غار یخی چما در مجاورت روستای شیخ علیخان در فاصله ۲۵ کیلومتری چلگرد از توابع بخش مرکزی شهرستان کوهرنگ استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد.غار یخی چما در مقابل دشت چما واقع شده و شبیه تنگهای بزرگ و یک انباری پربرف است که ارتفاع برفهای آن تا ۵۰ متر نیز میرسد. لایههای یخی این غار در فصول گرم و کمبارش دارای ضخامت کمی بوده و بسیار نازک و سست میباشند و باید از عبور بر روی آنها و داخل غار اجتناب نمود.
غار یخی چما یکی از نادرترین و اعجابانگیزترین غارهای استان چهارمحال و بختیاری به شمار میرود. قرار گرفتن در درههای عمیق و انباشت حجم برفهای چندین ساله در این غار سبب شده است تا قندیلهای یخ و تودههای عظیم برف به صورت دائمی و در تمام فصول سال باقی بمانند. علاوه بر این غار یخی چما به بزرگترین منبع آب شیرین ایران نیز شهرت دارد زیرا از زیر یخهای این غار، چشمهای با آب سرد جریان یافته که در نهایت به سد کوهرنگ میریزد.
فهرست
ریشه نامگذاری
نامگذاری این غار یخی به «چما» (یا چیما)، از گویش بختیاری عشایر منطقه گرفته شده است. چم به معنی مرغزار و جوشش آب در محل و «چما» نیز جمع کلمه چم است. در واقع این نامگذاری بهدلیل مراتع سرسبز و خوش آب و هوای منطقه و چشمه آب شیرین و گوارای آن است. این غار بهدلیل قرار گرفتن در درهای عمیق و انباشته شدن برفها طی هزاران سال ایجاد شده است.
ویژگی های غار یخی چما
زاویه دره و تابش خورشید به آن، سبب شده است که این برفها هر سال آب نشده و دائمی باقی بمانند. با گرم شدن کره زمین و خشکسالیهای پیایی، کمکم بخشی از برفهای دره آب شده و با جاری شدن آن، به مرور زمان غار چما شکل گرفته است. تشکیل این غار بهصورت طبیعی، باعث ایجاد قندیلها و طرح و نقشهای بسیار چشمنواز روی دیوارهها و سقف آن شده است.
رودخانه این غار شگفتانگیز در گذشتههای دور، منبع تامین آب عشایر اطراف کوهرنگ بوده است. امروزه نیز یکی از بزرگترین منابع تامینکننده آب شیرین جنوب کشور، همین رودخانه است. بخشی از آب رودخانه، حاصل آب شدن یخهای طبیعی غار است. این رودخانه با پیوستن به سد کوهرنگ، نقش بسیار مهمی در توسعه و رونق کشاورزی، دامداری و تامین آب شرب روستاهای اطراف منطقه ایفا میکند.
به گفته برخی از کاوشگران طول غار یخی چما به حدود دو تا سه کیلومتر میرسد که البته بهدلیل گرم و سرد شدن هوا طی فصول مختلف، این عدد متغییر است. این مکان زیبا سردترین غار ایران است و در فصول سرد سال، دمای آن به چند درجه زیر صفر نیز میرسد.
نمونههای شبیه غار چما را در کشورهای روسیه و ایسلند نیز میتوان یافت. شما با سفر به این غار، خود را به تماشا و لمس بزرگترین و شیرینترین چشمه آب ایران و یخچال برفی با ارتفاع ۵۰ متر، حتی در گرمترین فصل سال دعوت میکنید.
بهترین زمان سفر
غار یخی چما بهدلیل قرارگیری در اقلیم سردسیر و کوهستانی، نیمه دوم سال بسیار سرد است و سفر به آن کمی مشکل میشود. این منطقه در نیمه اول سال، بهخصوص اواخر بهار و فصل تابستان، بهدلیل هوای خنک و مطبوع برای سفر مناسب است. سفر به غار یخی چما، آن هم در تابستان و اوج گرما بسیار خاطرهانگیز خواهد بود.
اقامت در سفر به غار یخی چما
در سفر منطقه زیبا و منحصربهفرد چلگرد و غار یخی چما، میتوانید در قسمتهای مختلف کمپ بزنید؛ البته باید نکات ایمنی را رعایت کنید و تجهیزات لازم را بههمراه داشته باشید. هتل و اقامتگاههایی در شهر چلگرد و کوهرنگ وجود دارند، که نزدیکترین منطقه به غار چما هستند و میتونید در آنها اقامت کنید. گزینه دیگر برای اقامت در منطقه، اجاره سیاه چادر از عشایر است که خود میتواند این سفر را به تجربهای بهیادماندنی تبدیل کند.
جاهای دیدنی اطراف غار
برخی از جاذبههای گردشگری نزدیک به غار عبارتند از:
دشت لالههای واژگون کوهرنگ
این دشت، یکی از معروفترین دشتهای لالههای واژگون ایران است که در ۱۲ کیلومتری شهر چلگرد قرار دارد.
