جستجوی شهر به شهر :
رزرو هتل رزرو هتل های شهر وان ترکیه

عمارت کلاه فرنگی ماکو

تاریخ بروزرسانی :
۳ مهر ۱۴۰۰

عمارت کلاه فرنگی ماکو که در قسمت شرقی خیابان امام قرار دارد. قسمتی از یک مجموعه بزرگ متعلق به علی قلی خان بیات ماکوئی است . قدمت این عمارت به اواخر دوره قاجاریه می‌رسد. این ساختمان در دو طبقه ساخته شده و نمای بیرونی آن به شکل چندضلعی منظم است. تزئینات گچبری و آینه‌کاری فوق‌العاده زیبا و شیشه‌های رنگی ارسی‌ها، اتاق آینه کاخ گلستان را تداعی می‌کند.

کلاه فرنگی­ نوع خاصی از معماری است که به بناهایی کوچک، تزئینی، شاهانه و معمولاً گِرد، شش ­ضلعی و یا هشت ضلعی گفته می شود. در باغ‌ها ایجاد شده و گرداگرد آن دارای درها یا پنجره هایی به سوی فضای آزاد و سقف آن از هر سو دارای سایبانی پیش آمده است. معماری آنها نیمی ایرانی و نیمی اروپایی است.

عمارت کلاه فرنگی ماکو یکی از بناهای ارزشمند تاریخی در استان آذربایجان‌غربی است. که به واسطه داشتن اریه‌های معماری، نقشه منحصر به فرد و دیگر ویژگی‌ها از معروفیت خاصی در بین بناهای تاریخی منطقه برخوردار است.

عمارت کلاه فرنگی ماکو3 عمارت کلاه فرنگی ماکو

تاریخچه

در برخی منابع عمارت کلاه فرنگی ماکو را به یکی از خوانین به نام ماکو به نام علی قلی‌خان بیات نسبت داده‌اند. که جهت سکونت شخصی وی در دوران قاجار احداث شده که بعدها توسط اداره بهداری ماکو از فرزندش تقی‌خان بیات خریداری شده. و به عنوان ساختمان بیمارستان شیر و خورشید سابق مورد استفاده قرار گرفته است.

در کتاب ارزشمند اسدالله موسوی ماکویی به نام تاریخ ماکو این بنا را به نعمت الله‌خان صدیق‌الدوله نسبت داده‌اند. این بنا در اصل قسمتی از ساختمان بزرگ مالک اصلی بوده که بعد از فروش آن متاسفانه اداره بهداری ماکو بخش‌های دیگر ساختمان را تخریب و به جای آن بناهای جدیدی برای محل بیمارستان احداث کرده. فقط عمارت کلاه فرنگی به عنوان دفتر شیر وخورشید سابق از گزند حوادث سالم باقی مانده است.

بنای فوق با تلاش مسئولین میراث‌فرهنگی و با تهیه پرونده، مستندنگاری، نقشه و مطالب لازم نهایتا پس از طی مراحل و تشریفات قانونی در تاریخ ۳/۱۲/۱۳۷۷ و به شماره ۲۲۱۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده .  تحت حفاظت سازمان میراث فرهنگی قرار گرفت.

از زمان ثبت اثر فوق طرح‌هایی برای مرمت و سازماندهی این اثر انجام شده و به ویژه در دهه ۷۰ و ۸۰ هجری شمسی بخش‌های عمده‌ای از این اثر مورد مرمت قرار گرفته است.

عمارت کلاه فرنگی ماکو 1 800x533 عمارت کلاه فرنگی ماکو

مصالح به کاررفته

مصالح اصلی مورد استفاده در بنای عمارت، آجر و خشت خام و چوب و مصالح فرعی سنگ و گچ است. جهت پوشش ساختمان از شیروانی استفاده شده و در مرمت‌های ادواری نیز از تیرآهن به جای ستون‌های چوبی استفاده شده است.

نقشه ساختمان

عمارت کلاه فرنگی به صورت دو طبقه که از بیرون به صورت هشت‌ضلعی و از داخل به شکل صلیب است، ساخته شده و مساحت کلی آن بیش از ۲۲۵ متر مربع است.

