی همان سوزن دوزی است که در آن از نخ ابریشم استفاده می شود.

پریوار دوزی

این نوع دوخت پلیوار نیز نامیده می شود که نوعی گلدوزی بر روی پارچه می باشد.مواد اولیه و ابزار کار همانند سایر رشته های سوزندوزی، نخ، پارچه و سوزن است. دوخت مستقیماً بر روی جامه دوخته میشود و مانند سوزندوزی بلوچ به پارچه ای با تار و پود منظم و عمود بر هم نیازی نیست.

سیاه دوزی

در اصل سیاه دوزی نوعی سوزن دوزی است که تنها از نخ سیاه رنگ که معمولا ابریشمی است، در آن استفاده می شود و برای تزیین سرآستین و پیش سینه ی لباس ها به کار می رود. نحوه ی دوخت به این صورت است که با دوخت دندان موشی ِ بهم چسبیده نقش هایی مثلثی شکل روی لباس می زنند و گاهآ دربین دوخت دندان موشی از دوخت زنجیره هم استفاده می کنند.

سکه دوزی و آینه دوزی

دوختن آینه های کوچک و پولک با فواصل متفاوت یا یکسان بر روی لباسهای محلی ، جلیقه ، کمربند و آویزهای دیواری با نخ های الوان را آینه دوزی می گویند. آینه دوزی گاهی با ابریشم دوزی، قیطان دوزی و بخیه های تزئینی همراه است. این هنر به سکه دوزی و دکمه دوزی نیز شهرت دارد.

از دیگر صنایع دستی زاهدان می توان به حصیر بافی، خولک بافی، سیس بافی، سفالگری ، جواهران ، دودنی بافی ، قالی بافی ، گلیم بافی ، چادر بافی ، پلاس بافی ، نمد مالی ، سفره بافی ، خراطی و معرق اشاره کرد.

رستوران های زاهدان

رستوران هتل جهانگردی زاهدان

هتل جهانگردی یکی از بهترین هتل‌های زاهدان است که سال ۱۳۵۲ در زمینی به مساحت ۲۴۰۰۰ مترمربع احداث شد. طی چند سال گذشته بهسازی‌های متعددی برای بهبود سطح کیفیت روی هتل جهانگردی انجام شده است. چیزی که رستوران این هتل را از دیگر رستوران های زاهدان متمایز کرده، کیفیت غذاها و واقع شدن در یک هتل خوب است.
مسافران می‌توانند علاوه‌بر اقامت در هتل با امکانات قابل قبول، غذایی عالی را سرو کنند. این رستوران فضایی دلنشین برای سرو انواع غذاها را دارد. در رستوران این هتل، انواع غذاهای ایرانی، بین‌المللی، فست‌فود و گیاهی سرو می‌شود. بیشتر افرادی که در رستوران هتل جهانگردی غذا میل کرده‌اند، کیفیت غذاهای آن را بیشتر از دیگر رستوران‌های این شهر می‌دانند.
آدرس: زاهدان، میدان میرجاوه، خیابان جام جم، مقابل بیمارستان خاتم

رستوران ولیعصر زاهدان

همانطور که گفتم اهالی زاهدان اهمیت زیادی برای خوراک قائل هستند و به‌همین‌دلیل رستوران‌های منحصربه‌فرد این شهر تمام شدنی نیست. ولیعصر یکی از رستوران‌ های زاهدان محسوب می‌شود که در آن می‌توانید غذایی لذیذ، کنار خانواده، میل کنید. این رستوران دکوراسیون و چیدمانی معمولی دارد و در منو آن انواع کباب‌، مرغ و ماهی همراه با برنج پاکستانی سرو می‌شود. اگر می‌خواهید در این شهر غذایی معمولی با قیمت مناسب میل کنید، پیشنهاد ما رستوران ولیعصر است.
اخلاق خوب پرسنل در کنار ویژگی‌های گفته شده، این رستوران را به یکی بهترین رستوران زاهدان با کیفیت معمولی و البته قیمت‌های مقرون‌به‌صرفه تبدیل کرده است. بسیاری از افرادی که رستوران ولیعصر را پاتوق خود می‌دانند، از کیفیت غذای و طعم آن تعریف‌های قابل‌قبولی داشته و معتقد هستند در برابر قیمت اقتصادی، غذای آن حجم و کیفیت خوبی دارد.
آدرس: زاهدان، بلوار آزادی

