سوگواری‌های مخصوص ایام شهادت امام حسین (ع) یکی از مهم‌ترین مراسم های سوگواری عمومی در ایلام به شمار می رود. دراستان ایلام، بیرق های سبز و سرخ و سیاه بر بام منازل، سر درب مساجد، مغازه ها و … فرا رسیدن ایام محرم را خبر می دهند و مردم آماده می شوند تا با شکوه هر چه تمام تر مراسم عزاداری سالار شهیدان را برگزار نمایند.
در دهه اول ماه محرم، در هر یک از روزها خانواده های ایلامی به تهیه نذری(انواع خورش ها و پلوها) آش رشته، حلیم و شربت می پردازند و به فقرا و نیازمندان و همسایگان و عزاداران می دهند. در شب عاشورا و تاسوعا در پای دیگ های حلیم که در خانه ها و کوچه ها و خیابان ها بار گذاشته شده اند؛ شب زنده داری می کنند و در روزهای عاشورا و تاسوعا با رفتن به خیابان ها و تشکیل دسته های عزاداری و سینه زنی و ذکر مصیبت برای سالار شهیدان؛ حضرت امام حسین (ع) عزاداری می کنند. مردم ایلام ماه صفر را دوست ندارند چرا که معتقدند در این ماه گل سرسبد آفرینش حضرت محمد(ص) وفات نمودند.
مراسم چمر در ایلام
یکی از آیین ها و رسومی که هر ساله در ایام محرم ایلام از شکوه و جلوه خاصی برخوردار است مراسم چمر است؛ موسیقی چمر از آیین های سوگواری با قدمتی است که با سرناودهل اجرا می شود و در این مراسم مردم ایل ها و روستاهای ایلام در محلی به نام «چمر جا» جمع می شوند که همراه با نوای ساز و دهل و آواز همسرایان نوعی رقص را ارائه می دهند که رقص سوگواری و عزاست و به چمری معروف است که در نمایش تعزیه در ایام عاشورا و اربعین امام حسین (ع) نیز به کار می رود.
این مراسم معمولادر رثای بزرگ خاندان یک قوم و قبیله از سالیان دور در ایلام برگزار می شده است و تا حال هم زنده نگاه داشته شده است و جزو ادبیات شفاهی و فولکور و عامه غالب ایلامیان است در شهرها و روستاهای ایلام وقتی قومی دیده از دنیا فرو بندد مردم آن شهر و روستا برای آن شخص تازه متوفی که بزرگ خاندان آن منطقه است مراسم عزاداری و سوگواری با شکوهی به نام چمر برگزار می کنند و از طوایف و ایلات مختلف و همجوار دعوت می کنند تا در این مراسم شرکت کنند.
در روز مراسم چادرهایی برپا می شود و برای مهمانانی که از دور و نزدیک آمده اند تدارک ناهار می بینند و حلیم نذری می دهند و در گرداگرد چادرهایی که از قبل تدارک دیده شده است جمعیت شرکت کننده در مراسم «چمری» جمع می شوند.
سپس نوحه خوان «چمری گو» ابیات زیبا؛ موجز و پرمحتوایی را در رثای بزرگ مرد تازه در گذشته آن طایفه می خواند که اغلب این اشعار مثنوی کردی هستند یا بعضا آمیخته با زبان های لری و لکی می باشد و در کنار مرد «چمری گو» مرد دیگری به وسیله ساز دوزله و جفتان که برخلاف همه سازهای ایرانی که تک صدا هستند دوصدایی است و قابلیت همراهی با سازهای چند صدایی را دارد به همراه مردی دیگر با دهل، مرد مرثیه خوان یا چمری گو را همراهی و همنوایی می کنند که شور و هیجان خاصی در جمعیت حاضر به وجود می آورد و بزرگان شهر و روستایی که بزرگ خاندان خود را از دست داده اند بر سر و سینه می زنند و لباس سیاه می پوشند و بر پیشانی و شانه های خود گل رس می زنند و به نشانه عزا اعلام همدردی می کنند که این مراسم با همین ویژگی ها و تفاسیر عینا برای سرور و سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) در روز عاشورا و اربعین برگزار می شود.
یکی از مراسم شاخص مردم ایلام در ایام محرم، نذری خبز العباس است که در دهه اول ماه محرم بین مردم توزیع می شود.
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.