جستجوی شهر به شهر :
رزرو هتل رزرو هتل های شهر وان ترکیه

کاروانسرای سعد السلطنه

تاریخ بروزرسانی :
۱ اردیبهشت ۱۳۹۷

این کاروانسرا یکی از مهم‌ترین دیدنی های شهر قزوین است که در دوران قاجار و به دستور سعدالسلطنه حاکم وقت این شهر بنا شده و بزرگ‌ترین کاروانسرای سرپوشیده داخل شهری در ایران است. کاروانسرا در نزدیکی بازار قدیمی شهر که قدمتی هزارساله دارد ساخته شده. کاروانسرای سعد‌السلطنه در سال‌های اخیر بازسازی شده و به یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری قزوین تبدیل شده است. معماری جالب و فضای متفاوت بازار شما را به گذشته می‌برد و انقدر جذاب است که از گشت‌وگذار در آن خسته نخواهید شد. اما اگر بین قدم‌زدن‌هایتان دلتان خواست کمی بنشینید و نفسی تازه کنید، می‌توانید به کافه نگار در راسته وزیر بروید و با نوشیدن یک لیوان عرقیجات یا دم‌نوش‌های گیاهی خستگی‌تان را در کنید.

آدرس: قزوین، خیابان امام خمینی

ویژگی‌های مجموعه

کاروانسرای سعدالسطنه که به سرای سعدالسلطنه، سرای سعدیه، سرای سعادت و بازارچه سعدالسلطنه نیز معروف است، در مرکز شهر قزوین در خیابان امام‌خمینی (رشت سابق و پهلوی سابق‌تر ) قرار دارد. ورودی اصلی کاروانسرای سعدالسلطنه از خیابان امام خمینی است که ۴ طاق نما در طرفین داشته و سقف آن نورگیر ندارد و به صورت عرقچین ساخته شده است و خیابان را به حیاط اصلی سرای سعدالسلطنه متصل می‌سازد. مجموعه تاریخی سعدالسلطنه یکی از ارزشمندترین آثار دوره قاجاریه و یکی از ۳۸ بنای منتخب میراث فرهنگی کشور است. این مجموعه در هسته تاریخی شهر دوره صفویه و مرکز ثقل امروزه شهر قزوین به حساب می‌آید . این اثر تاریخی بی نظیر یکی از بزرگترین بناهای عمومی و سراهای بازرگانی کشور در دوره قاجار محسوب می‌شود که مشتمل بر تعدادی سراهای تو در تو و پیوسته که شمال ۶ حیاط به نام‌های: ۱ – سعدیه ۲ – سعدالسلطنه ۳- نگارالسلطنه ۴ – قهرمانی ۵ – بهشتی ۶- راسته وزیر است. این مجموعه سراها از لحاظ معماری و شالوده ساخته شده از پوشش آجری و یکی از سرپاترین و نمونه عالی یک سرای بازگانی به حساب می‌آید .این مجموعه دارای ماهیتی درونگرا است و بزرگترین بازار سرپوشیده دوره قاجار در ایران به حساب می‌آید.
این کاروانسرا دارای محوطه تاریخی بسیار زیبایی است که در حال حاضر بزرگ‌ترین مجموعه کاروانسرایی شهر قزوین محسوب می‌شود که در عهد قاجار و در زمان ناصرالدین شاه توسط سعدالسلطنه، فرماندار وقت قزوین بنا شده است. کاروانسرای سعدالسلطنه بزرگترین کاروانسرای سرپوشیده جهان و بزرگترین کاروانسرای درون شهری ایران و یکی از معدود کاروانسراهای ایران است که دارای چندین حمام، سرا، تیمچه، شترخان، راسته، چهارسوق، مسجد، چایخانه و … است. نقش این کاروانسرا در گذشته به عنوان یک سرای بازرگانی بوده است.

