روستای نای بند

شهرستان طبس ،بخش دیهوک ، روستای نای بند . اینجا ماسوله کویر است روستای نای بند . بافت سنتی و خشتی این روستا ، کوه ۳۰۰۹متری نای بند و نیز درختان نخل و مرکبات از قبیل پرتقال ، نارنگی و نارنج ، چشم انداز زیبا و با شکوهی به این روستای کویری داده و هر ساله گردشگران زیادی را جهت بازدید به این روستا ترغیب می کند . نای بند در حدود ۱۴۵خانوار و کمی بیش از ۵۰۰نفر سکنه دارد .خانه های مطبق روستا ، جلوه خاصی به آن بخشیده و معمولا بام یک خانه نقش حیاط خانه مجاور را ایفا میکند . روستای نای بند در فاصله ۲۲۵کیلومتری جنوب شهرستان طبس و در مسیر جاده کرمان واقع شده است ،روستایی مطبق با قلعه ای که در حدود ۳۰۰ سال پیش جهت حفاظت از روستا ساخته شده با ۴ برج در اطراف. سازه های بسیاری از سقفهای روستای نای بندان از چوب و الیاف درختان است که باعث خنکای بیشتر در تابستان و کاهش ضریب تخریب هنگام زلزله است . در کنار روستای نای بند اتاقکهایی سنگی به چشم می خورد که به بافت سنتی و تاریخی روستا می افزاید . بوی این نان تنوری فضا را پر کرده است . نای بند روزگاری پیش از این را دیده ایامی که مردمی سخت کوش در دل کویر گرد هم آمده اند و از خاک و آب چونان با عشق و با تمام وجود خشت مالیده اند و بر هم نهاده اند ، که از کوچه پس کوچه ها انعکاس عشقشان دیدنی است در روستای نایبند به خانه کوچکی برخوردیم که این نقوش از دهه۳۰ بر دیوار و سقف آن به جا مانده است که خود قابل تامل است . اینجا زندگی جاری است و زندگی بی تلاش و همت و حمیت اهالی جاری نخواهد ماند .

خانه ها در روستای نایبند به گونه ای ساخته شده اند که شباهت فراوانی به روستاهای ماسوله گیلان و ابیانه در اصفهان دارد و البته شاید شیب این منازل پلکانی کمی کمتر نسبت به آنها باشد ، ولی دقیقا همانند آنها پشت بام خانه های زیرین به عنوان حیات خانه های بالاتر مورد استفاده قرار می گیرد.
معماری ساباط
در روستای نایبنددر کوچه پس کوچه های روستای نایبند طبس طاق هایی را مشاهده خواهید کرد که بومیان به آنها ساباط می گویند، ساباط کلمه ایست نزدیک به رباط که در این مناطق از روستا مردم برای ملاقات و گفتگو با یکدیگر جمع می شوند تا از گزند هوای گرم و سرد دور باشند.برجک های نگهبانی روستای نایبندبا توجه به قدمت بالای روستای نایبند طبس در آن امروزه سه برجک نگهبانی از ۴ برجک نگهبانی دیده می شود که در قرن های قبلی بومیان برای محافظت از خود و خانواده به صورت نوبتی شیفت می دادند و با گذشت سالها این برجک ها از چهره اصلی خود دور شده اند ، ولی همچنان می توانید انها را از نزدیک مشاهده کنید.

امامزاده روستای نایبند
در نقطه بالایی کوه نایبند که خود یکی از دیدنی های طبیعی روستای نایبند است ، آرامگاه یکی از امامزاده های مهم قرار گرفته است و بومیان برای آن احترام ویژه ای قائل هستند و در روزهای انتهایی هفته برای زیارت به آن مقبره مراجعه می کنند.

آبگرم دیگ رستم نایبند
حتما نام آبگرم دیگ رستم طبس را شنیده اید ، یکی از شاخه های اصلی و پر آب این آب گرم در روستای نایبند طبس قرار دارد و در کنار چشمه ای دیگر به نام چشمه زردگاه قرار گرفته است و همین دو چشمه یکی از دلایل اصلی سرسبزی مزارع کشاورزی نایبند هستند.
غارهای تاریخی روستای نایبند
در بخش هایی از کوهی که خانه های بافت قدیم روستای نایبند طبس در روی آن واقع شده است تعداد زیادی غار و سوراخ مشاهده می کنید که به گفته بومیان در قرن های خیلی دورتر مردم در آنها سکنا داشته اند و امروزه به عنوان تویله و انباری مورد استفاده قرار میگیرد.
شغل بومیان
روستای نایبندیکی از شغل های اصلی مردم در روستای نایبند طبس باغداری درختان نخل می باشد و همانطور که در عکس ها تماشا می کنید درختان نخل بلند و سرسبزی در مناطق مختلف دهکده نایبند دیده می شود که خود از جاذبه های گردشگری روستاست.از دیگر جاذبه های طبیعی موجود در روستای نایبند طبس رشته کوه نایبند است که بلندترین قله آن ۳۰۰۰ متر ارتفاع دارد و با پیمودن آن می توانید دهکده های دوردست و کویر بزرگ لوت را با چشمان غیر مسلح تماشا کنید.

