شناسایی بازارهای هدف ضامن اقتصادی کردن صنایع دستی

به گزارش ایرنا، صنایع دستی از جمله صنایع کم هزینه اما ارزآور است و با توجه و در نظر گرفتن تمهیدات هوشمندانه می توان نهایت بهره وری از این صنعت ارزان قیمت را در جهت اشتغالزایی و رونق اقتصادی داشت.
نوآوری و خلاقیت در تولید متناسب با نیاز روز جامعه نوعی بازاریابی و شناسایی بازار هدف محسوب می شود که بهبود معیشت هنرمندان و به چرخش درآمدن چرخه اقتصادی را به دنبال دارد.
به گفته کارشناسان، صنایع دستی از محدود صنایعی محسوب می شود که تفاوت نرخ ارز تاثیرات مثبتی بر افزایش حجم صادرات و ارزآوری آن دارد و برای تحقق این راهبرد باید توجه و تامین بازار فروش برای محصولات صنایع دستی مورد توجه قرار گیرد و جایگاه فعلی صنایع دستی در کشور ارتقا یابد.
کمترین کاری که می توان برای رونق این صنعت فراموش شده انجام داد هدیه صنایع دستی در مناسبت های مختلف به یکدیگر است و اجرایی شده این راهبرد از سوی دستگاه های دولتی نقش مهمی در رونق بازار فروش و معرفی صنایع دستی دارد چرا که اجرایی شدن این راهبرد از سوی دستگاه های دولتی تیری با ۲ نشان است هم رسم ادب در دیدار به جا آورده می شود و هم هنر و هویت ایرانی اسلامی را به جهان مخابره می کند.
به گفته کارشناسان، نوآوری در تولیدات صنایع دستی، بسته بندی مناسب و جذاب و کاربردی کردن آن متناسب با نیاز جامعه از راهکارهای جلب توجه مردم به این صنعت است و رفع دغدغه هنرمندان در تامین بازار فروش زمینه ساز نوآوری در تولید است.
به گفته هنرمندان حفظ اصالت هنر و تولید محصولات باکیفیت، رفع مشکلات بیمه ای هنرمندان و معافیت پرداخت مالیات در بخش صنایع دستی به منظور تعدیل قیمت محصولات صنایع دستی را از راهکارهای رونق این صنعت عنوان کردند.
به باور کارشناسان تنوع محصولات صنایع دستی در کشور به قدری زیاد است که چین با جمعیت یک میلیارد نفری چنین تنوعی ندارد اما اکنون به دلیل بی توجهی، بسیاری از رشته های صنایع دستی منسوخ شده است و به دلیل فقدان تضمین درآمد و تامین مالی، افراد علاقه ای به فراگیری این هنرها ندارند.
سال گذشته بدون در نظر گرفتن فرش و زیورآلات، در بخش صنایع دستی بالغ بر ۲۸۱ میلیون دلار صادرات صورت گرفت و بالغ بر ۲۵۰ میلیون دلار صادرات چمدانی در سال ۹۶ انجام شد که در مجموع ارزش مالی صادرات سال گذشته صنایع دستی کشور حدود ۵۰۰ میلیون دلار بوده است.
با وجود مشکلات اقتصادی و ارزی، در نیمه اول امسال صادرات صنایع دستی کشور در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۹.۵ درصد افزایش یافت.
به گزارش ایرنا، فرهنگ سازی و رونق بخشی به بازار فروش صنایع دستی باید از دستگاه های دولتی به دلیل قدرت اثرگذاری در جامعه آغاز شود تا به تدریج بر دیگر بدنه جامعه نیز اجرایی و در نهایت در جامعه نهادینه شود که این فرهنگ سازی و رونق بازار صنایع دستی برای همه منفعت دارد.
صنایع دستی ظرفیتی منحصر به فرد در بخش اقتصادی محسوب می شود که توجه به این مهم می تواند زمینه ساز تحقق اقتصاد مقاومتی و ایجاد اشتغال در کشور باشد.
سهولت در راه اندازی کارگاه های صنایع دستی، بی نیازی از سرمایه گذاری کلان و مواد خارجی و سهولت در تولید از جمله مواردی است که صنایع دستی را به عنوان یکی از مصادیق تحقق اقتصاد مقاومتی مطرح می کند.
استان سمنان حدود چهار هزار و ۵۰۰ هنرمند صنایع دستی در ۵۲ رشته شناسایی شده دارد و برخی رشته ها نیز به دلایلی مانند نبود استادکار، نبود هنرآموز و یا غیرکاربردی بودن در شرایط زندگی کنونی به کلی فراموش شده اند.

