عمارت کوتی بوشهر ( کنسولگری انگلیس )

عمارت کوتی بوشهر ( کنسولگری انگلیس ) مربوط به دوره ساسانیان است و در بوشهر، محله قدیمی کوتی، خیابان ساحلی، روبروی خلیج فارس واقع شده است . این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۳۹۹۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. عمارت کوتی یا کنسولگری انگلیس یکی از آثار به جا مانده خارجی در جنوب ایران است. این عمارت در بافت قدیم بوشهر و جنوب غربی شهر در محله کوتی واقع شده است. به دلیل وجود این بنا در محل، محله به همین نام معروف است.

محله کوتی

محله کوتی از محله های دیرینه و بزرگ بوشهر است که بخش زیادی از آن در کنار ساحل قرار دارد. برای جلوگیری از ورود دزدان دریایی که در این منطقه وجود داشتند، معماری محله به صورت دفاعی طراحی شده بود. ساختار شهر به گونه ایست که عبور و مرور در آن سرزمین قلعه ها را در ذهن مجسم می کند. محله کوتی از آنچنان اهمیتی برخوردار بود که مراکز تجاری، فرهنگی و نمادهای زندگی مدرن آن عصر در آنجا احداث شده بود.

معماری بنا

عمارت کوتی دارای سه حیاط شرقی، شمال شرقی و غربی است. هر یک از حیاط ها شامل اتاق های یک یا دو طبقه بوده که هرکدام کاربرد خاصی داشته اند. معماری زیر بنای اتاق های حیاط غربی که دو طبقه همکف و اول دارند به صورت “U” شکل ساخته شده است. بین ستون های طارم هایی که در شمال، جنوب و شرق اتاق ها قرار دارد، آفتابگردان های چوبی تخت قرار دارد. دفترکار کارمندان کنسولگری انگلیس در اتاق های حیاط غربی قرار داشت. کف اتاق هایی که در طبقه همکف حیاط غربی بودند با ساروج و طبقه اول با گچ پوشانده شده است. همچنین سقف اتاق ها با تیرهای چندل پوشش دهی شده است. از دیوارهای باربر یا حمال که جنس چوبی و قطوری دارند برای اتصال تیرهای چوبی بین دو سقف برخی از اتاق ها که طول زیادی داشتند استفاده شده است.

تزیینات بنا

در اتاق های حیاط غربی تزئینات هنری و نیکویی استفاده شده از جمله : شیشه های رنگی در گنجه ها و پنجره ها، گچبری های هنرمندانه به شکل گل، بوته و ساقه های گردان در کناره های اتاق ضلع شمالی همچنین گچبری های ستون ها که به سبک اروپایی صورت گرفته است. حیاط شرقی که پشت حیاط غربی واقع شده و از مسحت بیشتری برخوردار است، اتاق ها به صورت یک طبقه ساخته شده و از حیاط آن برای پارکینگ کالاسکه و ماشین استفاده می شده است. در پی رفتن انگلیسی ها از بوشهر به دلیل ملی شدن صنعت نفت، ساختمان این عمارت در اختیار اداره امور دارایی و اقتصاد و پس از آن اداره کشاورزی قرار گرفت. در زمان جنگ ایران و عراق نیز از این ساختمان برای اسکان مهاجران عراقی استفاده میشد.

ثبت ملی

عمارت کوتی در ۵ تیرماه ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید اما متاسفانه به دلیل اینکه این اتفاق بسیار دیر افتاد، آسیب های زیادی به آن وارد شد.