اولین جای دیدنی که هر شخصی در سفر به اصفهان از آن بازدید می کند میدان امام یا نقش جهان است که هر روز مملو از گردشگر است . این میدان چندین ورودی دارد که یکی از این ورودی های اصلی و معروف این میدان خیابان سپاه اصفهان است .خیابانی است دیدنی و پر رفت و آمد نه تنها خود اصفهانی بلکه گردشگران ایرانی و خارجی از این خیابان در حال تردد هستند و برای دیدن میدان نقش جهان از آن عبور می کنند .خیابان سپاه اصفهان کوتاه و از شرق به غرب می باشد که از میدان امام حسین (دروازه دولت ) آغاز شده و تا میدان می رسد . در اواسط این خیابان تقاطع شمال جنوبی قراردارد که خیابان شمالی حکیم و خیابان جنوبی خیابان استانداری است .
این خیابان در زمان رضاخان تاسیس شد و خیابان سپه نام داشت. به این علت سپه نامیده میشد که محل تجمع سپاه بود و از طرفی بانک سپه نیز در آن واقع شده بود. بعد از انقلاب، نام خیابان را به «سپاه» تغییر دادند که صورت کامل لشکر و سپاه است.این خیابان بهخاطر نزدیکی و راهداشتن به میدان نقش جهان، از گذشته اهمیتی ویژه داشته است.قدیمیهای خیابان سپه به خاطر نمیآورند که تغییر چندانی در ظاهر این خیابان صورت گرفته باشد، بهجز چند پاساژی که اضافهشدهاند یا ساختمان آتشنشانی مرکزی که پشت شهرداری بوده و حالا به پارکینگ شهرداری تبدیلشده است. این تغییرات و ویرانی بناهای قدیمی و ساختن بناهای جدید – بیش از همه پاساژ – بیشتر در کوچه و پسکوچههای خیابان سپه اتفاق افتاده است. خراب کردن خانه دوطبقه زیبا و قاجاری کازرونیها در کوچه تلفنخانه که حدود چهارهزارمتر بوده و تبدیل آن به پاساژی با حدود ۱۰۰ مغازه در معبری تنگ و ویرانی تلخ و تأسفبرانگیز حمام تاریخی خسرو آقا برای ساخت خیابان حکیم از بارزترین نمونههای این ویرانیهاست.
همان ابتدای ورود به خیابان سپه از سمت دروازه دولت، روبهروی ساختمان شهرداری نشانهای از ویرانی یک بنا دیده میشود؛ آنجا که نخستین پمپ بنزین اصفهان توسط شهرداری خرابشد تا به ایستگاه مترو تبدیل شود؛ مکانی که میتوانست بهعنوان یکی از نمادهای ورود زندگی مدرن به اصفهان حفظ شود.
خیابان سپه بهعنوان خیابان مهمی که به یکی از دهانههای میدان نقشجهان میرسد بهجز نخستین پمپ بنزین، نخستین کارخانه برق اصفهان و نخستین تلفنخانه اصفهان را نیز در خود جایداده بود؛ بناهایی که تلاشی در جهت حفظ و نگهداری از آنها صورت نگرفت تا کارخانه خصوصی برق عطاءالملک به پاساژ تبدیل شود و ساختمان تلفنخانه هم بنای مخروبهای بیش نباشد.
بناهای تاریخی خیابان سپاه
بناهای منحصربهفرد بسیاری در این خیابان هستند، مانند بانک تاریخی سپه، بانک ملی ایران، بانک شاهنشاهی (بانک تجارت)، تالار تیموری و کاخ پرشکوه چهل ستون و موزه تاریخ طبیعی اصفهان با بنایی بسیار زیبا و قدیمی و تالار تیموری.
گفتنی است بسیاری از افراد مشغول گشتوگذار در این خیابان، خریداران کیف و کفش هستند. بسیاری از اهالی شهر، کیف و کفش مناسبشان را از این خیابان میخرند که در واقع بورس بزرگ کیف و کفش در کنار کارگاههای تولیدی آنهاست.چنانچه قدمزدن را از سمت راست خیابان سپاه آغاز کنیم، عمارت ارزشمند چهلستون پس از ساختمان بزرگ شهرداری، اولین بنای تاریخی و زیبایی است که به چشم میآید. چهلستون بنایی است که در عصر صفوی در اصفهان ساخته شده است و امروزه تعداد زیادی از اهالی فرهنگ و تمدن را بهسمت خود جذب میکند.
