کاروانسرای نو (کاروانسرای گلشن که آن را تحت عنوان سرای جمالی و سرای فرامرزی می‌شناسند؛) مربوط به دوره صفوی است و در قدیم لار، متری خروس، جنب بازار واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۶ تیر ۱۳۵۷ با شمارهٔ ثبت ۱۶۱۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.شهر لار از شهرهای بسیار قدیمی کشور پهناور ایران محسوب میشود که سالها پیش از اسلام وجود داشته و دارای تاریخچه ای طولانی پرفرازونشیب است.
شهر لار در جنوبیترین نقطه استان پهناور فارس و در فاصله ۳۷۵ کیلومتری شیراز واقع شده است.شهر لار از دو بافت قدیم و جدید تشکیل شده است و این نامگذاری از سال ۱۳۳۹ در پی وقوع زلزله و تخریب این شهر صورت گرفت، چراکه پسازاین حادثه طبق طرحی مدرن شهری بدون کوچه در کنار شهر قدیم لار تأسیس و از آن زمان تاکنون بهتدریج بخش بسیاری از جمعیت شهر لار به شهر جدید انتقال یافت.
کاروانسرای صفوی سرای گلشن در ضلع جنوبی (روبه رو ی) میدان قیصریه لار واقع شده است و دارای تعدادی زیادی اتاق ومغازه می باشد.این اثر مربوط به دوره صفویه است کاشیکاری وآجر کاری آن حائز اهمیت است . این کاروانسرا یکی از بنا های تاریخی و مهم شهرستان محسوب میشود ودارای ۵۴ حجره است که مالک خصوصی دارد وهم اکنون به انبار کالا تبدیل شده است .ورودی این بنا توسط دالان بزرگی است که از طرف میدان قیصریه به بنا راه پیدا می‌کند که سَردرب آن کتیبه‌ای قرار داشته که در حال حاضر تخریب شده است.
حجره‌های متعدد در طول و عرض، حوض آب هشت گوش، پنجره‌های مشبک سنگی و گچی، نمای آجر کاری‌های مختلف و ستون‌های سنگی مارپیچ که به وسیله طاق‌هایی به هم وصل شده اند از مشخصات این بنای تاریخی است .در داخل حیاط جلو حجره‌ها به فاصله ۲ متر دور تا دور ستون‌های سنگی مارپیچ که به‌وسیله طاق‌هایی به‌هم وصل بوده‌اند قرار داشته که به زیبایی این بنا افزوده اما امروز مقداری از بین رفته است. . در طول و عرض و طویله‌ها در گوشه‌های دو طرف ورودی کاروانسرا و در هر طرف چهار دکان مربع شکل کوچک قرار دارد که در کنار هر کدام پلکانی باریک به پشت بام راه می‌یابد.
در وسط حیاط، حوض آب هَشت‌گوش قرار گرفته است که اطراف حوض بنای الحاقی سرویس بهداشتی احداث شده که از دید منظر نمای حوض و حیاط کاروانسرا را مخدوش کرده است و حوض کاروانسرا آسیب‌های زیادی دیده و در حال تخریب است. این کاروانسرا که به دلیل قرارگیری در مرکز شهر قدیم لار و مجاورت با بازار تاریخی قیصریه به ثبت ملی رسیده است.
کاروانسرای گلشن لارستان بنای معماری یک کاروانسرای اصیل درون‌شهری و حیاط‌دار است که به‌عنوان انبار کاسبین بازار قیصریه لار مورد استفاده قرار می‌گیرد و دچار آسیب، تخریب و تحولات زیادی توسط مالکین شده است.
کاروانسرای «نو» در شهر لار است، بنایی تاریخی که به دلیل بی توجهی ها، قسمت های عمده آن چون دیوارها و تزیینات و همچنین ستون های سنگی آن در آستانه نابودی کامل است و چنانچه بگوییم کاروانسرا کاربری خود را از دست داده اغراق نکرده ایم . در حال حاضر این بنا به پارکینگ خودروها تبدیل شده است وبه دلیل رفت و آمد های بسیار خودروها قسمت های عمده بنا چون چهار چوب آن و کتیبه سر در تخریب شده است اما با این وجود بنا همچنان زیبا ست و از معماری خاص دوره صفوی بهره مند است.
دیدگاه ها :
*اگر نظری دارید یا این مطلب نیاز به اصلاح دارد و یا عکس یا ویدئوی مرتبط با آن دارید لطفا اینجا برای ما ارسال کنید.