رستوران استقلال زاهدان

اگر برای گشت‌وگذار خود حوالی بلوار آزادی زاهدان بودید و قصد داشتید در رستورانی بهتر از ولیعصر غذا بخورید به هتل استقلال بروید. این هتل ۴ ستاره بوده و می‌توانید در فضای بزرگ و دلنشین آن غذاهای خوشمزه با دیزاین اشتهابرانگیزی را میل کنید.
این هتل سال ۱۳۷۷ افتتاح شد و برای افزایش تنوع و کیفیت خدمات ارائه‌شده به مسافران، سال ۱۳۹۵ بهسازی‌هایی روی ساختمان آن انجام شد. حدود ۲۵۰ نفر به‌صورت همزمان می‌توانند در رستوران این هتل حضور داشته باشند. انواع غذاهای ایرانی و بین‌المللی در این رستوران قابل سفارش است. یکی از مزایای مهم رستوران هتل استقلال سرویس‌دهی کم‌نظیر است که آن را از دیگر رستوران های زاهدان متمایز می‌کند.
چراکه در اغلب رستوران‌های وسط شهر زاهدان، رفتار پرسنل و سرویس‌دهی کیفیت متوسطی دارد که چندان قابل‌تعریف نیست، اما کارکنان این هتل برخورد محترمانه و خوبی با مشتریان دارند.
آدرس: زاهدان، بلوار آزادی

رستوران حاج احمد زاهدان

این رستوران سنتی و نوستالژی ، پرسنل خوش صحبت و خون‌گرمی دارد که از هم‌کلام شدن با آن‌ها لذت می‌برید. اگر از رستوران‌های لوکس، مجلل و گران‌قیمت خسته شده‌اید و دنبال کمی تفاوت هستید، هنگام سفر به زاهدان، سری به این رستوران بزنید.
غذاهای رستوران حاج احمد نسبت به دیگر رستوران‌های این شهر قیمت تقریبا کمتری دارد و کیفیت غذای آن نیز متوسط است. بیشتر مشتری‌های این رستوران، نه برای سرو غذاهای باکیفیت بلکه برای هم‌کلام شدن با کارکنان صمیمی آن به این رستوران مراجعه می‌کنند تا در محیطی دوستانه و دور از فضای رسمی غذایی میان‌رده بخورند.
از جمله غذاهای این رستوران می‌توان به انواع کباب، خورش و غذاهای محلی زاهدان اشاره کرد. با رفتن به رستوران حاج احمد حس نوستالژیک و خاطره‌انگیزی از رستوران‌هایی با حال‌وهوای قدیمی به شما دست خواهد داد.
خبر خوب آنکه این رستوران علاوه‌بر فضای مسقف، فضایی سنتی و روباز دارد که در آن تخت‌های سنتی چیده شده است. همچنین یک حوض زیبا با فواره‌های آب وسط آن وجود دارد که صدای گوش‌نواز آن غذای روح است. به‌طورحتم خوردن غذا در این محیط بسیار دلچسب خواهد بود، چراکه هم جسمتان و هم روحتان را سیر خواهد کرد. بنابراین این رستوران را می‌توان در لیست بهترین رستوران های زاهدان قرار داد.
آدرس: زاهدان، بلوار میرحسینی