چشمه دیمه
این چشمهی زیبا که از سرچشمههای قدیمی زایندهرود محسوب میشود، فضایی بسیار دلنشین و آرام دارد و مناسب گذراندن یک دورهمی خوب در کنار خانواده است. از غار یخی چما تا چشمه دیمه، ۲۳ کیلومتر راه است.
آبشار شیخعلی خان
آبشار علیخان که در زمستان یکپارچه تبدیل به یخ و قندیل میشود، تنها ۱۵ کیلومتر با غار یخی چما فاصله دارد و تصویری از طبیعت حیرتانگیز استان چهارمحال و بختیاری را در اختیار بازدیدکنندگان قرار میدهد.
نحوه دسترسی به غار یخی چما
آدرس: شمال شرقی استان چهارمحال و بختیاری، شهرستان کوهرنگ، شهر چلگرد
برای دسترسی به غار ، از شهر کرد بهسمت کوهرنگ حرکت کنید. بعد از شهرستان گوهرنگ، وارد جاده چلگرد به روستای سرآقا سید شوید. غار چما در ۹۲ کیلومتری شهر کرد و تقریبا ۲۵ کیلومتری جاده چلگرد به روستای سرآقا سید است. شهر چلگرد، میان کوههای بلند زاگرس و زردکوه قرار دارد.
بعد از ۲۵ کیلومتر و گذشتن از کنار آبشار و روستای زیبای شیخ علیخان، به نزدیک غار میرسید. شهر چلگرد تا آبشار ،حدود ۱۲ کیلومتر فاصله دارد که بهترین محل برای صرف یک صبحانه مفصل خواهد بود. از چلگرد تا غار حدود یک ساعت راه با خوردو پیش روی شما است.
نظر کاربران :
فضای طبیعی و هیجان انکیز، در کنار عشایر عزیز که برخورد با محبتی داشتند. به نظر من افراد به جای سفرهای مکرر به شمال کشور بهتر هست از این مناطق هم دیدار کنند. آب و هوای عالی در کنار مردمانی مهمان دوست و البته بدون شلوغی ها و ترافیک جاده های شمالی عالی هست.
حجم برف این یخچال طبیعی اگرچه نسبت به سال گذشته به یک سوم کاهش یافته، اما همچنان توجه مسافران بسیاری را از استان های مختلف به ویژه بخش جنوبی کشور به سمت خود جلب کرده است.
واقعا چقدر زيباست نقاشي دست خداوند بخصوص داخلش كه محشره اگه رفتيد حتما عكس يادگاري بگيريد واقعا روح ادم جلا ميده
فوق العاده مسیر سختی داره، هم سخت و هم خطرناک! آب خیلی سرده و حدود نیم ساعت تا ۴۰ دقیقه پیاده روی بعضا در آب داره. فشار آب زیاد، کمی کوهنوردی داره، از بالای کوه بعضا گردشگرا یا عشایر سنگ به پایین پرت میکردند و شانسی بهتون برخورد نمیکنه. گوشی و دوربین با خودتون نبرید چون فاتحش خوندست. اگر هم عشایر راهنمایی کردن که بالای کوه برید بهتره، به حرفشون گوش نکنید چون سختتر و خطرناکتره. برای خانومها و بچه ها اصلا توصیه نمیکنم.
در طول مسیر هم مواظب بچه های عشایر باشید که خودشونو جلوی ماشین میندازند که شما نگه دارید و بعد طلب پول میکنند. اگر در ماشینو باز کنید ممکنه از تو ماشین چیزی کش برن. در مسیر با ماشین در کنار رودخانه و در نزدیکی گله ها توقف نکنید و کمپ نزنید چون بچه چوپانها میریزن سرتون و با سماجت درخواست پول، ساعت دسبند و غیره میکنند. کلا به نظر من در صورتیکه با خانواده رفتین اگر میخواین روز شادی رو داشته باشید دیدن غار یخی رو بیخیال بشید و از منظره های مسیر تا سرآقاسید لذت ببرید. و فقط در محل هایی که گردشگرا هستند و شلوغه توقف کنید.
سلام
منم پریروز غار یخی بودیم
تو طول سفرمون دو بار رفتیم به غار یخی
واقعا ارزشش رو داشت
مرتبه اول وقتی خواستیم از آب رد شیم
یکم سخت بود
ولی اگه بطور زنجیری دست همو بگیرین خیلی خوب میشه… و حتما دمپاییتونو به پاهاتون محکم کنین که انقد با فشار زیار آب از پاتون در نیاد
آب انقد سرده که تا میپرین دیگه تا کمربند بی حس میشین
ولی ارزششو داره
من هم در هفته اول شهريور امسال (۱۳۹۴) به غار يخي چما رفتم. تجربه جالبي بود. فقط بايد كمي سختي يك ساعت رانندگي از چلگرد به سمت غار در جادهاي خاكي، و كمي هم سختي چند دقيقه راه رفتن در آب سرد را تحمل كنيد.
اگر با خانواده ميرويد، كساني كه نميتوانند همراه شما باشند ميتوانند در كنار عشاير و ديگر مردم در نزديكي غار منتظر شما بنمانند تا شما پس از ديدن زيباييهاي غار پيش آنها برگرديد.
به نظر من ارزشش را داشت.