غار کرفتو در فاصله ۶۰ کیلومتری از شمال دیواندره و در نزدیکی روستای یوزش باش کندی قرار دارد و از پر جاذبه ترین مکان های توریستی استان کردستان می باشد . غار باستانی کرفتو از غارهای طبیعی و آهکی است که در ادوار مختلف جهت استفاده و سکونت تغییر حالت داده شده و مهمترین ویژگی غار معماری صخره ای آن است که در چهار طبقه در دل کوه حفر شده است .غار آهکی کرفتو در دوران سوم زمین‌شناسی شکل گرفته و از میان آب بیرون آمده است.
این غار در طی دوره‌های مختلف از پیش از تاریخ تا دوره اسلامی مورد استفاده انسان قرار گرفته است. کرفتو دارای معماری صخره‌ای و دستکند است و بقایایی فرهنگی متعددی از آنجا به دست آمده است. این غار علاوه بر سکونت انسان، مکان زیست جانورانی چون خفاش، کبوترچاهی و پرستو نیز است.این غار در ۲۰ بهمن‌ماه سال ۱۳۱۸ با شماره ۳۳۰ در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده است.
در این مطلب می خوانید :
دلیل نامگذاری غار کرفتو
در مورد دلایل نامگذاری این غار بحث های مختلفی وجود دارد. این غار در میان اهالی با عنوان قلعه کرفتو یا قه لای که رفتو شهرت دارد. برخی نیز بیان می کنند کرفتو در اصل گرفتو بوده و در زبان کردی به معنی گرفته شده و فتح شده است؛ از طرفی دیگر نیز برخی تحقیقات نشان می دهد کرفتو از ترکیب دو بخش کرف یا کرفت به معنی ستایش و تو به معنای خورشید و گرماست، که ستایشگاه خورشید معنی می دهد.
تاریخچه غار کرفتو
با توجه به تحقیقات انجام شده و کتیبه های یافت شده در این غار به این نتیجه رسیده اند که سکونت و استفاده از فضای غار به دوره سلوکیان، اشكانی، ساسانی و اسلامی نسبت داده می شود. مطالعات نشان می دهد که آثار مربوط به سکونت در این غار به دوره پیش از تاریخ و اواخر هزاره پنجم پیش از میلاد می رسد. این غار به مدت هزار سال توقف داشته است، اما باری دیگر آغاز فعالیت به خود گرفته است. غار کرفتو دارای ۴ دوره سکونتی است که عبارتند از پیش از تاریخ، اشکانی، ساسانی، اسلامی.
البته در دوره های پیش از اسلام به عنوان مركزی برای نیایش استفاده می شده است ولی در دوره های اسلامی به عنوان سكونتگاه یا محلی برای دفاع مورد استفاده قرار گرفته است.
معماری غار کرفتو
در قسمت جلویی غار چهار طبقه معماری صخره ای و دست کند وجود دارند که در هر طبقه اتاق های تو در تو با پنجره ها و نورگیرهایی ساخته شده اند. دالان ها و راهروهایی برای دسترسی به طبقات دیگر وجود دارند. همچنین پله های این غار از جنس سنگ ساخته شده اند. تعداد اتاق ها و راهروهای موجود در طبقات این غار به طور کامل مشخص نیست و مجموعه معماری بسیار گسترده ای دارد که در طی سال ها تخریب شده است. طبقه چهارم غار کرفتو بهترین دید را به کوه مقابل دارد که به گفته مردمان محلی، دارای شکلی شبیه به سه دختر و یک مرد خیاط دارد.
زیباترین معماری غار، در طبقه سوم آن است. در این طبقه در تراشیدن و کندن اتاق‌ها دقت کافی به کار رفته است و سقف‌ها نیز به شیوه کمانی ایجاد شده‌اند. علاوه بر این، درگاه‌ها و پله‌های آستانه آن، پنجره‌ها و نورگیرهای اتاق‌ها از نظر تزیینات به کار رفته از اهمیت خاصی برخوردار هستند. بقایای یک تنوره با پله‌های سنگی نیز در این طبقه دیده می‌شود که به مجرای آب زیر غار دسترسی داشته است. اکنون قسمت‌های زیادی از این تنوره تخریب شده و جز خرده سنگ، چیزی از آن باقی نمانده است.
کتیبه به خط یونانی
بالای سر در ورودی یکی از اتاق‌های طبقه سوم، کتیبه‌ای یونانی وجود دارد که بر اساس آن، برخی این غار را معبد هراکلس یا هرکول می‌دانند. عده‌ای نیز معتقدند که احتمالا این غار مدتی به‌صورت موقت مورد سکونت سلوکیان قرار گرفته است. ترجمه کتیبه این‌چنین است:
این خانه هراكلس است؛ هر كس در آن وارد شود، در امان است. آنجا که هراکلس سکونت دارد، باشد که پلیدی در آن راه نیابد.
در طبقات مختلف غار کرفتو، روی دیواره‌های برخی از اتاق‌ها و راهروهای عبوری، نقوشی به‌صورت تجریدی از حیوانات، انسان و گیاه حجاری شده است. نقش‌هایی چون مارال، گوزن، سوارکار با اسب و حیواناتی ناشناس دیده می‌شود. لازم به ذکر است، نقش‌های مارال در طبقه دوم از سایر نقوش قدیمی‌تر است.
داخل غار هنوز هم آب وجود دارد و برای دیدن بعضی از جاها باید سوار قایق های کوچک شوید. بر روی دیوارهای غار نیز تصاویر و اشکالی نقاشی شده اند که همه را جذب خود می کنند.
نحوه دسترسی
برای رفتن به غار کرفتو به شهرستان دیواندره سفر کنید. از دیواندره به‌سمت سقز حرکت کنید. بعد از پیمودن ۲۳ کیلومتر در جاده اصلی، با رسیدن به دوراهی تکاب از سمت راست وارد جاده‌ای فرعی شوید. ۳۵ کیلومتر دیگر هم این مسیر را به‌سمت تکاب ادامه دهید. بعد از آن از سمت چپ وارد جاده به‌سمت غار کرفتو خواهید شد و بعد از مسافتی چهار کیلومتری به غار کرفتو میرسید.
فاصله سنندج تا غار کرفتو: ۱۶۳ کیلومتر
فاصله تکاب تا غار کرفتو: حدود ۳۵ کیلومتر
آدرس غار کرفتو: استان کردستان، حدود ۶۷ کیلومتری شمال غرب دیواندره
نظر کاربران : با ورود به حساب کاربری از نوشتن نظر خود امتیاز کسب کنید
در بازدید از این غار در نزدیکی تکاب به روستایی میرسید که باید از جاده ای پرپیچ وخم عبور کنید. لطفا مراقب خودتون و محلی ها باشید تا بدون مشکل از این مرحله عبور کنید. غار دالان های بسیاری داره که در بعضی از جاها فقط نشسته میشه براه ادامه داد.
بخش‌هایی از این غار، دست‌کَند است و کتیبه‌هایی از دوران پیش از تاریخ دارد.
باسلام من بهمراه همسر وفرزندم ازغارکرفتو
بازدیدکردیم واقعا دیدنی وحیرت زده شدیم تنها مشکل جاهای گردشگری در ایران نبود استراحتگاه ومکانی برای ماندن
مانندهتل .سرویسهای بهداشتی وغیره میباشد
چه غار خوبیه. ارزش داره بریم. مرسی