رستوران عمارت زاهدان

عمارت یکی از سنتی‌ترین رستوران های زاهدان است که برخلاف اغلب گزینه‌های شکم‌گردی زاهدان برای افراد گیاه‌خوار نیز منوی مناسبی دارد. این رستوران کیفیت غذای قابل‌قبولی داشته و پرسنل آن با مهمانان رفتار گرم و محترمانه‌ای دارند. غذاهایی که در این مکان سرو می‌شود، شاید کمی گران به‌نظر برسد، اما امتحان غذاهای محلی آن خالی از لطف نیست. در منو رستوران عمارت انواع کباب، خورش و غذاهای محلی وجود دارد که طعم قوی و جذابشان یک تجربه واقعی از غذاهای جنوبی است. این مکان را به ‌نوعی می‌توان یک سفره‌خانه سنتی زیبا دانست.
آدرس: زاهدان، بلوار دانشگاه

رستوران خان جهان زاهدان

بدون شک در بین سرآشپزهای رستوران‌ های زاهدان سرآشپز خان جهان یکی از لذیذترین غذاها را می‌پزد. دانشجوهایی که سر ظهر از دانشگاه زاهدان بیرون می‌آیند، می‌توانند با اندکی پیاده‌روی به این رستوران بروند. شاید مهم‌ترین ویژگی رستوران خان جهان، ظروف و بشقاب‌های زیبا و طرحدار آن است که رنگ‌های متنوعی دارند. بشقاب‌هایی که اشتهای سیرترین آدم‌ها را باز خواهد کرد. در این بشقاب‌های خوش رنگ و نقش انواع غذاهای بومی زاهدان، کباب‌های مثال‌زدنی و خورش‌های خوشمزه سرو می‌شود.
آدرس: زاهدان، بلوار دانشگاه

بهترین زمان سفر به زاهدان

اگر به شهرهای جنوبی سفر کرده باشید، بی‌شک متوجه شده‌اید که گرما و خشکی هوا دو ویژگی ثابت آب و هوایی این مناطق هستند. زاهدان هم مانند بقیه شهرهای بیابانی ایران سرما را بیشتر در شب تجربه می‌کند و اختلاف دمای زیادی بین روز و شب این شهر وجود دارد. شهرهای دیگر استان سیستان و بلوچستان، بارش بیشتری دارند و زاهدان سردترین شهر این استان محسوب می‌شود؛ اما باز هم رنگ برف را کمتر به خود دیده است.

زاهدان در بهار

فروردین تا اوایل خرداد ماه زاهدان دارای شرایط آب و هوایی مناسبی است و طبیعت زیبایی دارد که می تواند فرصت عالی برای سفر به این شهر باشد. با فرا رسیدن ماه خرداد زاهدان گرم تر شده و میزان گردشگران نیز کاهش می یابد. بنابر این بهترین فصل سفر به زاهدان بهار است.

زاهدان در تابستان

فصل تابستان در زاهدان بسیار گرم و خشک است به طوری که متوسط دمای آن به ۴۰ درجه سانتی گراد می رسد.تحمل این شرایط آب و هوایی واقعا دشوار است به همین دلیل به ندرت گردشگران تابستان را برای سفر به زاهدان و بازدید از جاذبه های دیدنی آن انتخاب می کنند.

زاهدان در پاییز

با فرا رسیدن فصل پاییز دمای هوا تا حدودی کاهش پیدا می کند و خنک تر می شود. به طوری که مجددا میزان گردشگران در زاهدان افزایش یافته و افراد بیشتری این شهر را برای مسافرت انتخاب می کنند.در پاییز متوسط دمای هوای زاهدان حدود ۱۵ الی ۲۳ درجه سانتی گراد است و در آذر ماه بارش باران کم کم آغاز می شود.

زاهدان در زمستان

زمستان های زاهدان بسیار سرد و خشک هستند، به طوری که تنها گاهی اوقات شاهد بارش باران در این شهر هستیم.در فصل زمستان نیز برخی از گردشگران به زاهدان سفر می کنند که می تواند تجربه متفاوت و لذت بخشی باشد. کمترین میزان دما در فصل زمستان در شهر زاهدان حدود ۶ درجه سانتی گراد است.