تزئینات بنا

بنای عمارت کلاه‌فرنگی ماکو علی­رغم مساحت و زیربنای اندک به نسبت دیگری بناهای تاریخی و مهم شهر ماکو، دارای تزئینات بسیار مهم و چشمگیری است. از جمله مهمترین این تزئینات می‌توان از آیینه‌کاری، گچ­­بری و نقاشی­های رنگ­و روغن و شیشه­ های رنگی و اُرسی­های ارزشمند نام برد که از بسیاری جهات شبیه تالار آیینه کاخ گلستان است.

%name عمارت کلاه فرنگی ماکو

نقاشی‌های رنگ و روغن

در بدنه دیوار طبقه همکف نقاشی­های نفیسی با رنگ ­و ­روغن ایجاد شده که جذابیت ویژه­ای به فضای داخلی عمارت بخشیده است. متاسفانه قسمت‌های زیادی از این نقاشی­ها در اثر نفوذ آب و تخریب‌هایی که به مرور در بنا ایجاد شده از بین رفته است.

عمده‌­ترین آسیب وارده به این نقاشی­ها در اثر مرمت­های غیر اصولی و سفید کاری بدنه داخلی طبقه همکف بوده که باعث از بین رفتن آنها شده است. از مجموع نقاشی‌های دیواری تنها تصاویری از سه نقاشی ارزشمند، نقاشی دیواری رم دادن اسب­ها، نقاشی دیواری درگیری نظامی در دریا، نقاشی شکار خرس، بر جای مانده است.

وجود ارزش‌های قابل توجه عمارت کلاه فرنگی ماکو از نظر سبک و پلان معماری و همچنین تزئینات ارزشمندی از قبیل آیینه کاری، قاب‌بندی، گچ‌بری و نقاشی‌های رنگ و روغن این بنا را در ردیف آثار شاخص و فاخر تاریخی در منطقه آذربایجان‌غربی و ماکو قرار داده است.

عمارت کلاه فرنگی ماکو1 800x533 عمارت کلاه فرنگی ماکو

آثار و شواهد نشان می‌دهد اثر فوق بخشی از مجموعه بزرگی است که امروزه به نام بافت تاریخی ماکو معروف است. از آن تنها چندین بنای مهم همچون ساختمان شهربانی، ساختمان بانک ملی، خانه جمال‌خان تیموری، خانه علی‌خان بیات، حمام و قلعه قبان و … بر جای مانده. و در زمان آبادانی از اعتبار و اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده . و از نظر رعایت تناسب معماری نیز ساختمانی جا افتاده و خوش ترکیب است.

با انجام اقدامات زیربنایی در راستای احیا و بهره‌برداری از این بنای منحصر به فرد منطقه می‌توان زمینه جذب هرچه بیشتر گردشگر داخلی و بین‌المللی به خطه شمال غرب به عنوان دروازه ورود به ایران را فراهم کرد.

نحوه دسترسی

آدرس : آذربایجان غربی، ماکو، قسمت شرقی خیابان امام

%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA %DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%87 %D9%81%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C %D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%8821 عمارت کلاه فرنگی ماکو

به این مطلب چه امتیازی می دهید؟
[امتیاز: 0 میانگین: 0]
           
برو بالا
 

نظر کاربران :

  • اللهیاری

    مرتضی صفری افزود: بخش خصوصی برای ساخت یک هتل ۵ ستاره، یک هتل ۴ ستاره، دو اقامتگاه و یک مجتمع گردشگری در منطقه آزاد ماکوبه میزان یک هزار و ۶۸۴ میلیاردتومان سرمایه گذاری می‌کند
    دوستان کسی میدونه این مجتمع گردشگری کجاست؟
    همونیه که پشت خلج ساخته میشه ؟

    ۱۱ بهمن, ۱۴۰۱ پاسخ دادن
  • سعید

    پشت روستای خلج یک مجتمع گردشگری و تفریحی ساخته میشه که دریاچه بزرگی برای قایق سواری داره.با رستوران و آلاچیق‌های ساحلی.

    ۴ دی, ۱۴۰۱ پاسخ دادن
  • حسن حسن زاده

    عمارت زيبايي است به خصوص تزئینات كه واقعا زيبا هستن انسان را حيران خود مي كنند

    ۹ بهمن, ۱۳۹۷ پاسخ دادن
  • نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    تخت جمشید روستای کندوان زیبایی های گیلان سد شاه عباسی طبس اماکن دیدنی یزد