این شهر در قسمت مرکزی بلوچستان در فاصله سیصد و شصت و پنج کیلومتری زاهدان واقع شده است. ایرانشهر یکی از شهرهای قدیمی ایران است که قبلاً فهره یا فهرج نامیده می‌شد. در «اوستا» از این شهر به نام «پهله» یا «پهره» نام برده شده است. معرب این دو کلمه فهره به معنای شهر بزرگ است که نشان می‌دهد این مکان در قدیم مرکزیت داشته و یکی از بزرگترین شهرهای بلوچستان و ایران بوده است.
به همین جهت آن را همواره با پسوند شهر ذکر کرده‌اند. ایرانشهر در زمان حمله اسکندر، منطقه‌ای آباد و سرسبز بود و مورخین ایرانی نوشته‌اند که اگر آب و علف و خرمای پهرگ به داد قشون اسکندر نرسیده بود حتی کسی زنده باقی نمی‌ماند.
در زمان ناصرالدین شاه قاجار، والی بلوچستان به دلیل آب و هوای خوب این منطقه قلعه‌هایی در آن ایجاد کرد.
ایرانشهر با توجه به قدمت تاریخی و گسترش تدریجی به نمونه‌ای از شهر معاصر تبدیل شده است.
جاذبه‌های دیدنی
قلعه ایرانشهر
قلعه بمپور
قلعه سرباز
کوه بزمان
کوههای بلوچستان
دره سرسبز
رودخانه بمپور
رودخانه کارواندار
رودخانه رایج
چشمه هودیان
چشمه کنتی
چشمه پوزه باغ
چشمه تنگ
چشمه مکسان
چشمه تشت
چشمه جمشید
چشمه اسپیدز
چشمه پاک
چشمه بزمان ۱
چشمه بزمان ۲
چشمه کتوکان
روستای چانف
ناحیه بمپور
هامون جازموریان
منطقه حفاظت شده بزمان صنایع و معادن
صنایع
صنایع ماشینی یا کارخانه ای ایرانشهر نوپا بوده و سیمان سازی، آجرسازی، موزائیک سازی و کارخانه های نان ماشینی را شامل می‌شود. اقتصاد شهرستان ایرانشهر بر کشاورزی و صنایع ماشینی استوار شده است و عمده ترین صادرات منطقه را خرما، تره بار و مرکبات تشکیل می‌دهد.
کشاورزی و دام داری
ایرانشهر به دلیل داشتن زمین های حاصل‌خیز و رودهای بمپور دامن و سرباز دارای محصولات کشاورزی گرمسیری است و با وجود وضعیت نامساعد جغرافیایی، کشاورزی فعالیت غالب تولیدی در کل شهرستان به حساب می آید. بادهای شدید و باران های سیل آسا (که سبب فرسایش خاک می شود) و سنگ های غیر قابل نفوذ کوه های منطقه، کار کشاورزان را بسیار مشکل می کند. از طرف دیگر به دلیل کمبود بارندگی و رطوبت نیاز به رودخانه، چاه ژرف و نیمه ژرف است. با وجود تمام مشکلات کشاورزی، وجود محصولات متنوعی چون گندم، جو، کنجد، توتون، تنباکو، تره بار، گیاهان علوفه ای، بنشن، مرکبات، خرما، انار، انجیر، انگور، و توت که از محصولات این شهرستان هستند، نشان از سخت کوشی و اراده مردم و غلبه بر طبیعت خشن منطقه دارد. در این منطقه دام‌داری در کنار کشاورزی جریان داشته و به صورت ییلاق و قشلاق کردن اهالی انجام می شود. واحدهای دام‌داری بزرگ، در مرکز شهرستان تأسیس شده است و فرآورده های آن نیازهای لبنی اهالی را تأمین می نماید.
مشخصات جغرافیایی
شهرستان ایرانشهر از نظر جغرافیایی در ۶۰ درجه و ۴۱ دقیقه درازای خاوری و ۲۷ درجه و ۱۲ دقیقه پهنای شمالی و درقسمت مرکزی استان سیستان و بلوچستان واقع شده است. ایرانشهر از شمال به زاهدان، از باختر به بم و جیرفت، از خاور به سراوان و از جنوب به چابهار محدود شده و در منتهی الیه قسمت خاوری با کشور پاکستان هم مرز است. شهرستان ایرانشهر در ۳۳۳ کیلومتری جنوب باختری زاهدان و در مسیر راه زاهدان – بندر چابهار در ۵۷۱ متری از سطح دریا قرار دارد. رود بمپور از ۴ کیلومتری جنوب شهرگذشته و پس از ۱۳۰ کیلومتر به هامون جازموریان می ریزد. آب و هوای این شهرستان گرم و خشک بوده و در سرشماری سال ۱۳۷۵ این شهرستان ۲۹۵۴۵۶ نفر جمعیت داشته است. مسیرهای دسترسی به این منطقه عبارت اند از:
راه ایرانشهر _ خاش به سمت شمال خاوری به درازای ۱۵۰ کیلومتر
راه ایرانشهر _ چابهار به سمت جنوب به درازای ۳۷۵ کیلومتر
راه آسفالته ایرانشهر _ بم به سمت شمال باختری به درازای ۳۷۲ کیلومتر
هم چنین راهی به سمت جنوب از ۱۸ کیلومتری این راه امتداد یافته که ایرانشهر را به درازای ۳۸۵ کیلومتر به چابهار متصل می کند.
وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
ایرانشهر یکی از شهرهای قدیمی ایران است که قبلا« فهره» یا «فهرج» نامیده می شده و در اوستا به نام «پهله» یا «پهره» نام برده شده است. معرب این دو کلمه «فهره» به معنای شهر بزرگ است که نشان می دهد این مکان در قدیم یکی از بزرگ ترین شهرهای بلوچستان و ایران بوده و به همین جهت آن را همواره با پسوند شهر ذکر کرده اند. ایرانشهر در زمان حمله اسکندر، منطقه ای آباد و سرسبز بود و مورخین ایرانی نوشته اند که اگر آب و علف و خرمای پهرگ به قشون اسکندر نمی رسید، هیچ کس زنده نمی ماند. در زمان ناصرالدین شاه قاجار، والی بلوچستان به دلیل آب و هوای خوب این منطقه قلعه هایی را در آن بنا کرد. ایرانشهر با توجه به قدمت تاریخی و گسترش تدریجی به نمونه ای از شهر معاصر تبدیل شده است.
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.