برخی می گویند چون مجموعه کاروانسرا در محل میدان چوگان دوران صفویه (کاخ باغ سعادت، میدان سعادت) بنا شده بود، به آن سرای سعادت می‌گفتند. محمدباقرخان سعدالسلطنه اصفهانی حاکم وقت شهر قزوین در اواخر دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار (سال ۱۳۱۰ هجری قمری) با توجه به مراودات اقتصادی فراوان ایران با روسیه و ترکیه، دستور داد کاروانسرایی در زمینی به مساحت ۲٫۷ هکتار با حدود ۴۰۰ حجره در شهر قزوین بنا کنند و لقب خویش را روی آن نهاد و کاروانسرای سعدالسلطنه بعد از حدود دو سال با همت دو معمار اصفهانی و دو معمار قزوینی یعنی در سال ۱۳۱۲ هجری قمری به بهره‌برداری رسید. کاروانسرای سعدالسلطنه تا قبل از جنگ جهانی اول، مرکز تجارت و فعالیت بازرگانی شهر محسوب می‌شد که بعد از تغییرات سیاسی حکومت روسیه، موقعیت خود را به عنوان پل ارتباطی بازرگانی بین اروپا و آسیا از دست داد و حیات اقتصادی خود را به صورت نیمه فعال ادامه داد. برخی از حجره‌های کاروانسرای سعدالسلطنه به صورت غرفه‌های تجاری مستقل اداره می‌شد و برخی نیز به صورت انبار و قسمتی از کاروانسرای سعدالسلطنه تبدیل به کارخانه آرد سلامت و کارخانه تولید کشمش شد و قسمت‌های دیگر به عنوان کارگاه‌های تولیدی کفش، فرشبافی، چوب بری و … مورد استفاده قرار گرفت و این باعث شد این اواخر مردم آنجا را «بازار چوب» بنامند.
اطلاعات معماری سعدالسلطنه

ارزشمندترین قسمت این بنا، چهار سوق آن است که از تقاطع قائم دو راسته ایجاد شده و بر فراز آن گنبد بزرگ کاشیکاری شده‌ای قرار دارد. سقف آن نورگیر ندارد و به صورت عرقچین ساخته شده است و خیابان را به حیاط اصلی سرای سعدالسلطنه متصل می سازد. چهار طرف گنبد را، چهار نیم‌گنبد با رسمی‌بندی و نورگیر فراگرفته‌اند که فضا را بزرگتر نشان می‌دهند. هشتی‌ بنا که پس از درِ ورودی قرار دارد، با آجر و کاشی تزئین شده و سقف یزدی‌بندی شده دارد.

با توجه به فام و تنالیته رنگ‌ها، ویژگی‌های متفاوتی را در نور و رنگ در فضاهای مجموعه سعدالسلطنه می‌توان دید. این مجموعه با بهره‌گیری از مصالحی چون آجر و کاشی در بخش‌های محدود سقف هشتی ورودی اصلی، با حداقل مصالح کاری بسیار غنی و درخور توجه است.

کاروانسرای سعد السلطنه کاروانسرای سعد السلطنه

کاروانسرای سعد السلطنه1 کاروانسرای سعد السلطنه

کاروانسرای سعد السلطنه2 کاروانسرای سعد السلطنه

کاروانسرای سعد السلطنه3 کاروانسرای سعد السلطنه

به این مطلب چه امتیازی می دهید؟
[امتیاز: 0 میانگین: 0]
           
برو بالا
 

نظر کاربران :

  • محمد

    به جرات می تونم بگم یکی از بهترین اماکن تاریخی که تو ایران دیدم. خیلی احساس خوبی به آدم منتقل می کنه و از اون مهمتر بازسازی بسیار خوب اون هست که هم حس تاریخی بودنش رو خوب منتقل می کنه و هم خیلی تمیز و جذاب هست. مغازه هایی هم که هست با حس و حال بازار هم خوانی داره. کافه های دنج، فرش دست باف، آثار هنری دست ساز و….

    ۱۰ اسفند, ۱۳۹۷ پاسخ دادن
  • نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *