قلعه پیروز گت در بخش مرکزی پنج کیلومتری شمال غربی چابهار در روستای تیس قرار دارد. این اثر از دوره اشکانیان و ساسانیان است. این دژ بر فراز تپه‌ای در میانهٔ دره تیس واقع است. بلندی تپه از ارتفاع دو رشته کوه پیرامون تپه بیشتر نمی‌باشد. آثاری از برجها در ضلع شمالی و جنوبی دیده می‌شود. در قسمت ضلع شمالی دو اطاق کوچک در اندازه‌های ۳×۲ متر به منظور دیدبانی روی یک گوشواره زمین مانند دو طبقه واقع شده‌اند.
بلندترین قسمت دژ و برج بر روی همین گوشواره‌است و بر اطراف اشراف دارد. در گوشه‌های شرقی و غربی در مرکز حیاط دژ آثاری از سکوهای بلند که از سنگ تراشیده ساخته شده‌اند آشکار است و بخشهایی که باقی مانده‌اند نشاندهندهٔ محلی برای اجتماع، عبادت یا نشستن اهل دژ در یک مجلس بوده‌است. سنگهای به کار رفته در بناها غیر آهکی هستند که از جای‌های دیگری به اینجا آورده شده‌اند زیرا جنس خود تپه آهکی و سیلیسی می‌باشد. این بنا با توجه به آثار باقی مانده مشابه بناهای دوره اشکانی است و نام پیروز ساسانی این احتمال را افزونتر می‌کند.
معماری قلعه پیروز گت
این اثر بر فراز یک تپه در وسط دره تیس واقع است ارتفاع تپه از ارتفاع دورشته کوه اطراف تپه بیشتر نیست. بلندی این محل تقریباً ۱/۵ تا ۲ برابر ارتفاعات اطراف دره در محل روستای تیس می باشد. تپه از تخته سنگهایی از جنس رسوبی و آهکی تشکیل شده است. آثاری از زراعت و آبادانی در اطراف تپه پیروزگت دیده می شود راه ورود به تپه سخت و پرخطر است. در قسمت پایین تپه و در اطراف آن آثاری از دیوارهای سنگی بزرگ و قلوه سنگ و ساروج با قدمت خیلی زیاد دیده می شود. قسمتهای متفرقی از دیوارها باقی هستند. ضخامت دیوار ۲/۵ تا ۴ متر و ارتفاع آن در بعضی نقاط به ۱۲ متر می رسد. بین دیوارهای اصلی اطراف تپه دیوارهایی با ضخامت کمتر و به موازات دیوار اصلی دیده می شود که از یکدیگر ۸ متر فاصله دارند و ۲۰۰ متر طول دارند.
بین دو دیوار آثاری از برجهای قلعه نمایان است و هر نقطه از تپه برای تأسیسات خاصی مانند کشیک خانه، قراولخانه و حفاظت قلعه اختصاص داشته است و تنها اثری که از آنها باقی مانده است سنگ و دیوار شکسته، ملاط، ساروج، گچ، خرده های سفال و پیهای بنا میباشند. علاوه بر این دیوارهای بزرگ و ضخیم قلعه اثر خندقی به عرض ۳ متر و عمق متفاوت قبل از دیوار اصلی دیده می شود. در اطراف دژ آثاری از آب انبارها نمایان است. زیربنای قلعه در حدود ۸۰۰ متر طول و عرض آن با توجه به وضع طبیعی زمین متغیر است و تقریباً بیضی شکل می باشد.
آثاری از برجها در ضلعهای شمالی و جنوبی دیده می شود. در قسمت ضلع شمالی دو اطاق کوچک در اندازه ۳*۲ متر به منظور دیدهبانی روی یک گوشواره زمین مانند دو طبقه واقع شده اند و بلندترین قسمت دژ و برج بر روی همین گوشواره است و بر اطراف اشراف دارد. در گوشه های شرقی و غربی و در مرکز حیاط قلعه آثاری از سکوهای بزرگ که از سنگ تراشیده ساخته شده اند مشهود است و قسمتهایی که باقی مانده اند نمایگر محلی برای اجتماع، عبادت یا نشستن اهل قلعه در یک مجلس بوده است. در اطراف قلعه اصلی بر روی تپه های پراکنده آثاری نیز از تأسیسات سکونتی بصورت جدا دیده می شود که شاید محل سکونت طوایف یا خانواده های مأموران قلعه بوده است. سنگهای بکار رفته در بناها از نوع غیرآهکی هستند که از نقاط دیگری به اینجا آورده شده اند زیرا جنس خود تپه آهکی و سیلیسی می‌باشد. این بنا با توجه به آثار باقی مانده مشابه بناهای دوره پارتی (اشکانی) است اما نام پیروز، ساسانی بودن این اثر را قوت می دهد.
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.