موزه تاریخ طبیعی اصفهان
موزه تاریخ طبیعی اصفهان با دایناسورهای تزیینی در میانههای حیاط زیبایش کنار تالار تیموری، دومین بنای ارزشمندی است که در این سمت خیابان با آن مواجه میشویم و پس از گذرکردن از آن و پشتسرگذاشتن خیابان کمعرض استانداری، ساختمان قدیمی بانک ملی ایران قرار گرفته است. از اینجا بهبعد مغازههای جدیدکیف و کفش و صنایع دستی و هنری اصفهان و انواع خوردنیهای خوشمزه، از آبمیوه و بستنی گرفته تا فستفودها، واقع شدهاند.
فروشگاهها و پاساژهای خیابان سپاه
سمت چپ خیابان بیشتر، پاساژها و مغازهها و رستورانهای امروزی قرار گرفتهاند؛ اما در کنار آنها بناهایی بهجامانده از گذشته نیز هنوز دیده میشوند. پاساژ چهلستون، بانک رفاه، بانک قدیمی سپه، اداره کل امور مالیاتی استان اصفهان و بانک تجارت که در گذشته بانک شاهنشاهی نامیده میشد، از نخستین بناهای ساختهشده در این خیابان هستند که خوشبختانه هنوز وجود دارند.در میانههای راه به کوچههایی فرعی هم میرسیم که از شکل و ظاهرشان میتوان قدمتشان را حدس زد. کوچه کاخ که در گذشته «کوچه باغبونا» نامیده میشد، یکی از این مسیرهاست. کوچه تلفنخانه و کوچه کازرونی هم در گذشته چندین بنای تاریخی را در خود جای داده بودند ولی متاسفانه اکنون اثری از آنها نیست.
کازرونیها از خانوادههای ثروتمند اصفهان بودند که چندین مسجد در چند ناحیه شهر بنا کردند و یکی از این مساجد بهنام مسجد کازرونی در خیابان سپاه قرار گرفته است. این بناها سمت چپ خیابان سپاه هستند و ما را به میدان نقش جهان میرسانند.از آنجا که این خیابان محل تردد بسیاری از مسافران و گردشگران است، هتلهای بسیاری نیز در نزدیکیاش ساخته شده است، مانند هتل زیبا و سنتی اصفهان در خیابان حکیم، هتل جام فیروزه در خیابان سعدی، هتل آزادی در ابتدای خیابان مسجد سید.این خیابان علاوه بر رستورانهای سنتی و قدیمی، رستورانهای فستفودی امروزی نیز دارد.
در بیشتر مغازهها و پاساژهای این خیابان، کفش و کیف فروخته میشود، چنانکه این خیابان به بورس کفش در اصفهان تبدیلشده است. پاساژ عصر طلایی، نخستین پاساژ در ابتدای خیابان سپه از سمت دروازه دولت که تا همین دو سه سال پیش در فروشگاههای آن کیف و کفش فروخته میشد حالا به خاطر کسادی بیش از پیش بازار کفش، درنتیجه پرشدن بازار از کفشهای چینی و لطمه تولیدکنندگان داخلی، خالی از کیف و کفشفروشیها شده و بیشتر فروشگاههای لوازمآرایش و عطر فروشی در آن دیده میشود. علی غفار زاده، یکی از مالکان پاساژ عصر طلایی میگوید که تا حدود هشت سال پیش آنقدر در این پاساژ رونق بود که اگر مغازهای امروز خالی میشد فردا مستأجر جدید به آن اسبابکشی میکرد، اما حالا از ۱۶ واحد همکف آن تنها شش واحد فعال است و ۱۰ واحد دیگر آن تعطیلاند.
در انتهای این مسیر، در سمت راست خیابان، بازارچه کوچک و زیبای نقش جهان با سردر زیبا و نمایی از کاشیهای فیروزهای در مقابل چشمانمان میدرخشد و دو دهانه از بازار بزرگ اصفهان در بدو ورود به میدان امام، از راست و چپ این خیابان آغاز میشود. از اینجا پا به میدان نقش جهان میگذاریم که خود حرفهای بسیار و دیدنیهای بیشمار دارد.
قدیمیهای خیابان سپه میگویند که در ظاهر این خیابان تغییر چندانی رخ نداده اما در کوچه و پسکوچههای آن تغییرات کم نبوده و نیست. در کوچهها، بیشتر خانههای مسکونی وجود داشت اما بهتدریج بهویژه بعد از انقلاب آن مناطق بیشتر وجه تجاری پیداکرده و پاساژهای مختلف در کوچههای تنگ یکی پس از دیگری سر برآوردهاند. در کوچه سردار جنگ هم پلاکهای بزرگی بوده که خریداریشده و حسینیه بزرگی در حال ساخت است که یکسر آن در کوچه سردار جنگ است و سر دیگرش در کوچه کنسولگری روسیه؛ بیآنکه به حجم ترافیکی که در ایام عزاداری ایجاد میشود اندیشیده شود.
مطالب مرتبط :