**نمایشگاه راهی به سوی معرفی آثار صنایع دستی
هنرمند چرم دوز سنتی اهل استان البرز و یکی از غرفه داران نمایشگاه صنایع دستی منطقه ای کشور در استان سمنان به ایرنا گفت: هنرمندان برای تامین بازار فروش نیازمند حمایت مسوولان هستند و برگزاری نمایشگاه های صنایع دستی نقش مهمی در معرفی آثار و تامین بازار فروش دارد.
سعید دبیرنیا افزود: رسانه نقش مهمی در رونق بخشی به بازار فروش صنایع دستی در نمایشگاه ها دارد و از خبرنگاران می خواهیم با انتشارو انعکاس رویداد مهم برگزاری نمایشگاه صنایع دستی کشور در سمنان به صنعت گران این بخش در تامین بازار فروش کمک کنند.
هنرمند رشته چرم دوزی سنتی اظهار داشت: هنرمندان از فروش محصولات خود در نمایشگاه هایی که در دوره های قبل برگزار شده رضایت داشتند.
هنرمند برجسته و نمونه اهل شهرستان مهدیشهر استان سمنان که در بخش شماره دوزی موفق به دریافت مهر اصالت یونسکو در برنامه داوری نشان بین المللی صنایع دستی ۲۰۱۶ شده است، گفت: دست بافته های لباس سنتی و پارچه بافی و سوزن دوزی از صنایع دستی مهدیشهر محسوب می شود و با توجه به علاقه مردم مهدیشهر به لباس های سنتی این هنر مورد توجه است و بازار فروش مطلوبی دارد.
سیده فاطمه خادمیان افزود: هنر شماره دوزی اکنون در تامین مواد اولیه برای دوخت لباس های زنانه دچار مشکل است.
وی ابراز داشت: برای دوخت لباس هایی از جنس ابریشم نیاز به نخ از جنس ابریشم دوم هستم که اکنون این مواد گران شده و تامین این نوع نخ دچار مشکل است.
هنرمند شماره دوزی خاطر نشان کرد: زمانی نخ را به قیمت هر کیلوگرم ۳میلیون و ۵۰۰ هزار ریال تهیه می کردم اما اکنون برای خرید این نخ باید به ازای هر یک کیلو گرم هفت میلیون و ۵۰۰ هزار ریال باید هزینه کنم.
خادمیان خواستار تعدیل قیمت مواد اولیه و توجه بیش از بیش مسوولان به صنعتگران صنایع دستی در جهت تامین بازار فروش شد.

**گرانی مواد اولیه چالش هنرمندان صنایع دستی
هنرمند تولید کننده بافته های داری کشور گفت:خرید پشم از هر کیلو گرم ۲۰۰ هزار ریال با تغییر شرایط اقتصادی به هر یک کیلوگرم یک میلیون ریال افزایش یافته است و به واسطه افزایش قیمت در مواد اولیه، قیمت فروش محصولات بافته های داری مانند گلیچ، گلیم و جاجیم افزایش یافته و اکنون بازار فروش را دچار چالش کرده و خریدار پذیرای این قیمت نیست.
سیده حمیده رضوی فرد، وجود واسطه در بازار فروش صنایع دستی را از چالش های اساسی صنعتگران صنایع دستی عنوان کرد و افزود: وجود واسطه و نبود دسترسی مستقیم به بازار فروش موجب شده تا زحمت نصیب هنرمند و سود کار نصیب واسطه شود.
هنرمند جاجیم باف کشور نیز گفت: بازار فروش برخی از آثار هنری مانند پرچم ها دستگاه های دولتی هستند اما با وجود پیگیری های انجام شده برای خرید آثار هنری اقدامی در جهت خرید انجام نشده است.
ملیحه ذوالفقاریان اظهار داشت: هنرمندان صنایع دستی نیازمند توجه و حمایت دولت هستند و خرید آثار هنری هنرمندان برای هدیه به مهمانان دستگاه های دولتی حداقل حمایتی است که می توانند از قشر هنرمند جامعه داشته باشند.
وی، مشکل در دسترس نبودن و گرانی مواد اولیه را از مشکلات هنرمندان صنایع دستی در حوزه جاجیم بافی مطرح کردو افزود: برخی مواد اولیه مانند نخ چهار لا تاب در سمنان وجود ندارد و برای تامین آن باید به تهران مراجعه کنم و رنج سفر و گرانی مواد اولیه عرصه را بر هنرمندان جاجیم بافی تنگ کرده است.
هنرمند پته دوز کشور هم گفت: پته دوزی از هنرهای کمتر شناخته شده است که به روش سوزن دوزی بر روی پارچه عصاره هنر بر دل پارچه نقش می بندد و ۸۰ نفر در این بخش آموزش دیدند.
مریم بلوچی اظهار داشت: به دلیل سختی کار هنر پته دوزی قیمت آن متناسب با زحمت آن کمی بالاست و برگزاری نمایشگاه ها فرصتی برای معرفی این آثار هنری به هنرمندان و تامین بازار است.

