روستای موغار

موغار در ۲۸ کیلومتری شمال غربی شهر اردستان واقع می باشد . طول جغرافیایی آن ۵۲ درجه و ۱۲ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۳ درجه و ۳۳ دقیقه وارتفاع آن از سطح دریا ۹۹۷ متر است . موغار در کنار جاده ی ترانزیت تهران ، قم و کاشان به ۴ استان یزد ، کرمان ، بندر عباس و سیستان و بلوچستان واقع و از نظر موقعیت محلی بسیار مهم است .

موغار از دو کلمه موغ و آر تشکیل یافته است. موغ یا مغ به ضم میم در اصل مک بوده و به معنی آتش پرست ، پیشوای زردشتی و مرد روحانی زردشتی است. جمع آن مغان است و مغان طبقه ای پائین تر از موبدان بوده اند . آر برای نسبت است ، بنابراین موغار یعنی جای آتش پرستی ؛ جای پیشوای زردشتی ؛ ممکن است که در عهد باستان در آنجا آتشکده یا آتشکده هایی هم وجود داشته که با این صفت باید اعتقاد کرد که بنای اولیه موغار مربوط به زمان بسیار قدیم و یادگار رواج آتش پرستی بوده است .

آثار تاریخی:
مسجد جامع موغار : مسجدی با قدمتی بیش از ۵۰۰ سال است که توسط فردی به نام «حاج ربیع» ساخته شده است. برخی قدمت این مسجد را برابر با مسجد جامع نطنز می دانند.
بقه ای پیر بابا اسماعیل : بقعه ای است با گنبد خشتی. جای شمعدانی از عصر صفوی بر دیوار آن ساخته شده است.
بر روی صورت قبر سنگ قبری نهاده اند که متناسب با نام زیارت نیست. کتابه ی این سنگ به اندازه ۳۶ * ۶۳ که به خط نستعلیق چنین است:
هوالباقی/ناد علیاْ مظهر العجایب/تجده عونا لک فی النوائب/کل همّ و غمّ سینجلی/بو لایتک یا علی یا علی یا علی/وفات یافت/.غلام علی بن/بابا میر بن بهاءالدین/میکاییل بتاریخ چهاردهم/شهر جمادی الثانی سنة ???.
دور تا دور سنگ نام دوازده امام به خط نسخ کتابه شده است.
ارگ موغار : در این روستا دو قلعه قدیمی وجود دارد که یکی به زمین زراعی تبدیل شده ولی دیگری هنوز به همان سبک باقی مانده است.
این ارگ از آثار منحصر به فرد و ناشناخته کویر مرکزی ایران است و شباهت زیادی به «ارگ بم» دارد. این قلعه تاریخی با وسعت سه هزار متر مربع در دوطبقه و چهار برج دیده بانی مربوط به دوره قاجار است. این اثر ارزشمند تاریخی که تمام سازه های آن خشت و گل است دارای یک در ورودی با دیواره های بلند می باشد که ورود به داخل آن غیرممکن است. عکس هایی از این قلعه توسط «جورج استی ونس» انگلیسی (مورخ و عکاس) در ابتدای قرن بیستم(حدود یکصد سال پیش) همزمان با نهضت مشروطیت تهیه شده که در آن زمان این قلعه سالم و مورد استفاده مردم و مسافران قرار می گرفته است. بخشهای مسکونی این قلعه تاریخی به مرور زمان تخریب شده اما چهار برج و دیوار خارجی آن سالم مانده است.
فعالیت های اقتصادی:
فعالیت عمده روستاییان کشاوزری و باغداری است