بازار قدیمی اردبیل که یادگاری از سبک معماری عهد صفویه به شمار می‌آید در مرکز شهر اردبیل قرار دارد.این بازار مجموعه‌ای است متشکل از تیمچه، سرا، حمام و مسجد و از سابقه‌ای طولانی برخوردار است. به طوری که در سده‌های ۷ و ۸ هجری رونق فراوانی داست.در سده‌های بعد، قسمتی از بازار بزرگ و تیمچه‌ها و سراها از موقوفات بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی به شمار می‌رفت و درآمد و عواید حاصله صرف مخارج این بقعه می‌شد.بنای فعلی بازار از جمله آثار دوره صفویه و زندیه است که بر بنیان اولیه بازار ساخته شده است. قسمت عمده بازار اردبیل در تغییرات شهری در نیم قرن گذشته تخریب شد و ارتباط بعضی از بخش‌های آن با مرکز بازار از بین رفت.
ساختار بازار
از تقسیم‌بندی کلی بازار اردبیل می‌توان به بازار بقالان، قصابان، خراطان، سراجان، قیصریه، چاقوفروشان، کلاه‌دوزان و بسیاری سرای دیگر اشاره کرد. مجموعه کنونی بازار معرف آثاری از دوره صفویه و قاجاریه و شامل راسته اصلی بازار، راسته پیر عبدالملک، راسته قیصریه، راسته کفاشان، راسته غلامان. بازار زرگران، سراجان، پنبه‌فروشان، مسگران، چاقوسازان، آهنگران، سرای خشکبار (حاجی میرزا). سرای گلشن، سرای وکیل، سرای نو یا زنجیرلو، سرای حاج احمد، سرای حاج شکر. سرای مجیدیه، سرای امام جمعه، سرای دوگچی و تیمچه زنجیرلی است.
برای آشنایی بیشتر بااردبیل پیشنهاد می کنیم مطلب جاهای دیدنی اردبیل را نیز مطالعه بفرمایید.
معماری بازار
مجموعه بازار با طاق‌های جناغی و گنبدهای ساده پوشش یافته و عرض طاق نمای مغازه‌ها به‌طور متوسط سه متر و قطر پایه‌های طاق‌ها حدود ۸۰ سانتی‌متر است. روشنایی داخل بازار از طریق روزنه‌های تعبیه شده در پوشش‌های گنبدی تأمین می‌شود.
سرای خشکبارها از دو بازارچه موازی هم که هر دو بر راسته بازار عمودند تشکیل شده و هر کدام دارای پنج دهانه و ۵۱ مغازه است. سرای گلشن نیز مرکب از دو بازارچه و یک سرا است که در مقابل سرای زنجیرلی واقع شده و به راسته بازار و راسته پیر عبدالملک مربوط می‌شود. از دیگر بخش‌های مهم بازار، چهار سوق یا بازار بزرگ قیصریه است.
کتیبه بازار
بر سر بازارچه شمال شرقی، سنگ نبشته‌ای به چشم می‌خورد که به علت فرسودگی امکان قرائت آن وجود ندارد. این سنگ نوشته حاوی نام بانی و تاریخ بنا بوده است. تیمچه و سرا و بازارچه زنجیرلی از دیگر بخش‌های مهم بازار اردبیل است که به راسته بازار راه می‌یابد.قسمت عمده بازار اردبیل در تغییرات شهری در نیم قرن گذشته تخریب شده و ارتباط بعضی از بخش‌های آن با مرکز بازار از بین رفته است، به‌طوری که این بازار در حال حاضر در مرکز شهر و در طرفین خیابان امام خمینی واقع شده و بازدیدکنندگان به وضوح می‌توانند جدایی بازار طلافروشان را از بازار قیصریه فعلی مشاهده کنند.
ثبت ملی
مجموعه بازار تاریخی اردبیل در سال ۱۳۶۴ مرمت شد و با شماره ۱۶۹۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
نحوه دسترسی
آدرس :استان اردبیل، اردبیل، خیابان امام خمینی
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.