** واسطه گری آفت صنایع دستی
هنرمند نواربافی از استان خراسان رضوی گفت: نواربافی در خطر منسوخ شدن قرار داشت اما اکنون با همت جمعی از اهالی روستا دوباره احیا شده است، اکنون برای ادامه حیات نیازمند تامین بازار فروش، حمایت مسوولان و حذف واسطه گری است.
مریم اکبری اظهار داشت: محصولات نواربافی در کشورهای حاشیه خلیج فارس به منظور صادرات بازاریابی شده است اما اکنون وجود واسطه و نبود راهی برای صادرات مستقیم هنرمند را دچار چالش کرده است.
وی اظهار داشت: مسوولان باید تمهیداتی برای رفع مشکلات هنرمندان در زمینه وجود واسطه در فروش محصولات صنایع دستی بیندیشند تا سود تولیدات صنایع دستی به جیب واسطه نرود و فقط رنج کار نصیب هنرمند شود.

**خلاقیت در تولید گامی در جهت رونق بازار
هنرمند نقاش روی شیشه، نوآوری و خلاقیت و تولید متناسب با نیاز روز جامعه را راهکار تامین بازار فروش محصولات صنایع دستی عنوان کرد و اظهار داشت: هنر نقاشی روی شیشه یک هنر منسوخ بوده که اکنون با نوآوری در تولید مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است.
نسیم غلامی فر گفت: برگزاری نمایشگاه های صنایع دستی فرصتی برای معرفی صنایع دستی استان های مختلف و تامین بازار فروش است و در نظر گرفتن مکان هایی به صورت دائمی برای عرضه محصولات صنایع دستی نقش مهمی در تامین بازار فروش دارد.
به گفته وی، هنر بر روی شیشه یک هنر منسوخ شده است که هنرمندان مدتی است که اقدام به احیای این هنر کردند و اکنون هشت هنر جو در سمنان در رشته نقاشی روی شیشه فعالیت دارند.
هنرمند جاجیم و گلیم بافی سمنان گفت: هنر جایگاه واقعی خود را هنوز در کشور پیدا نکرده است و همه به فکر کار ارزان قیمت هستند در حالی که تولید کار بااصالت که نمایانگر هنر باشد به دلیل مواد اولیه گران، قیمت بالا دارد، هرچند قیمت آن در برابر زحمت هایی که برای خلق آثار کشیده شده بیش از این است.
علی اکبر جعفری افزود: اکنون به دلیل نبود رونق اقتصادی و مقرون به صرفه نبودن صنایع دستی، اتباع خارجی با دستمزد کم و استفاده از مواد اولیه با کیفیت پایین، جای هنر و هنرمندان اصیل و باکیفیت ایرانی را گرفته اند.
هنرمند جاجیم و گلیم بافی سمنان تصریح کرد: در گذشته تمام اعضای خانواده در تولید صنایع دستی فعالیت داشتند و معیشت خانواده نیز از همین راه تامین می شد اما اکنون به دلیل مشکلات بیمه ای، درآمد پایین و نبود درآمد ثابت تضمین شده، خانواده ها علاقه ای به ادامه این شغل ندارند و بسیاری از رشته های صنایع دستی منسوخ شده است.
هنرمند دست سازه های چوبی فعال در شهرستان دامغان گفت: چوب مواد اولیه در ساخت سازه های چوبی است و اکنون گرانی چوب هنرمندان این عرصه را دچار مشکل کرده است.
علی امیرفخریان افزود: اکنون قیمت هر یک متر مکعب چوب از ۳۰ میلیون ریال به ۹۰ میلیون ریال افزایش یافته و همین گرانی در تهیه مواد اولیه بر قیمت محصولات تاثیر گذاشته و مردم توان خرید این محصولات را ندارند و این مشکلات، بازار فروش را دچار چالش کرده و مشتریان به دلیل قیمت بالا محصولات چوبی، استفاده از محصولات ساخته شده ام دی اف را ترجیح می دهند.
به گفته وی، واردات محصولات چوبی بی کیفیت از کشور هایی نظیر تایلند رونق صنایع چوبی را کساد کرده بود اما اکنون با تدبیر مسوولان این مشکل رفع شد.
وی، اعطای تسهیلات ارزان قیمت و تعدیل قیمت مواد اولیه صنایع دستی را راهکاری برای حل مشکلات هنرمندان عنوان کرد و اظهار داشت: تسهیلات در نظر گرفته برای هنرمند از لحاظ سقف پرداخت اندک است و در برابر هزینه های هنرمندان این میزان تسهیلات پاسخگو نیست و هم شرایط اعطا و تعداد ضامن و روند اداری برای پرداخت تسهیلات بسیار دشوار و سرسام آور است.

