شهر دیباج یکی از شهرهای کوهستانی شهرستان دامغان در استان سمنان است. این شهر در ۵۵ کیلومتری شمال شهر دامغان قرار دارد و مرکز دهستان رودبار است. دیباج در سال ۱۳۷۵ و بر اساس مصوبه هیئت وزیران وقت به شهر تبدیل و اکنون دارای شهرداری است.دیباج خود شامل محلههای قلعه، ورزن و زردوان است (بر گرفته از اسامی روستاهای قدیمی به هم پیوسته از زمان ایجاد شهر جدید) پیشتر آن را چهارده یا چهارده رودبار میخواندند.
ریشه نامگذاری شهر دیباج
چهارده قبلاً از چهار روستای کوچکتر تشکیل میشد. علاوه بر سه روستایی که در بالا نام برده شد، روستا یا ده چهارم امین آباد نام داشت که اکنون خراب ده نامیده میشود و هر سال در هشتم محرم مردم به یادبود مردگان این ده در آنجا گرد میآیند. بنا به گفته مردم محلی این ده در گذشته بر اثر حمله سپاهیان مهاجم یا بلایای زمینی ویران شدهاست. امروزه اندکی بنای مخروبه در محل این ده دیده میشود.نام جدید این شهر از امامزادهای به همین نام در این مکان اقتباس شدهاست. مقبره منسوب به محمد پسر جعفر صادق امام ششم شیعیان دوازده امامی که ملقب به امامزاده محمد دیباج است در محله قلعه در جنوب غربی شهر واقع شدهاست.
مردم و زبان
نزدیک به همه مردم این شهر مسلمان و شیعه دوازده امامی هستند. اغلب مردان برای کار به دامغان، سمنان یا گرگان مهاجرت میکنند. دیباجی گویش مردم شهر دیباج است. پژوهشگران زبانشناس دیباجی را از گویشهای حاشیه دریای خزر میدانند. گویش دیباجی علیرغم داشتن شباهتهایی با گویشهای مجاور خود بهویژه نواحی شمالی، تفاوتهایی نیز با آنها دارد. پژوهشگران زبانشناس با توجه به قرابت خاص گویش دیباجی با گونههای مازندرانی به لحاظ صرفی و نحوی، گویش دیباجی یکی را از گونههای مازندرانی میدانند.بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۵٬۶۴۷ نفر (در ۱٬۹۶۰ خانوار) بودهاست.
محصولات کشاورزی و دامپروری
این شهر به خاطر آب و هوای کوهستانی، مستعد پرورش محصولات باغی و دامپروری است. مانند شهمیرزاد سمنان، در اینجا هم گردو از عمده میوههای باغی، در کنار گیلاس، انگور، آلبالو، زردآلو و سیب میباشد. در کنار اینها، سیب زمینی و گندم دو محصول عمده کشاورزی و این ناحیه است. آب کشاورزی و آشامیدنی از چشمههای مختلف طبیعی که در اطراف شهر هستند تهیه میشود.
محصولات دامی
شهر دیباج دارای سه هزار هکتار مرتع و بیست هزار راس گوسفند و بز میباشد که در سه نوع مرتع تألیف میکنند.
مراتع زمستانه در اطراف دیباج
مراتع میانبد در منطقه کشت و دشت
مراتع ییلاقی (سربند-چهار گنبدان-سنگ بن –لار کوه وزندان و پلاش) که حدود ۳۰٪ مردم از راه پرورش گوسفندان داشتی امرار معاش میکنند البته این درصد در قدیم ۸۰٪ بودهاست با توجه به خشکسالیهای اخیر و فقیر شدن مرتع اکثر دامداران بزرگ دامهای خود را فروختهاند. در اواخر فروردین ماه گوسفندان از اطراف دیباج به مراتع میا نبد رفته که در اواسط اردیبهشت ماه به بنه (خیل) میروند و کار دوشیدن شروع میشود. درحال حاضر هم اولین جشنواره آیین امامداری یا (شیردوشان) در کنار امامزاده محمد دیباج برگزار شد.
آبوهوا
آبوهوای این شهر در بهار و تابستان سرسبز، خنک و مطبوع و در پاییز و زمستان سرد و عمدتاً پوشیده از برف است.
جاهای دیدنی شهر دیباج
امامزاده محمد
آبشار تنگه زندان
سرچشمه
دشت سربند
کلا
دم تنگه
امیران دشت
بالا آییش
دشت مناره
کشت دشت
چشمه آبسیج
آبشار بزپُل
آبشار نسروا
تنگه شمشیربُر
حصار قلعه
مقبره آیت الله میراسماعیل نجفی قدمی معروف به آقانجفی (ورزن)
نظر کاربران :
من بچه اونجا ولی الا سمنان اونجا اصلا رستوران نداره که داش
ما در تابستان انجا بودیم ولذت بردیم جای شما خالی
این جا جای بسیار کهنی است نگینی در استان سمنان می باشد
فقط به صورت گذری خوبه.ما اینجا به رستورانی رفتیم که غذاش خیلی خوب نبود