نوروز خوانی یا بهار خوانی یا نوروزی، گونه‌ای از آواز خوانی است که در گذشته در ایران رواج داشته است. در حال حاضر خاستگاه این گونه آواز خوانی بیشتر در استانهای مازندران و گیلان بوده که به صورت بسیار محدود انجام می‌گیرد. در مازندران پانزده روز مانده به عید نوروز ، دسته جات ، دو ، سه نفری ، در کوچه ها و خیابان ها به راه افتاده و دم در منازل مردم به خواندن اشعاری در مورد حلول سال نو و فرارسیدن عید نوروز می خواندند و برای صاحبان آن خانه و فرزندانشان دعای خیر و عاقبت به خیری می کردند و در عوض از صاحبان خانه ها مژدگانی و چیزهایی مانند پیاله ای برنج یا تخم مرغ ، شیرینی یا آجیل و … می گرفتند. ترجیع بند و اشعارشان اینگونه بود : « نوروز نو سال باشد مبارک شمار را امسال ، باشد مبارک » و یا اینگونه می خواندند : « به یاسین و به طاها و تبارک خدایا سال نو را کن مبارک » صاحبان خانه در مقابل به فاخور امن مال ، هریک وجه نقدی به آنان می دادند.این آیین بیش از ۲۵۰۰ سال هست که در مازندران به خصوص روستای ییلاقی پنجاب آمل انجام می شود و نوروز خوانان مژده عید و بهار را می دهند. نوروز خوانی از ملودی های کهن به حساب می آید و از نظر مضمون بخشی از موسیقی آئینی مازندران است زمان مناسب خواندن این آواز از نیمه دوم یا سوم اسفندماه تا نوروز است و به ندرت تا دهه نوروز هم ادامه می یابد و بعد از آن مراسم نوروز خوانی تمام می شود. نوروز خوان که در مازندران به نوروز خون معروف است فردیست دارای طبع روان و بداهه سرا که با همراه یکی دو نفردیگر به خانه ها می روند و با اطلاعاتی که از دیگران درباره افراد خانواده و کار وحالتشان بدست می آورند نوروز خوانی می کنند. نوروز خوان اصلی بعد از حمد و ستایش خدا و رسول اکرم و ائمه اطهار به وصف خانه و اعضای خانواده می پردازد و در ضمن آن، تقاضای انعام و عیدی می کند، برگردان اشعار او را آن یک یا دو نفر دیگر که همراه وی هستند با هم می خوانند. اگر صاحب خانه انعام مورد نظر را برایشان بفرستد او را ضامن ابیاتی دعا می کنند و گرنه با خواندن اشعاری گلایه آمیز به خانه دیگری می روند. نوروز خوان ها خواندن اشعار را با نام خدا و ائمه اطهار و امامان شروع می کردند این اشعار به زبان فارسی یا محلی خوانده می شود البته چند بیت از این اشعار را بصورت دو یا سه نفر می خوانند.
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.