گلیم بافی؛ نشاط بخش زنان و دختران روستا

به گزارش ایرنا، زنان و دخترانی جوان که هر یک به گونه ای درگیر مشکلاتی مشابه اعم از طلاق، بازماندن از تحصیل و مشکلات دیگر خاص مناطق روستایی و توسعه نیافته هستند که آرزو و امید رسیدن به روشنایی و شادی و زندگی را در تار و پودهای دارهای قالی و گلیم در هم می تنند.
مریم دختر جوان ۲۰ ساله ای که در یکی از کارگاه های آموزش گلیم بافی چنار بیشه شرکت کرده است، می گوید: زندگی ما بنا شده بر دام هایمان که شامل چند گاو و گوساله هستند، کشاورزی مختصری هم که داریم همه آن صرف دام ها می شود تا کاه و علوفه آنها فراهم شود.
از چند گاوی که داریم چند گوساله هر سال بدنیا می آید که سال بعد آن گوساله ها را می فروشیم تا زندگی مان بگذرد اما ما تا کی باید دلخوش به گاوهایمان باشیم؛ برای ما جوانترها باید فعالیت های دیگری در زمینه های مختلف فراهم شود و اکنون با یاد گرفتن گلیم بافی و سایر صنایع دستی این امیدواری را دارم که از فروش دست بافته های خود به درآمد برسم.
عاطفه ۲۳ ساله هم می گوید: پدران و مادران ما عمرشان با گاوها سپری شده است چون تنها منبع درآمد و زندگی ما همان گاوها هستند که متاسفانه در چند وقت اخیر دزدی گاو زیاد شده است.
عاطفه به غم و ناراحتی خواهر و برادرهایش در روزی در همین نزدیکی ها اشاره می کند که گاوهایشان گم شدند و دیگر به خانه بازنگشتند و چندین شبانه روز مادرشان در کوههای اطراف به امید پیدا کردنشان گشته است و جز پاهای زخمی و خونی حاصلی نداشت.
دختر جوان ادامه می هد: اگر درنده ای گاوها را دریده بود حداقل استخوان هایشان را می توانستیم پیدا کنیم من از این همه وابستگی به گاوها خسته شده ام و از روزی که در کلاس های آموزشی صنایع دستی شرکت می کنم روحیه بانشاط تری دارم تا اگر توان مالی داشته باشم با تولید همان صنایع دستی به گردشگران این منطقه گردشگری به درآمدی هر چند اندک برسم.
نیلوفر دختر جوان ۲۱ ساله دیگری است که او در فروش صنایع دستی تجربه موفق تری نسبت به بقیه دختران و زنان روستا دارد؛ می گوید که تا همین چند وقت قبل عروسک های پارچه ای و کیف های دستی و رشته های اسفند درست می کرده و گردشگران منطقه بیشه نیز کم و بیش از او خرید می کردند.
وی می گوید: از اینکه از تولیدات و ساخته های دست خودم پولی بدست می آوردم احساس خوبی داشتم ولی ساختن همان عروسک ها و کیف ها و رشته های اسفند هم هزینه دارد؛ تهیه مواد اولیه آنها شامل پارچه، نخ، الیاف و … گران شد و دیگر ادامه ندادم.
نیلوفر که حالا در کارگاه آموزشی گلیم بافی شرکت کرده است، یادآور می شود که دیگر از خانه ماندن و شستن و سابیدن ها از سر بیکاری خسته شده ام و آمده ام تا این هنر را بیآموزم و اگر شرایط لازم فراهم شود خودم گلیم ببافم و زمینه ای برای فروش کارهایم مورد علاقه ام، فراهم شود.
فرشته دختر خوش خنده و در عین حال پیگیر و جسور ۲۱ ساله دیگری است که می گوید: همه دختران همسن و سال او نهایتا تا کلاس پنجم و یا اول راهنمایی درس خوانده اند و بخاطر مسافت طولانی تا مدرسه و مشکلات رفت و آمد سخت از تحصیل بازمانده اند اما هر کدام از هنر، استعداد و علاقه ای در صنایع دستی برخوردار هستند.
او می گوید: پسران روستا هم یا از اینجا مهاجرت کرده اند و آنهایی هم که هستند به دامداری و چوپانی از دام ها مشغولند و ما دختران هم باید در خانه به شستن و پختن روزگار سپری کنیم ولی اگر زمینه کار کردنمان در کارهای هنری مورد علاقه مان همچون خیاطی فراهم شود می توانیم به شغلی که کمک کننده به خانواده هم باشد، برسیم.
مهتاب ۲۳ ساله هم می افزاید: ما بیکار در خانه مانده ایم، با بالا رفتن سن دیگر امکان ادامه تحصیل هم نداریم و باید منتظر بمانیم تا با یکی از همان پسران روستا که به دامداری می پردازند، اگر تصمیم نگیرند که با دختران روستاهای دیگر ازدواج کنند، ازدواج کنیم.
او ادامه می دهد: کاش آنهایی که توان انجام کاری برای روستاها دارند این حرف های ما دختران و زنان روستا را بشنوند و کمک کنند تا با حمایت های مالی و یا فراهم کردن ابزار کار و زمینه فروش تولیدات دستی و صنایع دستی که همه ما از عهده آن برمی آییم، کاری کنند.
مهتاب که خودش کیف های دستی و عروسک های پارچه ای درست می کند، می گوید، منطقه چنار بیشه منطقه زیبا و خوش آب و هوایی است که همیشه گردشگرانی از دیگر نقاط به اینجا می آیند و کاش این گردشگری بتواند بر زندگی و درآمد مردمان روستاهای اطراف نیز اثرگذار باشد.

