سی و سه پل ، باشکوه ترین پل نصف جهان

سی و سه پل ، یکی از طولانی‌ترین و زیباترین پل‌های زاینده‌رود با ۲۹۵ متر است که در همان دوران شاه عباس اول صفوی ساخته شد. این پل بقدری باشکوه است که پرسی سایکس سی و سه پل را یکی از پل‌های درجه اول دنیا و شاردن آن را شاهکار معماری می‌داند. معمار بزرگ این پل استاد بزرگوار حسین بنا اصفهانی بوده است که پدر ایشان از بزرگترین و معروف ترین معماران در زمان صوفیه بوده است. از بهترین آثار آن می توان به مسجد شیخ لطف الله اشاره کرد.

این پل با استفاده از باکیفیت ترین و بادوام ترین مصالح زمان خود و بدون به کار رفتن فلزات و فولادهای بسیار مقاوم تهیه و ساخته شده است و نکته جالب این است که بعد از گذشت سده های متمادی هنوز هم حیرت بسیاری از معماران مدرن امروزی را برانگیخته است.

برای آشنایی بیشتر با اصفهان پیشنهاد می کنیم به صفحه جاهای دیدنی اصفهان مراجعه بفرمایید.

تاریخچه سی و سه پل

ساخت پل در سال ۱۵۹۹ در زمان شاه عباس آغاز شد و در سال ۱۶۰۲ به پایان رسید. این پل روی رودخانه زاینده رود ساخته شده است. با نظارت و هزینه الله وردی خان، از سرداران معروف شاه عباس صفوی اول، ارامنه در دوره صفویه جشن‌های خاصی را در کنار این پل برگزار می‌کردند. در سال ۱۵۹۸ شاه عباس پایتخت امپراتوری خود را از قزوین به اصفهان منتقل کرد. ۵ پل از ۱۱ پل در زمان صفویه به عنوان وسیله عبور از رودخانه ساخته شده است.

در طول ۴۰۰ سال تاریخ پل، رودخانه خشک شد، اما Si-o-Se-Pol اهداف دیگری پیدا کرد. این مکان مکانی برای پیاده روی عصرگاهی، جلسات عمومی، رویدادها و یک نقطه مشاهده برای ورزش‌های آبی بود. این پل در زمان شکل گیری و توسعه اصفهان، یکی از محورهای اصلی ارتباطی در شهر بوده است و چهار باغ عباسی را به چهار باغ بالا و محله جلفا متصل می‌کند. طولانی ترین پل روی زاینده رود اصفهان سی و سه پل است.

سی و سه پل همانطور که از نامش پیداست دارای ۳۳ دهانه و ستون اصلی است. اما در ابتدا ۴۰ دهانه داشته، اما برخی از آنها به تدریج متروک شده‌اند. از نام‌های دیگر این پل می‌توان به «پل جلفا» و «پل عباسی» اشاره کرد. در بخش داخلی پل، تصویرها و نگارگری‌هایی نیز وجود داشته است که در گذر زمان از میان رفته است. مشهور است که در ملات سی و سه پل از سفیده تخم مرغ استفاده شده است و این موجب استحکام آن شده است. همچنین برخی بررسی‌ها نشان داده است که ستون‌های پل برای قرار گرفتن در آب، طراحی شده است و خشک شدن آب زاینده رود، ممکن است به استحکام آن آسیب بزند.

مراسم و جشن های تاریخی در سی و سه پل

سی و سه پل در طول تاریخ محلی برای اجتماع شاعران، بزرگان، رجال و سایر مردم و همچنین برگزاری جشن‌ها و مراسم‌های گوناگون بوده است که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

جشن آب پاشان یا آب ریزان: ریختن آب و گلاب روی یک‌دیگر در ۱۳ تیرماه
مراسم خاج شویان: مراسمی مخصوص ارامنه اصفهان در دوران صفویه
جشن نوروزی: هفت روز جشن نوروزی در عصر صفوی همراه با چراغانی و گل‌ریزان

معماری سی و سه پل

سی و سه پل چیزی در حدود ۳۰۰ متر طول و ۱۴ متر عرض دارد. برای ساخت این پل از مصالحی مانند سنگ، آجر، ملاط ساروج و گچ استفاده‌ کرده‌اند. بر اساس نظر کارشناسان زمین‌شناسی و میراث فرهنگی، پایه و فونداسیون این پل به‌گونه‌ای ساخته‌ شده است که رطوبت، دوام و استحکام آن را افزایش می‌دهد و به همین دلیل در درازمدت آب به آن آسیبی نزده است.

در دو طرف پل طاق‌نماهای سرپوشیده‌ای به چشم می‌خورد که از یک طرف به رودخانه و از طرفی دیگر به میان پل مشرف هستند و باعث شده‌اند تا معبر باریک مسقفی در دو سوی پل ایجاد شود. پیاده‌رو پل دارای ۹۹ طاقچه است که در آن‌ها تابلوهای نقاشی وجود داشتند و امروزه اثری از آن‌ها دیده نمی‌شود.

این پل از آجرهای زرد رنگ و سنگ آهک که مصالح معمولی سازه‌های عصر صفوی است، ساخته شده است. طاقچه‌های تشکیل شده توسط طاق‌ها برای نشستن و گپ زدن در حین لذت بردن از منظره شهر عالی هستند. یکی از طاق‌ها مدتی میزبان چایخانه بود اما بعدا بسته شد. چیدمان دهانه‌ها در این پل و عظمت آن بسیار چشم نواز است. این پل ترکیبی از روش‌های مهندسی به همراه هنرهای معماری است.

دلیل نامگذاری سی و سه پل

نظریه‌های زیادی در رابطه با عدد ۳۳ وجود دارد که یکی از آن‌ها به ارتباط میان تبار گرجی الله‌وردی خان و الفبای ۳۳ حرفی گرجی اشاره دارد. عده‌ای این نظریه را کاملا رد کرده‌اند، چون سی‌ و سه‌ پل ابتدا ۴۰ دهانه داشت.

برخی دیگر از کارشناسان بر این باور هستند که عدد ۳۳ مربوط به آناهیتا، الهه آب است و این پل در واقع نمادی از آناهیتا، الهه آب بوده است.

بهترین زمان بازدید از سی و سه پل

سی و سه پل بدون زاینده رود لطف سابق را ندارد؛ بنابراین بهترین زمان برای بازدید از سی و سه پل اوقاتی است که زاینده رود پرآب است و به شکوه همیشگی خود بازگشته است. در ساعات روشنایی روز امکان دیدن جزئیات بیشتری وجود دارد و شب‌های سی و سه پل با نورپردازی صفایی دیگر دارد. با این همه اگر قصد عکاسی دارید، در روز عکس‌هایی متنوع‌تر و کیفیت بهتر می‌توانید تهیه کنید.

نحوه دسترسی

آدرس: استان اصفهان، شهر اصفهان، میدان انقلاب، خیابان چهارباغ عباسی
دسترسی به این مجموعه تاریخی بسیار زیبا و بی نظیر از طریق مترو، اتوبوس و تاکسی امکان پذیر می باشد و شما می توانید به راحتی و در کوتاهترین زمان ممکن به این مجموعه دسترسی داشته باشید.