روش های سفر به زاهدان

سفر با هواپیما

فرودگاه زاهدان، یک فرودگاه بین‌المللی است که از سال ۱۳۳۲ فعالیت خود را شروع کرده است. در ابتدا از این فرودگاه برای حمل محموله‌های پستی و بسته‌های گمرکی استفاده می‌شد. تجار هندی، پاکستانی و ایرانی را بین ایران و شهرهای کراچی و بمبئی جابه‌جا می‌کرد. بعدها این فرودگاه وسعت گرفت. بلیط هواپیما زاهدان را می‌توان برای پروازهای داخلی از تهران، مشهد، کرمان، اصفهان، شیراز، چابهار، گرگان و… و برای پروازهای خارجی از دبی، دمشق، بغداد، نجف و جده گرفت.
راه هوایی شما را در سریع‌ترین و راحت‌ترین شکل سفر به زاهدان می‌رساند. به خصوص اگر عزیز ناتوان یا سالخورده همراه داشته باشید، استفاده از هواپیما و مسیر هوایی برای رسیدن به زاهدان به جای راه زمینی برایشان بهتر است. مسافت هوایی از تهران تا زاهدان ۱۱۲۱ کیلومتر است که مدت ۱ ساعت و ۵۰ دقیقه زمان می‌برد؛ حدوداً دو ساعته به مقصد می‌رسید.

سفر با قطار

این شهر از طریق شهر کرمان به شبکه راه‌آهن سراسری متصل است. همه روزه از این ایستگاه، امکان خرید بلیط قطار زاهدان در مسیر تهران ـ کرمان ـ زاهدان وجود دارد. علاوه بر این مسیر، خط آهنی دیگر زاهدان را به مرز میرجاوه‌ و کشور پاکستان متصل می‌کند. با قطار حدود ۲۴ ساعت از تهران تا زاهدان در راه هستید.

سفر با خودروی شخصی

برای رسیدن از تهران به زاهدان سه مسیر در پیش دارید. مسیر اول که مسافتی برابر با ۱۴۸۵ کیلومتر دارد، از کاشان، اصفهان، یزد، رفسنجان و بم می‌گذرد و در نهایت به زاهدان می‌رسد. این مسیر که مسافت کمتری نسبت به دو مسیر دیگر دارد، حدود ۱۷ ساعت شما را در راه قرار می‌دهد؛ بنابراین نیاز مضاعف به جان تازه در مسیر دارید که هر از چند کیلومتری توقفی داشته و چایی خوش‌ عطر بنوشید. حتی ممکن است یک چرت کوتاه، انرژی‌تان را برای طی ادامه مسیر چند برابر کند؛ یا تصمیم بگیرید در مسیر رسیدن به زاهدان در شهرهای میان راه، توقفی چندساعته یا چند روزه داشته باشید. و دوباره ادامه مسیر را طی کنید.

مسیر دوم که طولانی‌تر است، مسافتی حدود ۱۵۸۸ کیلومتر دارد و از قم، کاشان، یزد، زواره، انارک، خور، دیهوک، بیرجند و در نهایت از زاهدان می‌گذرد. در مسیر آخر، از سمت سمنان، شاهرود، سبزوار، بیرجند گذشته و در نهایت به مسیر قبلی ادامه خواهید داد؛ این مسیر حدود ۱۵۹۹ کیلومتر است.

سفر با اتوبوس

برای رفتن به زاهدان با اتوبوس باید خود را به ترمینال جنوب برسانید. همه روزه این ترمینال به سمت ترمینال زاهدان اتوبوس دارد اما ممکن است گذر زمان و طی مسیر با اتوبوس، سفرتان را سخت‌تر کند.