**صادرات راهکار رونق بازار صنایع دستی
هنرمند سفال در استان سمنان گفت: زمانی که صنایع دستی با اداره میراث فرهنگی ادغام شد، صنایع دستی به حاشیه رفت و از رونق افتاد.
محمد صدیق لطفی اظهار داشت: زمانی ۱۲ کارگر در کارگاهم مشغول به فعالیت بودند و محصولات صنایع دستی خود را به کشور مختلف صادر می کردم، اما اکنون صنایع دستی مانند گذشته رونق ندارد.
فریبا معصومی، معلول مادرزادی اهل شهرستان فومن است که از ۱۲ سالگی با وجود معلولیت کامل موفق به کسب اراده جهت امید به زندگی در خود شد و اینک بیش از ۲۰ سال است که به کار بافتنی با قلاب و با یک دست شروع کرده و امروز ضمن اشتغال برای خود و برای دیگران اشتغال زایی کرده است.
وی در گفت و گو با ایرنا افزود: نمایشگاه ها فرصتی مناسب برای معرفی صنایع دستی و فروش محصولات است و مسوولان برای کمک به هنرمندان صنایع دستی به منظور تامین بازار فروش، برگزاری نمایشگاه ها را در اولویت کاری خود قرار دهند.

** جهش فروش صنایع دستی در سمنان
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان گفت: ۵۰ میلیارد ریال صنایع دستی این استان در هشت ماه امسال به فروش رفت که قابل توجه است.
محمد جهانشاهی در گفت و گو با ایرنا افزود: نوآوری در تولید موجب رونق بازار فروش می شود و هنرمندان برای جذب مشتری باید صنایع دستی با کیفیت و متناسب با نیاز روز تولید کنند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان اظهار داشت: هنرمندان حوزه صنایع دستی این استان برای دستیابی به بازار فروش مطلوب باید با فعالیت در قالب تشکل ها برای برندسازی تلاش کنند.

** صنایع دستی نیازمند حمایت های همه جانبه
سرپرست معاونت صنایع‌ دستی اداره کل میراث ‌فرهنگی، صنایع‌ دستی و گردشگری استان سمنان هم گفت: روزی که هنرمند نتواند آثار هنری خود را بفروشد آن روز مرگ هنر است و هنرمند برای این که دچار چنین تجربه تلخی نشود باید همواره در تکاپوی تولید و خلق آثار هنری با طرح ها و ایده های نو باشد.
همایون جورابلو در گفت و گو با ایرنا افزود: تلفیق تجربه و علم نقش مهمی در خلق آثار هنری فاخر دارد و هنرمندان برای تامین و تضمین بازار فروش خود و پاسخ به نیاز علاقه مندان صنایع دستی در تولیدات خود باید از علم روز استفاده کنند.
وی ادامه داد: یکی از راهکارهای تعدیل قیمت صنایع دستی و افزایش استقبال از این صنایع در نظر گرفتن معافیت مالیاتی است و باید ساز و کاری تعریف شود تا مالیات به صنایع دستی تعلق نگیرد.

** تناسب با شرایط زندگی امروز شرط حیات صنایع دستی
رئیس هیات مدیره اتحادیه صنایع دستی استان سمنان گفت: تنوع صنایع دستی در ایران زیاد است و کشور چین با جمعیت یک میلیارد نفری چنین تنوعی ندارد.
سیامک کارگران افزود: یکی از راهکارهای جذب برای خرید صنایع دستی، تولید کاربردی و متناسب با نیاز روز است و اکنون هنرمندان صنایع دستی باید با ایده های نو، تولید نمونه های کاربردی برای شرایط زندگی امروز را در دستور کار قرار دهند.
وی ابراز داشت: هنرمندان صنایع دستی ۴۰ سال است که با یک نوع نقوش کار می کنند و فقدان به روز شدن و فقدان تولید متناسب با شرایط امروز جامعه موجب شده صنایع دستی ممتاز و پیشاهنگ بودن خود را از دست بدهد.
کارگران، سرقت نقوش اسلیمی و نگارگری اصیل ایرانی توسط کشورهای دیگر را یکی از معضل های صنایع دستی عنوان و خاطر نشان کرد: برخی کشورها با سرقت هنر اصیل ایرانی به رقیبی برای صنایع دستی کشور تبدیل شدند.