منطقه حفاظت شده نایبند
منطقه حفاظت شده نایبند که در آن حیوانات نایابی همچون یوزپلنگ ایرانی ، گرگ و روباه های سیاه و سفید نگهداری می شوند خود از دیگر مراکز گردشگری نزدیک به روستا می باشد و شما می توانید از حیوانات داخل تصاویر زیبایی تهیه کنید.

تفریحات روستای نایبند
اکثر گردشگرانی که به روستای نایبند طبس مراجعه می کنند بیشتر در محیط داخلی روستا قدم می زنند و با بومیان دهکده گفتگو می کنند تا بیشتر در جریان تاریخچه روستا قرار بگیرند و همچنین در صورت دارا بودن لوازم کمپینگ و کویرنوردی می توانید به ادامه کویر لوت که در همسایگی نایبند است سفری چند ساعته داشته باشید و لذت مشاهده کویر در غروب و طلوع آفتاب را تجربه کنید.سبک معماری روستای نایبند طبسسبک معماری روستای نایبند طبس یکی از ویژگی هایی است که باعث شده در فهرست میراث ملی ایران به ثبت برسد ، در واقع به علت عدم وجود خاک برای زراعت بومیان در گذشته مجبور به ساخت منازل به روی کوه شده اند تا بتوانند از زمین های نزدیک به چشمه و قنات ها برای تامین مخارج خود و مایحتاج زندگی استفاده نمایند.از همین رو ساخت منازل تابع قانون خاصی نبوده و به سبک معماری ایرانی و کویری بیشتر شباهت دارد و در همه آنها یک وجه اشتراک وجود دارد و آن عدم وجود حیات در همه خانه ها به علت عدم وجود فضای مناسب می باشد.شیوه زندگی بومیان در روستای نایبندبیش از نیمی از منازل تاریخی و پلکانی در روستای نایبند به علت عدم وجود فضا برای ساخت قسمت های خصوصی هر خانه، بخش هایی نظیر توالت و تنور را مشترکا استفاده می کنند، توالت ها در این منازل به صورت دو طبقه ساخته شده اند که در طبقه اول آنها ارتفاعی ۱ متری را برای جمع آوری خلا مشاهده می کنید.با پر شدن این چاه ها کشاورزان آنها را برای استفاده در مزارع برداشت می کنند ،

در بخش زیبای دیگری از این خانه بادگیرهایی مشاهده می کنید که همانند بادگیرهای شهر یزد هستند، این بادگیرها در فصول گرم و سرد سال اب و هوای داخل منزل را تصفیه می کند و در واقع نقش کولر و بخاری را به صورت سنتی ایفا می کند.در برخی منازل هم که در گذشته به دست سران روستا بوده است در دیوارهای آجری و خشتی آنها نقوش مینیاتوری و آیاتی از قرآن کریم مشاهده می شود که در نوع خود کم نظیر هستند.بافت جدید روستای نایبندوجود اینکه با توجه به پیشرفت تکنولوژی شاهد کاهش جمعیت در نایبند هستیم اما در بخش هایی که بافت جدید روستا به چشم میخورد ساخت و سازهای مدرنی صورت گرفته و بومیان در آنها همچنان زندگی می کنند، روستائیان مایحتاج زندگی خود را از راه دامداری، باغداری و کشاورزی زمین های گندم، جو و درختان نخل بدست می آورند.
قدمت برخی منازل واقع در روستای نایبند طبس به ۱۰۰۰ سال می رسد و قدمت خود روستا همانطور که در جدول مشخصات آن در بالا عرض به سال ۱۵۰ هجری قمری بر میگردد جایی که مردم برای عبور و مرور از کویر لوت از این روستا برای استراحت در بین راه استفاده می کردند و کم کم راه زندگی در آن هموار گشت.
شرایط آب و هوایی روستای نایبند طبس
روستای نایبند طبس در منطقه ای کویری و در حاشیه کویر لوت ایران قرار گرفته است و جز گرم ترین نقاط ایران محسوب می گردد، به غیر از فصل تابستان در هر فصلی می توانید سفر به نایبند را برنامه ریزی کنید و بهترین فصل سفر از نظر کارشناسی و آب و هوای خنک ماه های مهر تا دی هر سال می باشد.

مراکز اقامتی در روستای نایبند
چنانچه تمایل داشته باشید شب را در دل کویر و روستای نایبند سپری کنید می توانید از منازل روستائیان برای استراحت در شب اجاره کنید و در صورت دارا بودن تجهیزات کمپینگ که در بالا عنوان شد می توانید کمپ خود را در کویر نزدیک به نایبند برپا کنید.
در نزدیکی روستای نایبند هیچگونه پمپ بنزینی یافت نمی شود و بهتر است با سوخت کامل به این دهکده کویری مراجعه کنید و از امکانات رفاهی موجود در نایبند می توان به مسجد ، نمازخانه، سرویس بهداشتی، فروشگاه ، غرفه فروش صنایع دستی و آنتن دهی اپراتورهای اول و دوم اشاره کرد.
برای مراجعه به روستای نایبند مسیر سختی در پیش رو دارید ، این روستا از خود شهر طبس ۲۲۰ و از شهر دیهوک ۱۳۰ کیلومتر فاصله دارد و در حاشیه جاده شهر طبس به سمت کرمان قرار گرفته است ، با ورود به این جاده و عبور از کیلومترها مسیر آسفالته با تابلوی ورودی نایبند روبرو می شوید .