** کارگاه آموزشی و زمینه ساز اشتغال زنان و دختران
‘زینب بیرانوند’ مربی کارگاه آموزشی گلیم بافی مخصوص زنان سرپرست خانوار کمیته امداد لرستان در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: کمیته امداد در راستای توانمند سازی و فراهم کردن زمینه اشتغال زنان، کلاس ها و کارگاه های آموزشی همچون گلیم بافی برای زنان سرپرست خانوار، دختران و زنان بد سرپرست برگزار می کند .
وی افزود: در کارگاه مخصوص گلیم بافی که در روستاهای منطقه بیشه که اتفاقا منطقه گردشگر پذیر است حدود یک ماه دوره آموزشی گلیم بافی به زنان و دختران آموزش داده شده است تا با توانمند سازی آنها در زمینه صنایع دستی، مقدمه ای برای ورود آنها به تولید و تهیه و فروش صنایع دستی فراهم شود.
مربی کارگاه آموزش گلیم بافی زنان و دختران کمیته امداد لرستان ادامه داد: هدف ایجاد انگیزه، پویایی و نشاط اجتماعی در زنان و دختران مناطق روستایی است که به نوعی دچار آسیب های اجتماعی همچون طلاق و یا بدسرپرست هستند و شرکت در این گونه فعالیت های جمعی فرصت حضور مثبت و اعتماد بنفس در آنها را بیشتر می کند.

** خیز زنان سرپرست خانوار در عبور از مشکلات
‘بهنام فروتن’ کارشناس علوم اجتماعی و مسائل اجتماعی نیز به تلاش زنان سرپرست خانوار و دختران بازمانده از تحصیل مناطق روستایی و محروم برای عبور از مشکلات و کمبود های زندگی در روستا اشاره کرد و گفت: محدودیت های خاص دختران و زنان در روستا های توسعه نیافته همواره به عنوان یک چالش اجتماعی مطرح است.
وی با بیان اینکه در دهه های اخیر با توجه به رشد روزافزون ارتباطات و تغییر روش های سنتی، سبک زندگی دگرگون شده است ، افزود: تکیه بر روش های سنتی درآمد در روستا و عدم درآمد کافی از طرفی موجب نارضایتی خانواده ها شده، از طرفی امکان مهاجرت هم برای خانواده های زنان سرپرست خانوار و دختران بازمانده از تحصیل یا فراهم نمی شود و یا به سختی و دشواری های خاصی انجام می شود.
این کارشناسی مسائل اجتماعی یادآور شد: در این شرایط برنامه های جایگزین و مولد با ایجاد انگیزه و افزایش درآمد در روستا می تواند برنامه مناسبی برای رونق بخشی به وضعیت اقتصادی و اجتماعی باشد تا مانع از هدر رفت استعدادهای بومی و محلی مردم این مناطق شود و در مقابل با شکوفایی استعدادهای منطقه در بخش صنایع دستی پویای و نشاط اجتماعی و اقتصادی در فضای روستایی مناطق گردشگر پذیر ایجاد شود.
فروتن با تاکید بر نبود سرمایه اولیه و مواد تولید و ناتوانی در عبور از بروکراسی سخت دریافت تسهیلات بانکی و بازار فروش بعنوان سدی جدی در عبور زنان از سختی های روستا نشینی گفت: مطالعه و حمایت های اجتماعی فرهنگی از دختران و زنان سرپرست خانوار گام مهمی در راستای توسعه پایدار روستا تلقی می شود.

** ۲ هزار و ۹۴ مددجوی کمیته امداد آموزش دیدند
مدیرکل کمیته امداد استان لرستان هم گفت: از ابتدای سال جاری تاکنون دو هزارو ۹۴ مددجوی لرستانی با حمایت کمیته امداد آموزش‌های فنی‌ و حرفه‌ای را برای ایجاد شغل مناسب فرا گرفتند که از این تعداد یک هزار و ۳۸۸ نفر زنان سرپرست خانوار بوده اند.
‘جاسم محمدی فارسانی’ به خبرنگار ما افزود: در سال جاری، برنامه ریزی آموزش پنج هزارو ۸۲۰ مددجوی لرستانی با اعتبار ۱۴ میلیارد ریال در توافقنامه بودجه پیش بینی شده است.
وی توضیح داد: برگزاری دوره‌های آموزشی مهارت آموزی در مسیر توانمندی مددجویان تحت حمایت بدون محدویت در مناطق روستایی و شهری با استفاده از مربیان واجد شرایط و همکاری ادارات فنی و حرفه ایی برگزار شده است.
محمدی فارسانی درباره آموزش‌های فنی برگزار شده برای مددجویان استان لرستان گفت: مددجویان تحت حمایت پس از کسب مهارت، فراهم شدن فضای کسب‌وکار و بهره‌مندی از تسهیلات خودکفایی کمیته امداد برای راه‌اندازی شغل و ایجاد فرصت شغلی اقدام می‌کنند.

** تولید ۱۹۱ تخته فرش توسط مددجویان کمیته امداد
محمدی فارسانی به تولید ۱۹۱ تخته فرش، گلیم،جاجیم و تابلو فرش در شش ماهه نخست سال اشاره کرد و ادامه داد: این محصولات به متراژ ۳۴۰ متر مربع و ارزش ریالی ۵ میلیارد ریال است.
وی افزود: با حمایت کمیته امداد یک هزار و۹۲۴ نفر از مدد جویان این نهاد در حوزه صنایع دستی با دریافت تسهیلات مشغول به فعالیت هستند.
مدیرکل کمیته امداد امام خمینی به خرید تضمینی صنایع دستی تولیدی مددجویان اشاره کرد و گفت: بر اساس تصمیم معاون اشتغال و خودکفایی این نهاد محصولات بافته شده توسط شرکت صنعت آفرینان امداد در مرکز به نرخ کارشناسی خرید و به بازار فروش عرضه می شود.

** نگاهی مهربانتر به عروسک های انتظار
یادمان باشد اگر گذرمان به بیشه ای، برکه ای و آبشاری افتاد، بدانیم در همان حوالی روستاهایی هم وجود دارند و قدمتی به بلندا و زیبایی و جذابیت همان جاذبه گردشگری دارند که ما را از دل شهرها به آنجا کشانده است.
یادمان باشد در همان حوالی زنان و دخترانی چشم انتظار آمدن مسافری و گردشگری هستند تا عروسک های پارچه ای دوخته شده از سر دل و جان، رشته های اسفندی که هر دانه آن به امیدی بافته شده و گلیم های الگو گرفته از طبیعت هزار رنگی دارد که ما را به آنجا کشانده است، بفروش برسند.
در کنار تمام هزینه های پیدا و ناپیدای هر سفر، نگاه مهربانتری به صنایع دستی محلی زنان و دخترکان چشم انتظار داشته باشیم، این نگاه مهربان و مسئولانه در کنار سایر اقدامات مرتبط با ایجاد بازارچه های فروش برای صنایع دستی ساکنان بومی و محلی هر منطقه گردشگری روستایی می تواند جرقه ای از امید و نشاط در دل زندگی های پررنج مردمان آن دیار باشد.