نمادهای فرهنگی ایران در چین، کوچه پارسی تا دهکده پارسیان

شهرها و روستاهای مختلف چین به عنوان یکی از تمدن های کهن بشر، دارای اثار و نمادهای فرهنگی ایرانی زیادی است که بیانگر روابط دیرینه دو کشور است و می تواند فرصتی برای افزایش مبادلات فرهنگی و اجتماعی هم ایجاد کند.

به گزارش ایرنا، وجود نمادها و الگوهای فرهنگی ایرانی و پارسی در چین، ضرورت تقویت مبادلات دوستانه بین مردم دو کشور، گسترش تبادلات فرهنگی و گردشگری و افزایش شناخت یکدیگر برای همکاری دو کشور در زمینه های مختلفی چون اقتصاد و فرهنگ را بیش از گذشته نمایان می کند.

دهکده پارسیان در شهر یانگژو، کوچه پارسی در شهر نینگ بو، بوستان ایرانیان در پکن و مساجد شهر شیان به عنوان یکی از خواستگاه های اصلی جاده ابریشم از مهمترین مظاهر و نمادهای فرهنگی ایران در چین هستند که در این گزارش به معرفی دو نماد یکی کوچه پارسی و دهکده پارسیان خواهیم پرداخت.

کوچه پارسی

اگر روزی بخواهید برای خرید به فروشگاه دوم شهر نینگ بو بروید، ممکن است همین طور که دارید وارد خیابان «جونگ شان دونگ لو» می‌شوید نگاهتان به یک بنای تاریخی بیفتد که بالای آن نوشته شده «کوچه پارسی»؛ نوشته ای که در گذر زمان کمی رنگ باخته ولی داستان‌ زیبای آن هرگز از یادها پاک نخواهد شد.

شهر نینگ بو با ۱۳۰۰ سال قدمت، از شهرهای مهم استان جه جیانگ در شرق چین و بندری است که راه ابریشم دریایی نخستین بار از آن آغاز شده است. هم‌ اکنون نیز بندر «جوئو شن» این شهر از نظر ظرفیت باربری جایگاه اول جهان را دارد.

در تاریخ نینگ بو، کوچه پارسی همواره شاهد رفت و آمد تاجرانی از ایران، جهان عرب و غرب آسیا به این شهر بوده است. یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد در فاصله سال‌های ۹۹۸ تا ۱۰۰۳ میلادی، تعداد زیادی از تاجران ایرانی و عرب از طریق بنادر دیگر راه ابریشم دریایی مانند چوان جوئو و گوان جوئو به شهر نینگ بو می‌آمدند و به این شکل با مردم چین تبادلات تجاری و فرهنگی داشتند.

اخیراً هم در محل اکتشافات باستان‌ شناسی «یونگ فی کو» در شهر نینگ بو، قطعاتی از سفالینه‌هایی با لعاب آبی پرطاووسی ایرانی کشف شده که بیشتر مربوط به ایران و غرب آسیا هستند.

در اواخر سلسله تانگ (۶۱۸-۹۰۷) و سلسله سونگ (۹۶۰-۱۲۷۹)، تجار ایرانی و عرب، بسیار به نینگ بو سفر می‌کردند و عده زیادی از آنان نیز تصمیم به سکونت و تشکیل خانواده در این شهر می‌گرفتند. به همین خاطر حاکمان آن زمان نینگ بو بنایی را با نام «دیوان پارسی» در منطقه محل سکونت این افراد در شهر بنا کردند و به همین خاطر این منطقه نیز «کوچه پارسی» نام گرفت.

تا دهه ۸۰ قرن گذشته میلادی، چیز زیادی درباره کوچه پارسی در ذهن مردم نینگ بو باقی نمانده بود تا آنکه پروفسور «چن یان» از دانشگاه پکن برای بازدید از آثار باستانی راه ابریشم دریایی چندین بار به شهر نینگ بو سفر کرد. پس از مطالعات بسیار و مقایسه آثار فرهنگی کشف شده، نهایتاً محل دیوان پارسی و کوچه پارسی در نینگ بو مشخص شد.

سارا احدمی یک شهروند ایرانی است که از ۱۸ سال پیش در نینگ بو زندگی می‌کند. او پس از آشنایی با بنای تاریخی «کوچه پارسی» خیلی هیجان زده گفت که تصور نمی‌کرده در شهر مدرنی مانند نینگ بو چنین بنایی وجود دارد که بیانگر تاریخ مبادلات فرهنگی ایران و چین از طریق راه ابریشم است.

او گفت: با وجود آنکه امروز تنها یک بنای سنگی کهنه از کوچه پارسی به جا مانده، دیدن آن همراه با خواندن تاریخچه این کوچه، نسل امروز را با رابطه دیرینه ایران و چین بهتر آشنا می‌کند.

دهکده پارسیان نمادی از هویت ایرانی در چین

در هزار کیلومتری جنوب پکن و در حومه شهر یانگجو روستایی وجود دارد که بیش از ۶۰۰ سال است رنگ و بوی پارسی دارد و ایران در آنجا به خوبی معروف است، روستای ‘بوسی جوان’ یا دهکده پارسی.

آن طور که در تحقیقات و پژوهش های محلی آمده است دلیل نامگذاری این دهکده به نام ‘دهکده پارسیان’ این است که یک قهرمان پارسی ساکن منطقه، حدود ۶۰۰ سال پیش برای نجات جان و مال مردم از دست راهزنان، مردم روستا را در جنگ علیه آنان رهبری کرده و در این راه جان خود را از دست داده است، مردم نیز به منظور یادبود این قهرمان بزرگ شهید دهکده را ‘ دهکده پارسیان ‘ نام نهادند و رودخانه ای که پیکر قهرمان را بکام خود گرفت هم ‘ رودخانه بوسی ‘ یعنی رودخانه پارسی نامیدند.

در دوران سلسله تانگ در حدود سال ۶۰۰ میلادی، شهر ‘یانگ جو یا یانگژو’ (yangzhou) یکی از بنادر عمده بازرگانی بین المللی آسیا بود با موقعیت استثنایی یعنی جایی که جاده ابریشم به خط ارتباطی دریا می پیوست.

بر اساس پژوهش های انجام شده در سال ۶۰۰ میلادی حدود پنج هزار ایرانی و عرب برای کارهای تجاری در این ناحیه و شهر ‘یانگ جو یا یانگژو’ (yangzhou) که ان زمان یکی از بنادر عمده بازرگانی در آسیا بود مستقر شدند و بیشتر پارسیان به داد و ستد مروارید و دیگر سنگ های گرانبها پرداختند.

این نکته مورد قبول همگان است که ده پارسی در زمان های بسیار دور یک بندر بوده است جایی که کشتی های پارسیان و تجار ایرانی از طریق جاده ابریشم دریایی در آن لنگر می انداخته است.

امروزه هنوز مردم این روستا در مورد کسی که خودنمایی می کند و ثروت و دارایی خود را به رخ دیگران می کشد، ضرب المثلی دارند که نشان از گذشته پرافتخار مردم ایران است در این ضرب المثلی می گویند ‘پارسیان با جواهر بازی می کنند’.

بازرگانان ایرانی زندگی مسالمت آمیزی با همسایگان چینی خود داشتند تا این که به سبب بارش فراوان در این منطقه بلایای طبیعی از جمله سیل بسیار رخ داد، به همین سبب مردم دچار فقر شدند، به دنبال آن دزدی و غارت به اموال کشاورزان بسیار رخ داد.

در این میان مردم دهکده ‘جو شو گه’ در یانگ جو، از همسایگان ایرانی خود برای مبارزه با دزدان کمک خواستند گفته می شود یک مرد ایرانی به عنوان فرمانده مدت های طولانی از دهکده حفاظت کرد تا اینکه او در جنگ با غارتگران کشته شد، بعدها مردم دهکده جسد فرد ایرانی کشته شده که در رودخانه رها شده بود را بیرون آورده و با احترام و با رسم مسلمانان پارس او را دفن کردند.

در سال ۱۹۹۴ دولت محلی سنگ نوشته ای که در آن داستان پارسیان را نقل کرده است به منظور دوستی دو ملت در دهکده قرار داد، چنین نمادهای بیانگر روابط دیرینه دو تمدن بزرگ آسیا یعنی ایران و چین است.منبع : ایرنا