مردم شناسی کلات

اقوام کرد، لر و ترکی که در زمان نادرشاه افشار از محل زندگی خود به کلات نادر در استان خراسان کوچانده شدند، هنوز عادات فرهنگی خود را حفظ کرده اند. کوهستانی بودن منطقه کلات و دور بودن آن از دیگر مناطق استان خراسان، باعث شده که فرهنگ مردم این منطقه هنوز بکر و دست نخورده تر نسبت به سایر فرهنگ ها بمانند. زنان کرد هنوز از لباسهای ابریشمی با مدلهای مخصوص خود استفاده می کنند و این غنای فرهنگی و گوناگونی لباس ها در زمان شادی ها و عروسیها بیش از همیشه به چشم می خورد. «چنگه» یکی از این انواع لباس است که روی آن سکه دوخته می شود. دو روستای کردنشین کلات نادر به نامهای «زاوین»‌و «سینه کهنه» از مهمترین مناطق پرورش ابریشم و دوخت پارچه های ابریشم است و این پیشه کهن مردم این سرزمین بوده است. عشایرکلات هنوز هم از غذاهای سنتی خود که غالبا لبنیات وگوشت است، استفاده میکنند. غذاهای سنتی اقوام مختلف نه تنها در میان روستانشینان و عشایر کلات،که در میان مردم شهرستان کلات نیز رواج دارند. یکی دیگر از رفتار فرهنگی که از گذشته دور در این منطقه باقیمانده است، «تمنای آب» نام دارد که نیایشی برای باریدن باران در سالهای خشک است. بنا به این رسم، به چوبی لباس مستعمل تن می کنند و بچه ها دنبال کسی که چوب را حمل می کند به کوچه ها و در خانه‌ها می روند. هرکسی که در خانه را باز می کند، یک کاسه آب روی این عروسک می ریزد و خوراکی به بچه ها می دهد. با این مواد غذایی در مسجد غذایی پخته می شود و به این ترتیب از خدا می خواهند که باران ببارد. «عاشیق»‌ها، نوازندگان دوره گرد آذربایجان نیز پس ازکوچ اجباری به کلات نادر، همچنان در میان فرهنگ مردم دیده می شوند. آن ها هنوز از سازهای سنتی خود استفاده می کنند.