آتشکده تشویر طارم

آتشکده‌ تشویر طارم در روستای تشویر در شهرستان طارم در مسیر جاده سرخه دیزج به گیلوان قرار دارد. این آتشکده با پلان چهار طاقی به ابعاد ۴×۴ مترمربع و پوشش گنبدی شکل، از سنگ و ساروج ساخته شده است و برخلاف آتشگاه‌های عظیم دوران ساسانی که جنبه دولتی و تشریفاتی داشته‌اند، تنها به عنوان آتشکده محلی مورد استفاده ساکنان منطقه قرار می‌گرفته و از قداست این محل، اطراف آن به قبرستان تبدیل شده است.عده‌ای از محققین کلمه تشویر را به معنای «جایگاه آتش» معرفی کرده‌اند.

بناهای عظیم تاریخی و فرهنگی در شهرستان طارم موج می ‎زند و اشیای کشف شده تاریخی عظمت این منطقه را هر چه بیشتر نمایان می ‎کند. در واقع طارم شهرستان چهار طاقی های زیبا و تاریخی به شمار می رود.بررسی های باستان شناسی انجام گرفته از این بناهای تاریخی حاکی از آن است که این آثار از نظر ساختاری و نوع مصالح شباهت بسیاری به بناهای پیش از اسلام به ویژه دوره ساسانی دارند.آتشکده تشویر نیز از بناهای تاریخی طارم در روستای تشویر است. آثار و بناهای تاریخی این روستا، قدمت طولانی استقرار جامعه انسانی را در این منطقه نشان می دهد.

بیش تر آثار تاریخی بر جای مانده پیرامون روستای تشویر به دوره ساسانی تعلق دارد و نشانگر اهمیت این ناحیه در آن دوران بوده است. کاوش های باستانی انجام شده در بنای چهار تاقی تشویر از وجود قبوری در داخل این بنا خبر داده اند که بیانگر واقع شدن این آثار در محوطه گورستان های قدیمی بوده است.از آن جا که آتش در دوره هخامنشی بسیار مقدس و قابل احترام بوده همیشه در فضاهای باز مراسم خود را اجرا می کردند، ولیکن در دوره ساسانی این رسوم در داخل بنایی موسوم به آتشکده برگزار می شد.

معماری بنا

درساخت اکثر این آتشکده ها از مصالح سنگ و ملات گچ و آهک استفاده شده و به ندرت آجر دیده می شود.این بناها با پلان‎ های مربع و هشت ضلعی در فاصله ۱٫۵ متری از یکدیگر احداث شده است که معمولا ابعاد و اندازه بزرگی ندارند، مانند آتشکده الزین که حدودا چهار در چهار متر است.با توجه به اسناد کشف شده این بناها آرامگاه های دوره اسلامی هستند که شباهت بسیار زیادی به آتشکده های دوره ساسانی دارند و به همین دلیل به عنوان بناهای موسوم به چهار طاق یا همان آتشکده نام گذاری شده اند.

شاید هیچ شهری مثل طارم را نمی ‌‌توان یافت که در یک مساحت بسیار کوچک ۵ چهار طاقی‌ با اسامی «الزین (الیز)»، «تشویر»، «گیلان کشه»، «گیلوان» و «پیرچم» را در دل خود جای داده باشد.این ۵ بنای تاریخی در منطقه طارم در سال ۱۳۵۳ هجری شمسی با نام آتشکده‌ های ساسانی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

نحوه دسترسی

این آتشکده در منطقه‌ طارم علیا و در روستای تشویر، در مسیر جاده سرخه دیزج به گیلوان قرار دارد. در داخل روستای تشویر ۲ بنا وجود دارد که اهالی آنها را آتشکده می‌ دانند. در سمت چپ جاده با فاصله ۵۰ متری، بناهای موسوم به آتشکده شامل ۲ بنای تاریخی مجزا از هم دیده میشوند. پیرامون این بناها را گورستانی قدیمی احاطه کرده است.